Trình bày khái niệm gió phơn. Vẽ hình và giải thích các trường hợp gió phơn điển hình. Liên hệ Việt Nam

Sự phân bố khí áp

Câu 10: Trình bày khái niệm gió phơn. Vẽ hình và giải thích các trường hợp gió phơn điển hình. Liên hệ Việt Nam.

Lời giải

a) Khái niệm: Những đợt gió khô nóng thổi từ trên núi xuống gọi là gió phơn.

b) Có hai trường hợp phơn phổ biến

– Nguyên nhân: do chênh lệch khí áp.

+ Trường hợp 1:

Khi 2 sườn núi chênh lệch về áp suất, các dòng không khí phải vượt qua sống núi di chuyển từ nơi có áp cao đến nơi có áp thấp. Ở sườn đón gió, không khí chuyển động đi lên, nhiệt độ hạ xuống theo đoạn nhiệt ẩm (0,6°c/100m), không khí bị lạnh đi, nhiệt độ xuống dưới điểm sương, sự ngưng kết hơi nước được diễn ra, mây hình thành và mưa rơi xuống từ các đám mây bên sườn đón gió.
Khi các dòng không khí vượt qua sông núi sang sườn khuất gió, hơi nước đã giảm nhiều, bắt đầu chuyển động đi xuống và nhiệt độ tăng lên theo đoạn nhiệt khô (1°c/100m) nên độ ẩm tương đối hạ xuống. Vì vậy, ở sườn phía sau có gió nóng và khô, đó chính là gió Phơn (hình a).

+ Trường hợp 2:

Đây là trường hợp xảy ra ở cả hai sườn núi, nghĩa là cả hai bên đều có gió từ núi đi xuống khô và nóng. Trường hợp này xảy ra khi có xoáy nghịch thống trị bên trên (hình b).

– Vẽ hình minh họa:

– Liên hệ Việt Nam:

Vào mùa hạ, khi gió mùa Tây Nam thổi từ vịnh Ben-gan vào đất liền. Gió này mang theo nhiều hơi nước, khi đi qua Lào để vào nước ta thì gặp dãy Trường Sơn nên gây mưa ở sườn Tây và gây nên hiện tượng khô nóng ở sườn Đông. Khu vực chịu ảnh hưởng của hiệu ứng Phơn nhiều nhất là Bắc Trung Bộ.