Hướng dẫn Soạn bài Thơ Hai-cư của Ba-sô siêu ngắn gọn. Với bản soạn văn 10 siêu ngắn gọn này các bạn sẽ chuẩn bị bài trước khi đến lớp nhanh chóng và nắm vững nội dung tác phẩm cô đọng và dễ dàng nhất.
- Bài 1: Tác giả đã sống và gắn bó tại Ê-đô suốt mười năm dòng dã nên khi phải rời xa nơi đây về thăm quê cũ thì nỗi nhớ thương dâng trào không nguôi. Vì nhà thơ đã coi đây như là cố hương của mình , là nơi đã gắn bó và ngập tràn tình cảm
- Bài 2: Tiếng chim đỗ quyên hót gợi nhớ đến kỉ niệm về một Ki- ô – tô đã xưa cũ, đó là hoài niệm một thời đã qua, đã xa. Tiếng chim kêu gợi nỗi niềm nhớ nhung, hoài niệm và dường như vang lên từ tiếng lòng của chính tác giả.
- Bài 3: Tình cảm của tác giả đối với người mẹ quá cố của mình là sự đau đớn, xót xa từ tận đáy lòng. Hình ảnh làn sương thu mỏng mảnh như màu khói cho thấy hình ảnh của cuộc đời, của sự sống cũng mong manh khó đoán, khó định đoạt hay nắm bắt . Các hình ảnh đều hư ảo nhưng gợi nhiều cảm xúc và đa nghĩa.
- Bài 4: Bài thơ vẽ lên hiện thực đau đớn tại Nhật Bản khi rơi vào cảnh khắc nghiệt: mất mùa, đói nghèo. Hình ảnh những đứa trẻ bị bỏ rơi nghoài lề sự sống vì cái đói hẳn là một sự thật đau lòng, bởi thế nghe tiếng vượn kêu cũng là nghe thấy tiếng khóc thương đau đớn. Rõ ràng hình ảnh thơ dù mơ hồ hay hư ảo nhưng cảm xúc mà nó mang đến là thật, là sự tái tê hòa vào cõi lòng đau đớn của chính tác giả.
- Ba- sô là một nhà thơ giàu lòng nhân ái, ông đau đáu suy nghĩ trước cái đau của con người, hết lòng xót thương cho những số phận đáng thương và biết dành tình cảm, giành sự quan tâm cho những người cần. Không chỉ vậy, nhà thơ còn có tâm hồn nhạy bén, tinh tế để hiểu và thông cảm cho những thân phận bé nhỏ trong cuộc đời.
- Những sự vật, hiện tượng tưởng như rời rạc, không thống nhất nhưng khi đặt cạnh nhau lại tạo ra hiệu quả đặc biệt.
→ Bài 6: Hoa đào nở tượng trưng cho mùa xuân ấm áp sum vầy nhưng cánh đào rụng lại gợi cho người ta nghĩ đến những lọn sóng, những đợt sóng vỗ tại hồ Bi-oa.
→ Bài 7: Không gian được đặt trong tĩnh lặng nhưng âm thanh lại tạo sự động. Rõ ràng, tỏng cái yên lặng, âm thanh đã khuấy động và thấm cả vào hang đá. Đây là một sự kết hợp độc và lạ.
- Khát vọng sống được thể hiện đầu tiên qua qua bối cảnh, hoàn cảnh của nhà thơ sáng tác bài thơ. Thời điểm này Ba- sô đã ở gần với cánh cửa khép lại cuộc đời. Song, vượt lên tất cả, vượt trên cả đua đớn về thân thể, ông vẫn viết bài thơ với đầy năng lượng và khát vọng. Điều này chính là minh chứng cho tâm hồn them sống và tinh thần mãnh liệt. Thứ hai, cuộc đời Ba- sô vốn gắn liền với những chuyến đi, những sự khai phá. Bởi thế khát vọng là thứ thôi thúc mãnh liệt trong thơ ông. Dù hoàn cảnh khắc nghiệt cũng không thể giam cầm tinh thần của ông
+ Qúy ngữ: hoa đào- mùa xuân
+ Nội dung: Cánh hoa đào rơi lả tả trong mùa xuân ấm áp như gợi lên hình ảnh lọn sóng lăn tăn trên hồ Bi-oa
+ Qúy ngữ: tiếng ve- mùa hè
+ Nội dung: âm thanh rền rĩ của tiếng ve như hòa chung vào không gian, thời gian và thấm trong đá
+ Quý ngữ: những cánh đồng hoang vu- mùa thu
+ Nội dung: Sự phiêu du của con người về cánh đồng xa hoang vu. Gợi sự hiu quạnh, cô đơn của tuổi già.
Qua bài thơ, học sinh bước đầu được tiếp cận với thể loại thơ Hai- cư. Do đây là thể loại thơ mới mẻ nên yêu cầu cần nhận biết được thể loại và thấy được tính độc đáo cả về nội dung và nghệ thuật của thể thơ này.