Vai trò của chủ nghĩa trọng thương đối với sự ra đời của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự phát triển của kinh tế học tư sản?

Câu hỏi: Vai trò của chủ nghĩa trọng thương đối với sự ra đời của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự phát triển của kinh tế học tư sản? 

Trả lời

* Vai trò của chủ nghĩa trọng thương:

- Đối với sự ra đời của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa: Các quan điểm của chủ nghĩa trọng thương giúp giai cấp tư sản thương nghiệp tích lũy vốn tiền tệ, tạo điều kiện vật chất cho chủ nghĩa tư bản ra đời nhanh chóng.

- Đối với sự phát triển của kinh tế học tư sản: Chủ nghĩa trọng thương tạo tiền đề lí luận để các trường phái kinh tế học sau này tiếp tục phát triển:

+ Xem xét của cải dưới hình thái giá trị

+ Đề cập đến mối quan hệ lưu thông hàng hóa – tiền tệ

+ Đề cập vai trò kinh tế của nhà nước (→ Cơ sở cho các trường phái sau này xây dựng lí thuyết “bàn tay hữu hình”) 

Ý  nghĩa của chủ nghĩa trọng thương đối với Việt Nam hiện nay:
- Kinh tế nước ta đang phát triển theo hướng mở cửa, hội nhập… đòi hỏi phải có chính sách bảo hộ đúng mức, hợp lí, tuy nhiên về lâu dài cần thúc đẩy sản xuất trong nước, nâng cao sức cạnh tranh của hàng sản xuất trong nước, chứ không thể dựa vào hàng rào thuế quan bảo hộ, áp dụng các chính sách, biện pháp hỗ trợ và tạo điều kiện cho nhà sản xuất nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa như chính sách lãi suất, thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị nguyên liệu nhập…

- Để nâng cao giá trị hàng hóa xuất khẩu, nhà nước cần có các chính sách hạn chế xuất khẩu hàng hóa dưới dạng nguyên liệu thô, nên tập trung phát triển công nghiệp chế biến bằng nhiều hình thức như kêu gọi đầu tư trong và ngoài nước… nên khuyến khích nhập nguyên liệu về chế biến rồi XK nhằm tận dụng lợi thế về nguồn nhân công rẻ ở nước ta hiện nay.

- Đẩy mạnh quan hệ kinh tế với các nước trong khu vực và trên thế giới, thực hiện chính sách ngoại thương tích cực, dần dần phát triển ngoại thương nước ta theo hướng xuất siêu.

- Củng cố vai trò điều tiết kinh tế của nhà nước và dần dần tự do hóa nền kinh tế, hạn chế sự độc quyền trong nền kinh tế.