Câu 4.21 trang 38 SBT Sinh học 12 Cánh diều:a) Hãy nêu ví dụ về quần thể tự thụ phấn, quần thể ngẫu phối, quần thể giao phối gần, quần thể giao phối có lựa chọn trong tự nhiên.

Chủ đề 4. Di truyền học quần thể và di truyền học người

Câu 4.21 trang 38 SBT Sinh học 12 Cánh diều:a) Hãy nêu ví dụ về quần thể tự thụ phấn, quần thể ngẫu phối, quần thể giao phối gần, quần thể giao phối có lựa chọn trong tự nhiên.

b) Tại sao hình thức sinh sản của loài và mức ngẫu nhiên của sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái trong thụ tỉnh có thể ảnh hưởng đến cấu trúc di truyền của quần thế?

Lời giải ngắn nhất

a) Ví dụ:

- Quần thể tự thụ phấn: Hoa lục bình (bèo tây), đậu Hà Lan, lúa mì

- Quần thể ngẫu phối: Ruồi giấm, ong mật, một số loài thực vật có hoa thụ phấn nhờ gió

- Quần thể giao phối gần: Một số loài động vật sống trong hang động, trên đảo nhỏ

- Quần thể giao phối có lựa chọn: Chim công, hươu cao cổ

b) Ảnh hưởng của hình thức sinh sản và mức độ ngẫu nhiên trong thụ tinh đến cấu trúc di truyền của quần thể:

- Hình thức sinh sản:

+ Sinh sản vô tính: Là sinh sản không có sự kết hợp với giao tử đực

+ Sinh sản hữu tính: sự kết hợp ngẫu nhiên của các giao tử từ các cá thể khác nhau, tạo ra nhiều kiểu gen mới.

Lời giải chi tiết

a) Ví dụ:

Quần thể tự thụ phấn: quần thể lúa nước, quần thể loài đậu hà lan.

Quần thể ngẫu phối: quần thể các loài côn trùng (muỗi, bướm,...), quần thể thực vật thụ phần nhờ gió (ngô, phí lao, cây trinh nữ,...).

Quần thể giao phối gần: quần thể ngựa vẫn, đàn trâu....

Quần thể giao phối có lựa chọn (về một số tỉnh trạng nhất định, như chiều cao, màu da, máu tóc,...): quần thể người ở một khu vực nào đó.

b) Hình thức sinh sản của loài:

- Sinh sản hữu tỉnh-có sự kết hợp giao tử đực, cải tạo ra cả thể thế hệ con, liên quan đến giảm phân và thụ tinh.

Sinh sản hữu tính có sự kết hợp các allele từ các cá thể khác nhau trong quần thể tần số allele xác định tần số kiểu gene, tạo nên các tổ hợp kiểu gene khác nhau quyết định cấu trúc di truyền của quần thể.

Ngẫu phối - quần thể đạt trạng thái cân bằng. Tự phối và giao phối gần → giảm tần số kiểu gene dị hợp tử, tăng tần số kiểu gene đồng hợp tử.

Sinh sản vô tính - không có sự kết hợp giao tử đực và giao tử cải tạo ra thế hệ, chỉ liên quan đến nguyên phân. Nếu không có các nhân tố khác ảnh hưởng, tần số kiểu gene và tần số allele không thay đổi qua các thế hệ.