Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (chi tiết)

Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (chi tiết)

• Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (ngắn nhất)
• Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự (siêu ngắn)

I, Mục đích, yêu cầu tóm tắt văn bản tự sự theo nhân vật chính

- Mỗi nhân vật chính đều gắn liền với một số việc cơ bản của cốt truyện

- Tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính là viết hoặc kể lại một cách ngắn gọn những sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật đó. Bản tóm tắt cần đáp ứng đầy đủ yêu cầu chung của một văn bản, trung thành với văn bản gốc, nêu được đặc điểm và những sự việc xảy ra với nhân vật chính.

II, Cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính

a. Nhân vật chính của truyện là An Dương Vương, Mị Châu, Trọng Thủy

b. Tóm tắt truyện theo nhân vật An Dương Vương:

“Vua An Dương Vương của nước Âu Lạc, họ Thục tên Phán”, đã xây thành ở đất Việt Thường thế nhưng cứ đắp tới đâu lại lở tới đó. “Vua bèn lập đàn trai giới, cầu đảo bách thần”. “Ngày mồng bảy tháng ba có một cụ già ở phương đông tới” và bảo với nhà vua rằng sẽ có sứ Thanh Giang tới giúp vua xây thành. Đúng như lời cụ già nói, hôm sau Rùa Vàng xuất hiện và Rùa đã giúp nhà vua xây thành kiên cố, vững chắc và còn giúp vua chế nỏ thần. Quân Đà nhiều lần sang xâm chiếm nước ta nhưng thất bại nên đã cầu hôn Mị Châu và cho con trai là Trọng Thủy sang ở rể. Trọng Thủy đã lấy cắp nỏ thần đem về nước và quân Đà kéo quân sang xâm chiếm nước ta. Đất nước rơi vào tay Đà. Vua An Dương Vương đặt Mị Châu ngồi sau ngựa và cùng chạy về phương Nam, đến bờ biển và kêu cứu Rùa Vàng. “Vua lấy kiếm chém Mị Châu và cầm sừng tê bảy tấc đi xuống biển”

c. Tóm tắt truyện theo nhân vật Mị Châu:

Mị Châu là con của vua An Dương Vương. Sau khi được gả cho Trọng Thủy, nàng và chồng đã sống hạnh phúc bên nhau. Mị Châu đã vô tình để Trọng Thủy nhìn thấy nỏ thần. Trọng Thủy đã đổi nỏ thần và đem nỏ thần thật về nước mình. Sau đó, Triệu Đà kéo quân sang xâm chiếm nước ta và đất nước rơi vào tay Đà. “Mị Châu ngồi sau ngựa cùng vua An Dương Vương và chạy về phía Nam”. Trên đường bỏ trốn nàng đã dứt lông ngỗng ở áo ra dấu cho Trọng Thủy. Vua lấy kiếm chém Mị Châu. “Nàng chết, máu chảy xuống nước, trai sò ăn phải đều biến thành hạt châu. Trọng Thủy ôm xác Mị Châu và đem về táng ở Loa Thành, xác nàng biến thành ngọc thạch. Trọng Thủy thương tiếc Mị Châu nên đã lao đầu xuống giếng mà chết. Người sau mò được ngọc ở biển Đông, lấy nước giếng này rửa thì thấy sáng thêm”

d. Cách tóm tắt văn bản dựa theo nhân vật chính:

- Đọc kĩ văn bản, xác định nhân vật chính

- Chọn các sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của các sự việc đó

- Tóm tắt các hành động, lời nói, tâm trạng của nhân vật, theo diễn biến của các sự việc (một vài chỗ có thể kết hợp dẫn nguyên văn từ ngữ, câu văn trong các văn bản gốc)

III, Luyện tập

Câu 1 (trang 121-122 SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

a. Phần tóm tắt “Chuyện người con gái Nam Xương” trong đoạn trích 2: từ “chàng Trương đi đánh giặc” đến “không kịp nữa”

b. Điểm khác nhau giữa mục đích tóm tắt của đoạn 1 và 2:

- Đoạn 1: tóm tắt lại toàn bộ cốt truyện.

- Đoạn 2: tóm tắt khái quát ý chính để làm dẫn chứng cho luận điểm.

Cách tóm tắt ở đoạn 1 và 2 khác nhau vì mục đích tóm tắt của 2 đoạn là khác nhau

Câu 2 (trang 122 SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Tóm tắt “Truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy” theo nhân vật Trọng Thủy:

Trọng Thủy là con trai Triệu Đà. Sau khi Đà sang xâm chiếm nước ta nhiều lần nhưng thất bại thì đã cầu hôn Mị Châu. Vua An Dương Vương đã đồng cho Trọng Thủy lấy Mị Châu và cho phép chàng ở rể. Hai người sống hạnh phúc cùng nhau. Trọng Thủy dụ dỗ Mị Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng và mang nỏ thần về cho cha. Triệu Đà kéo quân sang xâm chiếm nước ta và đất nước rơi vào tay Đà. Trọng Thủy theo dấu lông ngỗng của Mị Châu mà tìm thấy xác nàng bên bờ biển rồi sau ôm xác nàng về táng ở Loa Thành, xác nàng biến thành ngọc thạch. Trọng Thủy vô cùng đau xót khi Mị Châu chết, lúc đi tắm tưởng như thấy bóng dáng Mị Châu, bèn lao đầu xuống giếng mà chết. “Người đời sau mò được ngọc ở biển đông, lấy nước giếng này mà rửa thì thấy trong sáng thêm”         

Câu 3 (trang 122 SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Tóm tắt truyện “Tấm Cám” dựa theo nhân vật Tấm:

Mẹ mất sớm, cha lấy vợ mới, sau khi cha mất, Tấm ở với dì ghẻ và Cám. Mẹ con Cám luôn hành hạ Tấm. Khi Tấm và Cám cùng đi bắt cá, Tấm bị Cám lừa lấy hết cá, đến con cá bống cuối cùng Tấm nuôi mẹ con Cám cũng giết và ăn thịt. Trong một lần nhà vua mở hội, dì ghẻ đã lấy thóc gạo trộn lẫn với nhau và bắt Tấm ngồi nhặt xong thóc ra thóc, gạo ra gạo thì mới được đi. Nhưng nhờ Bụt giúp đỡ, thóc gạo đã nhặt xong và Tấm cũng có quần áo mới đi trẩy hội. Trên đường đi, Tấm làm rơi một chiếc giày, nhà vua nhặt được và thông báo ai đi vừa thì vua sẽ lấy làm vợ. Tấm trở thành vợ vua, sau đó bị mẹ con Cám giết hại nhiều lần, Tấm hóa thân thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, quả thị. Sau nhiều lần hồi sinh, Tấm cũng trở lại hình dáng ban đầu và sống với bà cụ bán nước. Cuối cùng, sau nhiều lần nhà vua đã tìm được Tấm và hai người sống hạnh phúc bên nhau, mẹ con Cám đã bị chết sau khi làm nhiều chuyện ác.