Tóm tắt kiến thức lý thuyết Lịch sử 9 bài 14 Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất chi tiết, ngắn gọn, bám sát chương trình Sách mới giúp các em hiểu rõ hơn về bài học.
- Một số hoạt động thể hiện âm mưu xâm lược toàn bộ Việt Nam của thực dân Pháp:
+ Pháp bội ước, vi phạm các hiệp ước; liên tiếp có các hành động gây hấn với Việt Nam ở nhiều nơi…
+ Quân Pháp đã chiếm đóng trái phép Sở Tài chính, Phủ Toàn quyền cũ ở Hà Nội (25 – 6–1946), thực hiện kế hoạch lật đổ Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa, lập “Chính phủ Nam Kì tự trị”,...
+ Tháng 11/1946, quân Pháp đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn, Đà Nẵng,...
- Nguyên nhân bùng nổ cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược:
+ Ngày 17/12/1946, quân Pháp gây ra vụ thảm sát ở phố Hàng Bún và phố Yên Ninh (Hà Nội)
+ Ngay sau đó, chúng liên tiếp gửi các tối hậu thư đòi Chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, để cho quân Pháp làm nhiệm vụ giữ gìn trị an ở Hà Nội và quyền kiểm soát Thủ đô.
+ Ngày 18 và 19/12/1946, Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã họp và quyết định phát động cuộc kháng chiến trên toàn quốc.
+ Tối 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. Hưởng ứng lời kêu gọi, nhân dân trong cả nước đã đứng lên kháng chiến chống thực dân Pháp
- Nội dung cơ bản của đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp là: “toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế”.
+ Toàn dân: Cuộc kháng chiến do toàn dân tiến hành, không phân biệt giai cấp, tôn giáo, đảng phái.
+ Toàn diện: Cuộc kháng chiến diễn ra trên tất cả các mặt trận như quân sự, chính trị, kinh tế,...
+ Trường kì: Cuộc kháng chiến phải tiến hành lâu dài do so sánh lực lượng lúc đầu giữa ta và địch chênh lệch.
+ Tự lực cánh sinh và tranh thủ sự giúp đỡ của quốc tế: Vận mệnh của dân tộc phải do chính nhân dân Việt Nam quyết định, sự giúp đỡ bên ngoài chỉ là điều kiện hỗ trợ.
- Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, ngoại giao:
+ Di chuyển kịp thời và an toàn các cơ quan Đảng, Chính phủ, Mặt trận,... lên căn cứ địa Việt Bắc
+ Chính quyền dân chủ nhân dân từ trung ương đến cơ sở được kiện toàn và củng cố để thực hiện nhiệm vụ.
+ Đầu năm 1950, Trung Quốc, Liên Xô, các nước xã hội chủ nghĩa khác như Tiệp Khắc, Ru-ma-ni, Ba Lan,... đã lần lượt công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với Việt Nam
- Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận kinh tế:
+ Nền kinh tế kháng chiến được xây dựng theo hình thức tự cấp, tự túc => sản xuất nông nghiệp được đẩy mạnh.
+ Về công nghiệp: một số xí nghiệp quốc phòng đã lần lượt được xây dựng ở các vùng tự do; các ngành khai khoáng, cơ khí, hoá chất, diêm, giấy.... từng bước đi vào hoạt động.
- Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận văn hóa-giáo dục:
+ Phong trào Bình dân học vụ được tiếp tục đẩy mạnh. Đến tháng 6-1950, khoảng 10 triệu người đã được xoá nạn mù chữ.
+ Triển khai để giáo dục phục vụ tích cực kháng chiến, xây dựng nền giáo dục dân tộc, dân chủ.
- Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự:
+ Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 (1946-1947): Cuộc chiến đấu đã giam chân quân địch. Sau gần ba tháng chiến đấu quyết liệt, lực lượng quân chủ lực của ta đã rút lui an toàn ra vùng hậu phương để chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kì.
+ Chiến dịch Việt Bắc thu-đông 1947: Làm thất bại hoàn toàn chiến lược "đánh nhanh, thắng nhanh" của thực dân Pháp.
+ Chiến dịch Biên giới thu-đông 1950: Giải phóng được vùng biên giới rộng lớn và mở đường liên lạc quốc tế, bảo vệ được căn cứ địa Việt Bắc, chọc thủng hành lang Đông-Tây.
- Chiến thắng Biên giới năm 1950 được coi là bước ngoặt của cuộc kháng chiến toàn quốc chống Pháp xâm lược, vì:
+ Đây là chiến dịch chủ động tiến công lớn đầu tiên của bộ đội chủ lực Việt Nam.
+ Thắng lợi của chiến dịch này đã giúp ta giải phóng được vùng biên giới rộng lớn, bảo vệ được căn cứ địa Việt Bắc, chọc thủng hành lang Đông - Tây, làm phá sản Kế hoạch Rơ-ve của Pháp.
+ Từ đây, quân đội Việt Nam đã giành được thế chủ động trên chiến trường chính Bắc Bộ.
Chủ đề | Từ khóa |
---|---|
Kháng chiến chống Pháp | Cuộc kháng chiến, thực dân Pháp, bùng nổ |
Hoạt động xâm lược của Pháp | Bội ước, vi phạm hiệp ước, hành động gây hấn |
Chiếm đóng trái phép, lật đổ Chính phủ, Chính phủ Nam Kì tự trị | |
Vụ thảm sát, tối hậu thư, giải tán lực lượng | |
Nguyên nhân bùng nổ | Ngày 17/12/1946, thảm sát phố Hàng Bún, Yên Ninh |
Hội nghị Trung ương Đảng, Lời kêu gọi kháng chiến | |
Đường lối kháng chiến | Toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh |
Tranh thủ sự ủng hộ quốc tế | |
Thắng lợi tiêu biểu (1946-1950) | Chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, giáo dục, quân sự |
Mặt trận chính trị | Di chuyển cơ quan Đảng, Chính phủ, quan hệ ngoại giao |
Mặt trận kinh tế | Tự cấp tự túc, sản xuất nông nghiệp, xí nghiệp quốc phòng |
Mặt trận văn hóa-giáo dục | Bình dân học vụ, xóa nạn mù chữ, giáo dục phục vụ kháng chiến |
Mặt trận quân sự | Chiến đấu đô thị, chiến dịch Việt Bắc, Biên giới |
Chiến thắng Biên giới | Bước ngoặt, chủ động tiến công, giải phóng biên giới |
Bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc, kế hoạch Rơ-ve |