Soạn KHTN 7 Bài 2: Nguyên tử - KNTT

Hướng dẫn Soạn KHTN 7 Bài 2: Nguyên tử ngắn gọn, đầy đủ SGK trang 14, 15, 16, 17, 18 bám sát nội dung bộ sách mới Kết mới tri thức. Hi vọng, qua bài viết này các em học sinh có thể nắm vững nội dung bài và hiểu bài tốt hơn.

Bài 2. Nguyên tử trang 14, 15, 16, 17, 18 KHTN 7 Kết nối tri thức

Mở đầu

Trả lời câu hỏi trang 14 SGK KHTN 7

Mọi vật thể tự nhiên hay nhân tạo đều được tạo thành từ một số loại hạt vô cùng nhỏ bé gọi là nguyên tử. Vậy nguyên tử có cấu tạo như thế nào?

Lời giải

- Nguyên tử có kích thước vô cùng nhỏ, cấu tạo rỗng.

- Gồm 3 hạt:

+ Proton mang điện tích dương

+ Neutron không mang điện

+ Electron mang điện tích âm

I. Quan niệm ban đầu về nguyên tử

Trả lời câu hỏi trang 14 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập:

Theo Đê – mô – crit và Đan – tơn, nguyên tử được quan niệm như thế nào?

Lời giải

- Đê-mô-crit đã cho rằng: nguyên tử là một loại hạt vô cùng nhỏ tạo nên sự đa dạng của vạn vật. Khởi nguồn của quan niệm nguyên tử là sự chia nhỏ một vật sẽ đến một giới hạn “không thể phân chia được”.

- Theo Đan-tơn, nguyên tử là các đơn vị chất tối thiểu.

II. Mô hình nguyên tử của Rơ-dơ-pho-Bo

Trả lời câu hỏi trang 16 SGK KHTN 7

* Hoạt động: Làm mô hình nguyên tử carbon theo Bo

Chuẩn bị: bìa carton, giấy màu vàng, các viên bi nhựa to màu đỏ và các viên bi nhỏ màu xanh.

Tiến hành:

Gắn viên bi đỏ vào bìa carton làm hạt nhân nguyên tử carbon. Cắt giấy màu vàng thành hai đường tròn có bán kính khác nhau và mỗi vòng tròn có độ dày khoảng 1 cm (Hình 2.3).

Dán các đường tròn lên bìa carton sao cho tâm của hai đường tròn là viên bi đỏ. Gắn các viên bi màu xanh lên hai đường tròn màu vàng như Hình 2.2b

Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:

Câu 1: Các đường tròn bằng giấy màu vàng biểu diễn gì?

Câu 2: Em hãy cho biết số electron có trong lớp electron thứ nhất và thứ hai của nguyên tử carbon và chỉ ra lớp electron đã chứa tối đa electron

Lời giải

 

Câu 1:

Các đường tròn bằng giấy màu vàng biểu hiện các lớp electron của nguyên tử carbon.

Câu 2:

- Quan sát mô hình nguyên tử carbon, nhận thấy:

   + Lớp thứ nhất: chứa 2 electron

   + Lớp thứ hai: chứa 4 electron

=> Lớp thứ nhất đã chứa tối đa electron (2 electron)

* Câu hỏi và bài tập:

Câu 1: Quan sát Hình 2.1 và cho biết các thành phần cấu tạo nên nguyên tử.

 

Câu 2: Quan sát Hình 2.2, áp dụng mô hình nguyên tử của Bo, mô tả cấu tạo của nguyên tử hydrogen và nguyên tử carbon

Lời giải

Câu 1:

Dựa vào Hình 2.1, thành phần cấu tạo nên nguyên tử gồm:

- Hạt nhân nằm ở tâm, mang điện tích dương

- Các electron mang điện tích âm, chuyển động xung quanh hạt nhân như các hành tinh quay xung quanh mặt trời

Câu 2:

- Nguyên tử hydrogen gồm có hạt nhân mang điện tích dương và 1 electron chuyển động quanh hạt nhân.

- Nguyên tử carbon gồm có hạt nhân mang điện tích dương và 6 electron chuyển động quanh hạt nhân. 6 electron này được xếp thành hai lớp, lớp trong cùng có 2 electron, lớp tiếp theo có 4 electron.

III. Cấu tạo nguyên tử

Trả lời câu hỏi trang 16 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập:

Quan sát Hình 2.4 và cho biết:

 

Câu 1: Hạt nhân nguyên tử có một hay nhiều hạt? Các hạt đó thuộc cùng một loại hạt hay nhiều loại hạt?

Câu 2: Số đơn vị điện tích hạt nhân của helium bằng bao nhiêu?

Lời giải

Câu 1:

Quan sát Hình 2.4:

- Hạt nhân nguyên tử gồm nhiều hạt: 2 hạt proton và 2 hạt neutron

- Các hạt đó thuộc nhiều loại hạt, đó là: proton (màu đỏ), neutron (màu vàng)

Câu 2:

- Số đơn vị điện tích hạt nhân (Z) bằng tổng số hạt proton trong hạt nhân

- Trong Hình 2.4, Helium có 2 proton (hạt màu đỏ)

=> Số đơn vị điện tích hạt nhân của helium là: Z = 2

Trả lời câu hỏi trang 17 SGK KHTN 7

* Hoạt động

Tìm hiểu cấu tạo một số nguyên tử

Chuẩn bị: Mô hình nguyên tử của các nguyên tử carbon, nitrogen, oxygen theo Hình 2.5.

Quan sát các mô hình nguyên tử đã chuẩn bị, thảo luận nhóm, hoàn thành bảng theo mẫu sau và trả lời câu hỏi:

Câu 1: So sánh số electron trên từng lớp electron tương ứng trong các nguyên tử trên.

Câu 2: Số electron ở lớp electron ngoài cùng của vỏ mỗi nguyên tử trên đã được điền tối đa chưa? Cần thêm bao nhiêu electron để lớp electron ngoài cùng của mỗi nguyên tử trên có số electron tối đa?

Lời giải

Câu 1:

Nguyên tử	Số proton trong hạt nhân	Số electron trong vỏ nguyên tử	Số lớp electron	Số electron ở lớp electron ngoài cùng
Carbon	6	6	2	4
Oxygen	8	8	2	6
Nitrogen	7	7	2	5

Câu 2:

- Các nguyên tử carbon, nitrogen, oxygen đều có 2 lớp electron

- Lớp thứ 2 chứa tối đa 8 electron

   + Nguyên tử carbon có 4 electron ở lớp thứ 2 => Chưa được điền tối đa => Cần thêm 4 electron để lớp electron ngoài cùng có số electron tối đa

   + Nguyên tử oxygen có 6 electron ở lớp thứ 2 => Chưa được điền tối đa => Cần thêm 2 electron để lớp electron ngoài cùng có số electron tối đa

   + Nguyên tử nitrogen có 5 electron ở lớp thứ 2 => Chưa được điền tối đa => Cần thêm 3 electron để lớp electron ngoài cùng có số electron tối đa

Trả lời câu hỏi trang 18 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập:

Quan sát Hình 2.6 và cho biết:

Câu 1: Thứ tự sắp xếp các electron ở vỏ nguyên tử chlorine

Câu 2: Số electron trên từng lớp ở vỏ nguyên tử chlorine

Lời giải

Câu 1:

- Các electron sắp xếp thành từng lớp. Lớp electron thứ nhất ở trong cùng, gần hạt nhân nhất; lớp electron thứ 2 ở bên ngoài lớp thứ nhất; lớp electron thứ 3 ở ngoài cùng. Các electron sắp xếp vào các lớp theo thứ tự từ trong ra ngoài cho đến hết.

Câu 2:

- Số electron trên từng lớp ở vỏ nguyên tử chlorine:

   + Lớp thứ nhất có 2 electron

   + Lớp thứ hai có 8 electron

   + Lớp thứ ba có 7 electron

IV. Khối lượng nguyên tử

Trả lời câu hỏi trang 18 SGK KHTN 7

* Câu hỏi và bài tập:

Câu 1: Em hãy cho biết vì sao khối lượng hạt nhân nguyên tử có thể coi là khối lượng của nguyên tử.

Câu 2: Hãy so sánh khối lượng của nguyên tử nhôm (13p, 14n) và nguyên tử đồng (29p, 36n).

Lời giải

Câu 1:

- Khối lượng hạt nhân nguyên tử có thể coi là khối lượng của nguyên tử vì khối lượng nguyên tử là khối lượng của tổng khối lượng của các hạt proton, neutron và eletron ở vỏ nguyên tử

- Ví dụ: Xét nguyên tử helium có 2p, 2n và 2e

   + Khối lượng nguyên tử = 2p + 2n + 2e = 2.1 + 2.1 + 2.0,00055 = 4,0011 ≈ 4

   + Khối lượng hạt nhân = 2p + 2n = 2.1 + 2.1 = 4

Câu 2:

- Ở câu hỏi 1 ta biết rằng khối lượng hạt nhân nguyên tử có thể coi là khối lượng của nguyên tử

- Khối lượng hạt nhân nguyên tử bằng tổng khối lượng của các hạt proton, neutron trong hạt nhân

- Mà: Khối lượng 1 proton = 1 neutron = 1amu

=> Khối lượng nguyên tử nhôm (13p, 14n) = 13.1 + 14.1 = 27 amu

      Khối lượng nguyên tử đồng (29p, 36n) = 29.1 + 36.1 = 65 amu

* Em có thể: 

Làm được mô hình một số nguyên tử theo mô hình nguyên tử Bo

Lời giải

>>> Xem trọn bộ: Soạn Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn KHTN 7 Bài 2: Nguyên tử trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!