Soạn bài: Vội vàng (chi tiết)

Hướng dẫn soạn bài Vội vàng trong chương trình Ngữ văn 11 để thấy được niềm khát khao mãnh liệt và tình yêu cuộc sống tha thiết, cháy bỏng của tác giả Xuân Diệu cũng như cảm nhận được sự băn khoăn, lo lắng của nhà thơ trước những biến đổi nhanh chóng của thời gian.

Khái quát bài thơ Vội vàng

Bố cục

Chia 4 đoạn:

+ Đoạn 1: 4 câu đầu: Ước muốn có phần kì lạ của nhân vật trữ tình.

+ Đoạn 2: 9 câu thơ tiếp: Cảm xúc dâng trào trước bức tranh xuân.

+ Đoạn 3: Cảm xúc trước sự trôi chảy của thời gian, mùa xuân và tuổi trẻ.

+ Đoạn 4: Khát khao cuồng nhiệt.

Soạn bài Vội vàng

Câu 1 ( trang 23 SGK Ngữ Văn 11 tập 2)

Chia 4 đoạn:

+ Đoạn 1: 4 câu đầu: Ước muốn có phần kì lạ của nhân vật trữ tình.

+ Đoạn 2: 9 câu thơ tiếp: Cảm xúc dâng trào trước bức tranh xuân.

+ Đoạn 3: Cảm xúc trước sự trôi chảy của thời gian, mùa xuân và tuổi trẻ.

+ Đoạn 4: Khát khao cuồng nhiệt.

Câu 2 ( trang 23 SGK Ngữ Văn 11 tập 2)

Cảm nhận của đặc biệt của tác giả về thời gian:

- Lấy mùa xuân làm thước đo thời gian: “Xuân đương tới… xuân sẽ già” -> Quy luật nghiệt ngã của thời gian, thời gian bước đi nhanh chóng, vội vã.

- Lấy mùa xuân làm thước đo đời người “Xuân hết… tôi mất” “Không cho… nhân gian” “Nói làm chi… đất trời” -> Cảm nhận sự hữu hạn, ngắn ngủi của đời người. Điều khiến nhà thơ phải vội vàng, cuống quýt trước sự trôi chảy của thời gian là do Xuân Diệu đã lấy mùa xuân, tuổi trẻ làm thước đo thời gian đời người. Quĩ thời gian hữu hạn của con người đem so với thời gian vô hạn của tạo hóa thì chẳng thấm vào đâu. Mùa xuân, tuổi trẻ mà dang dần trôi đi tức là cuộc sống cũng sẽ mất dần đi ý nghĩa. Chính vì vậy nhà thơ vội vàng, cuống quýt trước sự trôi chảy này.

Câu 3 ( trang 23 SGK Ngữ Văn 11 tập 2)

- Hình ảnh thiên nhiên, sự sống quen thuộc qua lăng kính độc đáo của tác giả:

+ Bức tranh xuân: ong bướm, hoa lá, yến anh, tuần tháng mật, khúc tình si, cành tơ phơ phất, đồng nội xanh rì, ánh sáng chớp hàng mi, thần vui gõ cửa -> Hình ảnh đẹp, tươi non, mơn mởn, tràn trề sức sống và sẵn sàng dâng hiến.

+ Xuân tình: ong bướm, hoa lá, yến anh, tuần tháng mật, khúc tình si -> Thiên đường mặt đất.

- Nét mới trong quan niệm của Xuân Diệu về cuộc sống, tuổi trẻ, tình yêu: Tuổi trẻ, thanh xuân chính là khoảng thời gian đẹp nhất của mỗi người, tình yêu là thứ cảm xúc thăng hoa nhất với đời sống tâm hồn.

⇒ Quan điểm về hạnh phúc là được sống nhanh, gấp gáp, vội vàng, chạy đua với thời gian; sống mở rộng giác quan để cảm nhận cuộc đời. => Quan điểm sống mới mẻ và táo bạo.

Câu 4 ( trang 23 SGK Ngữ Văn 11 tập 2)

- Hình ảnh thiên nhiên: mây đưa, gió lượn, cánh bướm, non nước, cây, cỏ rạng, tình yêu, nụ hôn, xuân hồng... -> Những hình ảnh căng tràn sức sống, mới mẻ và mang nhiều ý nghĩa biểu tượng.

- Ngôn ngữ: sử dụng nhiều động từ mạnh với mức độ tăng tiến ôm - riết – say – thâu – cắn …, tính từ chỉ mức độ: Chếnh choáng…đã đầy…no nê…, điệp từ : tôi muốn, và

- Nhịp thơ nhanh hơn, hối hả và giục giã, mạch thơ chảy tràn.

- Cách nói lạ “Hỡi xuân hồng…” -> đỉnh điểm cảm xúc, cả thiên nhiên mặt đất, cả thời gian đã bị một tâm hồn khát khao giao cảm lắm đam mê chế ngự.

Luyện tập

- Giải thích nhận định của nhà phê bình Vũ Ngọc Phan:

+ Dẫn dắt và giới thiệu nhận định: Đề cập tới nguồn cảm hứng về yêu đương và tuổi trẻ của Xuân Diệu, lúc nào trong thơ ông, dù vui hay buồn, ta cũng thấy niềm khát khao mãnh liệt vào tình yêu và tuổi trẻ

+ Xuân Diệu đã nói về niềm khát khao này trong thơ chân thật và thấm thía -> Đề tài này đã xuất hiện nhiều lần trong các bài thơ của ông, trở thành nguồn cảm hứng dồi dào của Xuân Diệu.

- Chứng minh qua “Vội vàng”

+ Tình yêu thiên nhiên tha thiết, muốn tận hưởng, thưởng thức tất cả những gì tươi đẹp, xuân sắc nhất của thiên nhiên -> Niềm yêu đời say mê, muốn sống hết mình với cuộc đời.

+ Mối quan hệ nhân sinh giữa mùa xuân – tình yêu – tuổi trẻ -> Quan điểm sống mới mẻ: tận hưởng, tận hiến hết mình trong từng giây phút.

+ Xuân Diệu ý thức được sự hữu hạn của cuộc đời, sự lo âu trước dòng chảy thời gian nhưng vẫn giữ thái độ sống tích cực, nâng niu từng giây phút.

+ Một tâm hồn đại diện cho những người trẻ căng tràn sức sống và nhiệt huyết, sống, cống hiến và tận hưởng cuộc đời.

Tổng kết bài Vội vàng

Các bài viết liên quan:

• Cảm nhận về bài thơ Vội vàng
• Phân tích bài thơ Vội vàng | Top 3 bài hay nhất
• Phân tích khổ 1 trong bài thơ Vội Vàng
• Phân tích bài thơ Vội Vàng khổ 2
• Phân tích bài thơ Vội Vàng khổ 3