Ví dụ về mâu thuẫn

Câu hỏi: Ví dụ về mâu thuẫn

Lời giải:

Khái niệm mâu thuẫn theo quan điểm siêu hình được giải thích như sau: Mâu thuẫn là cái đối lập phản logic, không có sự thống nhất, không có sự chuyển hóa biện chứng giữa các mặt đối lập. Nhân tố tạo thành mâu thuẫn biện chứng là mặt đối lập. Khái niệm mặt đối lập dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính, những khuynh hướng vận động trái ngược nhau nhưng là điều kiện, tiền đề tồn tại của nhau.

Ví dụ 1: Quan niệm về lối sống: Tâm linh (tin vào các yếu tố thần linh) và vô thần (Không tin vào các yếu tố tâm linh)

Ví dụ 2: Bài toán có đồng biến và nghịch biến

Ví dụ 3: Quá trình hấp thụ chất năng lượng và thải các chất cặn bã của sinh vật

Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về mâu thuẫn nhé!

1. Mâu thuẫn biện chứng là gì?

Mâu thuẫn biện chứng là một trạng thái mà mặt đối lập liên hệ, chúng có tác động qua lại với nhau, theo đó mâu thuẫn biện chứng được tồn tại một cách khách quan, phổ biến ở trong xã hội, tư duy và tự nhiên. Trong mâu thuẫn biện chứng tư duy có sự phản ánh mâu thuẫn đối với hiện thực, nguồn gốc phát triển nhận thức.

Mâu thuẫn biện chứng không phải là ngẫu nhiên, chủ quan, cũng không phải là mâu thuẫn trong lôgic hình thức. Mâu thuẫn trong lôgic hình thức là sai lầm trong tư duy.

2. Vai trò của mâu thuẫn

Có thể thấy mâu thuẫn có ý nghĩa và vai trò hết sức to lớn. Mâu thuẫn trong xã hội nói chung và mâu thuẫn trong cuộc sống nói riêng là động lực của sự vận động xã hội, thúc đẩy các quá trình hoạt động. Bên cạnh đó mâu thuận là động lực và cùng là nguồn gốc của sự vận động, phát triển, có tính khách quan phổ biến.

Tuy nhiên mâu thuẫn cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến các chủ thể, vấn đề trong cuộc sống gây bất hòa tranh cãi, thậm chí xung đột nghiêm trọng nếu không thống nhất và giải quyết được.

3. Mâu thuẫn là nguồn gốc sự vận động, sự phát triển

+ Sự thống nhất, đấu tranh các mặt đối lập chính là hai xu hướng tác động khác nhau mặt đối lập

Trong đó, hai xu hướng này tạo ra loại mâu thuẫn đặc biệt, từ đó mâu thuẫn biện chứng bao gồm sự thống nhất và sự đấu tranh của mặt đối lập.

Trong quá trình phát triền và vận động thì sự thống nhất, đấu tranh của mặt đối lập không tách rời nhau.

+ Đấu tranh của mặt đối lập được quy định tất yếu về sự thay đổi các mặt đang tác động, làm mâu thuẫn phát triển.

Khi bắt đầu xuất hiện thì mâu thuẫn chỉ là một sự khác nhau cơ bản. Tuy nhiên theo khuynh hướng trái ngược nhau thì sự khác nhau này càng lớn lên và rộng dẫn ra đến khi nào trở thành đối lập.

Khi hai mặt đối lập có sự xung đột gay gắt, đủ điều kiện thì sẽ tự chuyển hóa lẫn nhau và từ đó mâu thuận được giải quyết. Nhờ sự giải quyết theo hướng này mà thể thống nhất mới sẽ thay thế thể thống nhất cũ hay sự vật mới thay cho sự vật cũ bị mất đi.

+ Sự phát triển là cuộc đấu tranh các mặt đối lập.

Ta đã thấy rằng khi có thống nhất của các mặt đối lập thì sẽ có đấu tranh, đấu tranh và thống nhất các mặt đối lập thì không thể tách rời khỏi nhau đối với mâu thuẫn biện chứng.

Sự vận động, phát triển là sự thống nhất trong tính ổn định và tính thay đổi, đấu tranh và thống nhất các mặt đối lập quy định về tính thay đổi và tính ổn định sự vật. Do đó, mâu thuẫn là nguồn gốc của phát triển và vận động.

4. Ý nghĩa

- Để nhận thức được ban chất của sự vật hoặc tìm ra phương hướng, giải pháp cho hoạt động thực tiễn cần phải nghiên cứu mâu thuẫn sự vật.

- Việc nghiên cứu quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập hay quy luật mâu thuẫn có ý nghĩa quan trọng đối với nhận thực, hoạt động thực tiễn.

Quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập, còn gọi là quy luật mâu thuẫn, là quy luật cơ bản nhất, hạt nhân của phép biện chứng duy vật. Bởi quy luật này chỉ ra rằng mâu thuẫn tồn tại khách quan, phổ biến của mọi sự vật, hiện tượng. Chính mâu thuẫn nội tại là nguồn gốc của sự vận động và phát triển. Do đó, muốn sự vật phát triển thì phải phát hiện ra mâu thuẫn và phân loại từng mâu thuẫn để xác định mâu thuẫn nào là cơ bản, mâu thuẫn nào là chủ yếu, mâu thuẫn nào là không cơ bản, mâu thuẫn nào là thứ yếu để giải quyết mâu thuẫn ở từng thời điểm cho phù hợp. Trong đó mâu thuẫn cơ bản, mâu thuẫn chủ yếu là mâu thuẫn quy định sự phát triển và tồn tại của sự vật cho nên mâu thuẫn này được ưu tiên giải quyết trước.