Soạn bài: Truyện Kiều (ngắn nhất)

Mời các bạn đón đọc bản Soạn bài Truyện Kiều ngắn nhất, đây là phiên bản soạn văn 10 ngắn nhất được các thầy cô TOPLOIGIAI biên soạn với mục đích cô đọng kiến thức, giúp cho các bạn học sinh tiếp cận tác phẩm một cách dễ dàng.

Soạn bài: Truyện Kiều

•  Soạn bài: Truyện Kiều (chi tiết)
•  Soạn bài: Truyện Kiều (siêu ngắn)

Tác giả Nguyễn Du

Hướng dẫn học bài

Câu 1 

* Nhận xét về cuộc đời đại thi hào Nguyễn Du:

- Sinh trưởng trong gia đình phong kiến quyền quý:

+ Cha là Tể tướng trong triều đình Lê – Trịnh.

+ Anh cùng cha khác mẹ là Nguyễn Khản từng làm chức Tham tụng, nổi tiếng phong lưu, thân thiết với chúa Trịnh Sâm, mê hát xướng.

⇒ Nguyễn Du có nền tảng gia đình quý tộc có điều kiện học hành và tìm hiểu cuộc sống của giới quý tộc

- Sống trong thời kỳ lịch sử đầy biến động:

+ Các tập đoàn phong kiến tranh giành quyền lực. Diễn ra nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân, đỉnh cao là phong trào Tây Sơn

⇒ Cuộc sống rơi vào khó khăn trước khi ra làm quan cho nhà Nguyễn

- Năm 1802, ông ra làm quan cho nhà Nguyễn: được đảm nhận nhiều chức vụ khác nhau và được đi xử Trung Quốc giúp ông được trực tiếp trải nghiệm nền văn hóa chỉ thấy qua sách vở

* Những đặc điểm về cuộc đời lý giải những thành công trong sáng tác của ông:

- Xuất thân trong gia đình quyền quý giúp ông có điều kiện học hành và tiếp xúc với đời sống quý tộc. Đặc biệt việc mê hát xướng của người anh cùng cha khác mẹ đã khiến cho hình ảnh ca kỹ nữ xuất hiện nhiều lần trong những sáng tác của ông

- Ông trực tiếp được trải nghiệm khi sống trong thời loạn lạc, khó khăn

- Được cử đi xứ Trung Quốc, trực tiếp tiếp xúc với nền văn học, văn hóa lớn có nhiều ảnh hưởng tạo nên những dấu ấn sâu đậm trong thơ văn và giúp những tư tưởng xã hội trong sáng tác của Nguyễn Du  trở nên nâng cao và khái quát hơn

Câu 2 

1. Những sáng tác của Nguyễn Du bao gồm 2 mảng: chữ Hán và chữ Nôm

* Sáng tác bằng chữ Hán (gồm 3 tập thơ): 249 bài thơ chữ Hán viết vào các thời gian khác nhau:

+ Thanh Hiên thi tập (Tập thơ của Thanh Hiên): 78 bài viết trong những năm tháng làm quan.

+ Nam trung tạp ngâm (Các bài thơ ngâm ở phương Nam): 40 bài viết trong trong thời gian làm quan ở Huế và Quảng Bình.

+ Bắc hành tạp lục (Ghi chép trong chuyến đi sang phương Bắc): 131 bài thơ sáng tác trong chuyến đi sứ Trung Quốc.

⇒ Thể hiện tư tưởng, tình cảm, nhân cách của ông:

+ Thanh Hiên thi tập và Nam trung tạp ngâm: tuy thể hiện tâm trạng buồn đau, day dứt nhưng thấy rõ khuynh hướng suy ngẫm về cuộc đời của tác giả.

+ Bắc hành tạp lục: những điểm đặc sắc của tư tưởng, tình cảm của Nguyễn Du được thể hiện rõ ràng, có 3 nhóm đáng chú ý:

- Ca ngợi, đồng cảm với nhân cách cao thượng và phê phán nhân vật phản diện.

- Lên án tố cáo  xã hội phong kiến chà đạp lên quyền sống con người.

- Cảm thông với những thân phận nhỏ bé không được coi trọng trong xã hội

* Sáng tác chữ Nôm:

+ Đoạn trường tân thanh (Truyện Kiều): sáng tác trên cơ sở cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Trung Quốc, Nguyễn Du đã sáng tạo nên một tác phẩm mới, cảm hứng mới, cách nhận thức và lý giải nhân vật theo cách riêng của ông với thể loại truyện thơ kết hợp nhuần nhuyễn chất tự sự và trữ tình, với sự am hiểu đồng thời ngôn ngữ bình dân và ngôn ngữ bác học.

+ Văn chiêu hồn (Văn tế thập loại chúng sinh): thể thơ song thất lục bát, thể hiện chủ nghĩa nhân đạo trong sáng tác của Nguyễn Du, đặc biệt ông luôn hướng về những thân phận nhỏ bé, những người dưới đáy của xã hội.

2. Đặc điểm về nội dung và nghệ thuật trong sáng tác của Nguyễn Du

a. Nội dung:

- Tình cảm chân thành, sự cảm thông sâu sắc của tác giả đối với cuộc sống và con người, đặc biệt là những con người nhỏ bé, bất hạnh (người ăn mày, người mù hát rong, kỹ nữ, ca nhi,…)

- Những khái quát của ông về thân phận con người thường mang tính triết lý cao và thấm đẫm cảm xúc

- Ý nghĩa sâu sắc của thơ ca Nguyễn Du gắn chặt với tình đời, tình người bao la của nhà thơ

- Đặc biệt cần lưu ý đến là cái nhìn nhân đạo sâu sắc trong các tác phẩm của Nguyễn Du vì ông là người đầu tiên trong văn học trung đại khắc họa vẻ đẹp của người phụ nữ đẹp và có tài năng nghệ thuật

b. Nghệ thuật

- Các tác phẩm của ông được viết theo nhiều thể loại: ngũ ngôn cổ thi, ngũ ngôn luật, thất ngôn luật và ca, hành (nhạc phủ),…

- Góp phần trau dồi ngôn ngữ văn học dân tộc, làm giàu cho tiếng Việt qua việc Việt hóa ngôn ngữ ngoại nhập.

- Truyện Kiều của ông với thể thơ lục bát đã chứng tỏ khả năng truyền tải nội dung tự sự và trữ tình to lớn của thể thơ lục bát và thể loại truyện thơ.

Nhận xét - Ý nghĩa