Tác giả - Tác phẩm: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (Hoàn cảnh sáng tác, Tóm tắt, Nội dung, Sơ đồ tư duy)

Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

(Đặng Trần Côn)

I. Tác giả

1. Tiểu sử

- Đặng Trần Côn hiện chưa rõ năm sinh, năm mất

- Quê quán: làng Nhân Mục, tên nôm là làng Mọc, huyện Thanh Trì, nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội

- Ông sống vào khoảng nửa dầu thế kỉ XVIII

2. Sự nghiệp sáng tác

Sáng tác: Ngoài sáng tác chính là tác phẩm Chinh phụ ngâm, ông còn làm thơ chữ Hán và viết một số bài phú chữ Hán

II. Tác phẩm

1. Tác phẩm Chinh phụ ngâm

    a) Hoàn cảnh ra đời

Đầu đời vua Lê Hiền Tông có nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra quanh kinh thành Thăng Long, triều đình cất quân đánh dẹp. Đặng Trần Côn “cảm thời thế mà làm ra”

    b) Giá trị nội dung và nghệ thuật

- Giá trị nội dung

    + Là tiếng nói oán ghét chiến tranh phong kiến phi nghĩa

    + Thể hiện khát vọng hạnh phúc lứa đôi

- Giá trị nghệ thuật

    + Thể thơ: trường đoản cú (nguyên tác), song thất lục bát (bản dịch)

    + Hình ảnh mang tính ước lệ, tượng trưng

    + Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình

    + Bản dịch đã đưa ngôn ngữ dân tộc lên một tầm cao mới, phong phú, uyển chuyển

2. Vị trí đoạn trích

    Đoạn trích từ câu 193 đến câu 216 của tác phẩm

3. Bố cục (2 phần)

- Phần 1 (16 câu đầu): Nỗi cô đơn của người chinh phụ

- Phần 2 (còn lại): Nỗi thương nhớ chồng nơi xa

4. Giá trị nội dung

    Đoạn trích miêu tả những cung bậc và sắc thái khác nhau của nỗi cô đơn, buồn khổ ở người chinh phụ khát khao được sống trong tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.

5. Đặc sắc nghệ thuật

- Miêu tả tâm lí nhân vật (tả cảnh ngụ tình, độc thoại nội tâm…

- Các biện pháp nghệ thuật: điệp ngữ, so sánh, từ láy, câu hỏi tu từ…