Tác giả - Tác phẩm: Chuyện cũ trong phủ chúa trịnh (Hoàn cảnh sáng tác, Tóm tắt, Nội dung, Sơ đồ tư duy)

I.Tìm hiểu tác giả Phạm Đình Hổ

1. Tiểu sử

2. Sự nghiệp sáng tác:

Những tác phẩm mà Phạm Đình Hổ để lại gồm nhiều loại, nhiều lĩnh vực, từ biên soạn cho đến khảo cứu (triết học, lịch sử, địa lí...), sáng tác văn học. Riêng sáng tác văn học có: Vũ trung tuỳ bút, Tang thương ngẫu lục (viết chung với Nguyễn án), Đông dã học ngôn thi tập, Tùng cúc liên mai tứ hữu, tất cả đều được viết bằng chữ Hán.

>>>Xem thêm: Dàn ý phân tích Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (trích Vũ trung tùy bút)

II. Tìm hiểu tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

1. Nội dung ý nghĩa

Tuy chỉ là một tác phẩm tùy bút với ý nghĩa là những ghi chép tản mạn nhưng Vũ trung tuỳ bút lại có giá trị văn học lớn. Một mặt, tác phẩm phơi bày hiện thực xã hội đen tối lúc bấy giờ đồng thời với nỗi thống khổ của nhân dân, mặt khác, tác phẩm thể hiện tài năng của tác giả. Dù tác giả không chủ ý xoáy sâu vào một vấn đề nào nhưng qua những từ ngữ gợi tả, qua những lời bình luận tưởng như rất bâng quơ, hiện thực cuộc sống cứ hiển hiện chân thực, sống động trước mắt độc giả.

Trong bài văn này, phần đầu tác giả miêu tả cung cách ăn chơi xa hoa của đám quan quân trong phủ chúa Trịnh, phần sau tác giả đề cập đến nỗi khổ sở của dân chúng trước sự nhũng nhiễu của đám quan quân. Phần cuối, tác giả điểm qua một vài ý về gia đình mình. Mọi chi tiết đều có tác dụng phơi bày sự mục rỗng của chính quyền phong kiến Lê − Trịnh ở vào thời kì sắp suy tàn.

2. Thể loại:

Nói tuỳ bút là thể văn ghi chép sự việc một cách cụ thể, sinh động nhưng tuỳ hứng không có nghĩa là bài văn được sắp xếp lộn xộn, không theo trật tự nào. Thực ra, điều đó chỉ có nghĩa rằng văn tuỳ bút không phụ thuộc vào một khuôn mẫu cố định nào đó (ví dụ như thơ Đường luật). Tùy theo từng hoàn cảnh cụ thể, tác giả lựa chọn, sắp xếp các chi tiết, sự kiện theo những trật tự nhất định nhằm làm nổi bật vấn đề.

3. Tóm tắt:

Đoạn trích Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh miêu tả cuộc sống xa hoa ăn chơi xa xỉ, không màng đến quốc gia đại sự, áp bức, bóc lột nhân dân,... của vua chúa, quan lại phong kiến thời Thịnh Vương Trịnh Sâm.

4. Nghệ thuật

    Phạm Đình Hổ thành công ở thể loại tùy bút, sự ghi chép rất chân thực, sinh động mà lại giàu chất trữ tình. Cùng với đó là các chi tiết miêu tả chọn lọc kĩ càng, đắt giá, giàu sức thuyết phục, tả cảnh đẹp vô cùng tỉ mỉ nhưng lại nhuốm màu u ám, mang tính dự báo. Giọng điệu gần như khách quan nhưng cũng rất khéo léo thể hiện thái độ đó là sự lên án bọn vua quan qua thủ pháp liệt kê

>>>Xem thêm: Phân tích tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

III. Sơ đồ tư duy Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

IV. Trắc nghiệm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

Câu 1: Ai là tác giả của chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh?

   A. Phạm Đình Hổ

   B. Nguyễn Dữ

   C. Ngô gia văn phái

   D. Nguyễn Du

Câu 2: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh thuộc thể loại nào?

   A. Truyện truyền kì

   B. Truyện truyền thuyết

   C. Tùy bút

   D. Truyện cổ tích

Câu 3: Thói ăn chơi của chúa Trịnh được miêu tả thông qua chi tiết nào?

   A. Xây dựng đình đài, cung điện, thú vui ngao du vô độ

   B. Cách bài trí phủ chúa không thiếu gì những thứ bên ngoài

   C. Việc thu sản vật quý, thứ quý bày vẽ trang trí trong phủ gây nhiều tốn kém, phiền nhiễu

   D. Tất cả các ý trên

Câu 4: Lời văn ghi chép của tác giả như thế nào?

   A. Kín đáo bộc lộ thái độ chủ quan của mình trước việc ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh

   B. Bộc lộ trực tiếp thái độ phê phán, không bằng lòng với sự ăn chơi hưởng lạc của chúa Trịnh

   C. Trung lập, không tỏ thái độ gì trước sự ăn chơi sa hoa của chúa Trịnh

   D. Cả 3 đáp án trên

Câu 5: Bọn hầu cận trong phủ chúa làm càn, tác oai tác quái trong dân chúng thế nào?

   A. Thủ đoạn vừa ăn cắp vừa la làng

   B. Ngang nhiên, trắng trợn cướp bóc của dân chúng

   C. Nửa đêm đem quân lính lấy phăng đồ đi rồi vu họa tội giấu vật cung phụng

   D. Tất cả 3 đáp án trên

Câu 6: Thể loại tác giả sử dụng trong Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh có đặc điểm gì nổi bật?

   A. Người viết ghi chép tùy hứng, tản mạn, không cần hệ thống, kết cấu

   B. Người viết tuân thủ chặt chẽ các quy tắc về hệ thống, kết cấu tác phẩm

   C. Người viết tha hồ tưởng tượng và hư cấu

   D. Người viết tuyệt đối trung thành với hiện thực đời sống

Câu 7: Cụm từ “triệu bất thường” trong câu văn trên có ý nghĩa gì?

   A. Dấu hiệu không lành, điềm gở

   B. Không biết gì

   C. Điềm lành, tin vui

   D. Sự biến đổi của tự nhiên

Câu 8: Nhận định đúng nhất về nghệ thuật thể hiện thói ăn chơi xa xỉ, vô độ của chúa Trịnh?

   A. đưa ra các sự việc cụ thể khách quan

   B. Sử dụng các biện pháp liệt kê và miêu tả tỉ mỉ một số sự kiện tiêu biểu

   C. Không xen tới lời bình của tác giả

   D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 9: Bà cung nhân của tác giả sai người chặt cây gì?

   A. Cây xoài, cây mận

   B. Cây lê, cây lựu

   C. Cây liễu, cây lựu

   D. 2 cây hoa huệ trắng

Câu 10: Hiện thực thời vua Lê chúa Trịnh được khắc họa qua bài như thế nào?

   A. Thối nát, mục ruỗng, đầy những giả dối, bất công

   B. Thời đại rực rỡ, huy hoàng, người dân sống êm ấm

   C. Quan lại lo hưởng thụ, cướp bóc, dân chúng đói khổ, cơ cực

   D. Cả 3 đáp án trên