Ai là vị vua đầu tiên của triều Nguyễn?

Năm 1802, chính quyền Tây Sơn bị lật đổ hoàn toàn và được thay thế bởi nhà Nguyễn. Triều Nguyễn kéo dài 143 năm (từ năm 1802- 1945) trải qua 13 đời vua. Năm 1802, Nguyễn Ánh lên nắm ngôi, là vị vua đầu tiên của triều Nguyễn. Để hiểu rõ hơn về triều Nguyễn hãy cùng Toploigiai tham khảo bài viết dưới đây nhé!

1. Hoàn cảnh ra đời của nhà Nguyễn

Triều đình phong kiến nhà Nguyễn ra đời sau rất nhiều biến cố. Sau cuộc chiến Trịnh - Nguyễn, Nguyễn Ánh nung náu ý chí phục thù đoàn quân Tây Sơn trong suốt 25 năm dòng giã. Sau đó, chấm dứt thời đại cai trị của vua bảo Đại, Nguyễn Ánh và Lê Chiêu Thống lên tiếp quản ngai vàng, lập ra triều Nguyễn nhờ sự giúp đỡ của ngoại bang với thời kì cai trị trải qua hai giai đoạn chính như sau: 

+ Giai đoạn 1802 - 1858: là giai đoạn độc lập với 4 đời vua cai trị thời nhà Nguyễn: vua Gia Long, vua Minh Mạng, vua Thiệu Trị và vua Tự Đức.

+ Giai đoạn 1858 - 1945: chịu ách đô hộ của thực dân Pháp, giai đoạn từ khi thực dân Pháp tiến đánh Đà Nẵng đến năm 1945 khi vua Bảo Đại thoái vị .

>>> Tham khảo: Ai là vị vua cuối cùng của Việt Nam

2. Vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn là ai?

 Triều đình nhà Nguyễn tồn tại hơn 143 năm trải qua 13 đời vua Nguyễn. Vị vua đầu tiên lên cai quản ngai vàng là Gia Lòng hoàng, tên thật là Nguyễn Phúc Ánh hay còn gọi là vua Nguyễn Ánh. Ông lên ngôi vua từ năm 1802 đến năm 1819. Vào năm 1775, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn khiến triều đình nhà Nguyễn suy sụp, Nguyễn Ánh bỏ trốn mai danh ẩn tích trước sự truy đuổi của quân Trịnh. Năm 1972, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn tan dã do cái chết của vua Quang Trung. Nguyễn Anh nhân cơ hội dẫn đầu đoàn quân tiến đánh vào Quy Nhơn năm 1801. Đến năm 1802, thời đại triều đình nhà Nguyễn được mở gia với sự cai trị của Nguyễn Ánh, lấy ức hiệu là Gia Long. 

>>> Tham khảo: Ai là vị vua đầu tiên của Việt Nam

3. Tổ chức bộ máy nhà nước dưới triều Nguyễn

Tiếp nối mô hình tổ chức bộ máy cai trị theo thời Lê, nhà Nguyễn thiết lập chế độ quan chủ với tính tập quyền tối ưu, được đành giá là thời kì cai trị có tính tập quyền đứng đầu Việt Nam với đặc điểm như sau:

+ Mọi quyền hành, điều lệ đều do vua toàn quyền quyết định.

+ Thiết kế tổ chức đơn vị hành chính chia làm 3 vùng: vùng Bắc Thành, vùng Gia Định thành và các đơn vị trực doanh do triều định quản lý chặt chẽ.

+ Dưới chướng điều hành của vua gồm 6 bộ: Lai, Lễ, Hộ, Binh, Hình, Công. Thượng thư là cánh tay đắc lực của vua với các quan chức tả hữu phụ việc.

+ Bộ máy chính quyền ngày àng được hoàn thiện dưới thời vua Minh Mạng (1831- 1832). Ngoài 6 bộ còn có những cơ quan chuyên môn khác như Tôn nhân phủ, Lục tự, Quốc sử quán,...

+ Đất nước được chia thành 30 tỉnh và 1 phủ Thừa Thiên với cuộc cải cách của vua Minh Mạng. Nắm chức vụ quan trọng hàng đầu là tổng đốc, tiếp đến là các tỉnh, phủ, huyện, châu, tổng và xã. 

+ Triều đình nhà Nguyễn đặt ra luật lệ rất đặc biệt nhằm lấy uy cho Hoàng đến đó là không thi tuyển trạng nguyên, không sắc phong ngôi 

4. Những đóng góp của triều nguyễn đối với sự phát triển đất nước

+ Thống nhất đất nước, mở rộng giang sơn bờ cõi, khai phá đất đai, đặc biệt mở rộng vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Về cơ bản, hình dáng lãnh thổ gần giống đất nước ta hiện nay.

+ Tuy chính sách thuế má và công nghiệp, cơ khí còn hạn chế nhưng triều đình nhà Nguyễn đã xây dựng cơ sở hạ tầng, kiến trúc và các cảng thị đóng vai trò then chốt cho giao thoa, phát triển của đất nước. Sát nhập được phần lãnh thỗ trên biển là Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Để lại cho nền văn hóa dân tộc những di sản đáng giá, góp phần làm phong phú bản sắc dân tộc.

----------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn trả lời câu hỏi Ai là vị vua đầu tiên của triều Nguyễn. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có thông tin hữu ích khi đọc bài viết này, cảm ơn các bạn đã theo dõi và đọc bài viết.