Soạn bài: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự (Siêu ngắn)

Soạn bài: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

• Soạn bài: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự (chi tiết)
• Soạn bài: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự (ngắn nhất)

I. Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự.

1. Sự việc trong văn tự sự.

a.

Sự kiện	Ý nghĩa
Vua Hùng kén rể	Sự việc khởi đầu
Vua Hùng ra điều kiện kén rể	Sự việc phát triển
Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn Mị Nương
Sơn Tinh đến trước lấy được vợ
Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.	Sự việc cao trào
Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh rút về
Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thua.	Sự việc kết thúc.

Mối quan hệ nhân quả giữa các sự kiện: Sự việc trước là nguyên nhân của sự việc sau, sự việc sau là kết quả của sự việc trước và là nguyên nhân của sự việc sau đó, cứ thế tiếp diễn.

- Mối quan hệ có thể khái quát như sau: Chuỗi sự vật sự việc này → chuỗi sự vật sự việc kia → sự việc kết thúc thể hiện một ý nghĩa.

b.

- Sự việc do ai làm (nhân vật) : Sơn Tinh, Thủy Tinh.

- Việc xảy ra ở đâu (địa điểm) : Phong Châu đất của Vua Hùng.

- Lúc nào (thời gian) : Hùng Vương thứ 18.

- Nguyên nhân: Thủy Tinh không lấy được Mị Nương.

- Diễn biến: Thủy Tinh đánh Sơn Tinh.

- Kết quả: Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thua.

- Không thể xóa bỏ thời gian và địa điểm vì nếu bỏ truyện sẽ mất đi tính thuyết phục, không có căn cứ cùng dẫn chứng cụ thể để thuyết phục được người đọc cũng như người nghe.

- Việc giới thiệu Sơn Tinh có tài là cần thiết vì đó là nguyên nhân Sơn Tinh được vua chọn làm rể, từ đó dẫn tới cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thuỷ Tinh.

- Việc Thủy Tinh nổi giận là có lí vì:

     + Do Thuỷ Tinh đến sau, không lấy được vợ.

     + Sính lễ vua yêu cầu chỉ có trên mặt đất, gây khó khăn cho Thuỷ Tinh trong việc tìm kiếm lễ vật (ở đây có sự thiên vị của Vua dành cho Sơn Tinh).

- Không nên bỏ đi sự kiện Vua Hùng kén rể, bởi đây là sự kiện để hai chàng trai tranh tài, từ đó xảy ra sự tranh đấu giữa hai người.

c. Sự việc thể hiện mối thiện cảm của người kể với Sơn Tinh:

- Sơn Tinh được kể trước, được giới thiệu “có tài lạ”, lấy được vợ và chiến thắng.

- Sơn Tinh thắng Thủy Tinh 2 lần và mãi mãi là chi tiết giàu ý nghĩa:

     + Đây là chiến thắng tất yếu.

     + Chiến thắng của Sơn Tinh cũng chính là chiến thắng của nhân dân trong phòng chống thiên tai, bão lũ.

- Không thể để cho Thủy Tinh chiến thắng Sơn Tinh vì Thủy Tinh là biểu hiện của sự phá hoại mùa màng, của cải của nhân dân.

- Không thể xóa bỏ chi tiết “hàng năm Thủy Tinh lại dâng nước” vì đó là sự lí giải cho việc xuất hiện của lũ lụt.

2. Nhân vật trong văn tự sự.

a. Trong truyện Sơn Tinh Thủy Tinh:

- Sơn Tinh và Thủy Tinh là nhân vật chính và có vai trò quan trọng nhất để làm nên tư tưởng chủ đề của tác phẩm.

- Sơn Tinh, Thủy Tinh được nhắc tới nhiều nhất, có vai trò quan trong diễn biến câu chuyện.

- Vua, Mị Nương và các lạc thần là các nhân vật phụ nhưng rất cần thiết, không thể bỏ được.

b. Nhân vật trong truyện kể.

Nhân vật	Tên gọi	Lai lịch	Tài năng	Việc làm
Vua Hùng	Vua Hùng	đời vua thứ mười tám		kén rể, bàn bạc với lạc hầu
Sơn Tinh	Sơn Tinh	vùng núi Tản Viên	vẫy tay… dời núi, tìm được lễ vật trước	cầu hôn, ngăn lũ
Thủy Tinh	Thủy Tinh	miền biển	gọi gió, gió đến; hô mưa, mưa về	cầu hôn, dâng nước gây lũ, ảnh hưởng tới nhân dân
Mị Nương	Mị Nương	con gái Vua Hùng	đẹp người đẹp nết	theo Sơn Tinh về vùng núi Tản Viên
Lạc hầu	Lạc hầu			bàn bạc với vua Hùng về điều kiện kén rể

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 38 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nhân vật	Việc làm
Vua Hùng	kén rể, bàn bạc với lạc hầu
Sơn Tinh	cầu hôn, ngăn lũ lụt
Thủy Tinh	cầu hôn, dâng nước gây lũ, phá hoại mùa màng
Mị Nương	theo Sơn Tinh về núi
Lạc hầu	bàn bạc với vua Hùng

a.

- Nhân vật chính đóng vai trò trong việc thể hiện tư tưởng, chủ đề của tác phẩm, làm nổi bật điên biến của tác phẩm để từ đó mà nói lên được quan niệm, ý nghĩa được thể hiện trong tác phẩm.

- Nhân vật phụ góp phần làm cho nhân vật chính phát triển, không thể lược bỏ.

b. Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn, Sơn Tinh đem sính lễ đến trước và rước được Mị Nương về. Thủy Tinh đến sau, vô cùng tức giận bèn đuổi đánh Sơn Tinh. Sơn Tinh và Thủy Tinh đánh nhau ròng rã mấy tháng trời, cuối cùng Sơn Tinh thắng, Thủy Tinh đành rút về. Hằng năm Thủy Tinh dâng nước gây lũ để trả thù Sơn Tinh nhưng năm nào cũng bị Sơn Tinh đánh trả quyết liệt.

c. Tên truyện được đặt theo tên nhân vật chính. Nếu đổi tên truyện bằng các tên khác sẽ khó phân biệt được nhân vật chính và không thể hiện được tư tưởng chủ đề của tác phẩm.

Câu 2 (trang 38 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Với nhan đề “Một lần không vâng lời” em sẽ kể truyện theo trình tự sau:

- Tên sự việc xảy ra.

- Do ai làm?

- Việc xảy ra ở đâu?

- Vào thời gian nào?

- Nguyên nhân.

- Diễn biến.

- Kết quả.