logo

Soạn bài: Luật thơ - Tiếp theo (siêu ngắn)

Ngoài 2 bản Soạn bài Chi tiết và Ngắn nhất, các thầy cô giáo tại TOPLOIGIAI giới thiệu đến các bạn thêm bản Soạn bài Luật thơ - Tiếp theo siêu ngắn gọn, hi vọng bản soạn văn 12 siêu ngắn sẽ giúp các bạn học tập tốt hơn


Soạn bài: Luật thơ - Tiếp theo siêu ngắn - Bản 1


Luyện tập

Bài 1 (trang 127 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Giống

  + Mỗi câu có năm chữ (tiếng)

  + Đều dùng vần chân, vần liền, vần lưng, vần cách...

  + Các thanh bằng trắc cũng đối nhau, nhất là những vị trí quan trọng.

- Khác

Sóng – Xuân Quỳnh

Mặt trăng

Vần: sử dụng linh hoạt, có vần cách (thế, trẻ), có vần chân (trẻ, bể, lớn, lên)

- Số câu không hạn định

- Nhịp lẻ linh hoạt: 1/2/2, 2/3, 3/2

- Thơ hiện đại không bắt buộc phải đôi thanh bằng/trắc

Vần: một vần (độc vận), vần cách.

- Số câu hạn định (tứ tuyệt: 4 dòng; bát cú: 8 dòng)

- Nhịp : nhịp lẻ 2/3

- Hài thanh: yêu cầu nghiệm ngặt về đối thanh, đối nghĩa

Bài 2 (trang 127 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Xác định thanh bằng - trắc trong các tiếng của đoạn thơ:

Đưa người ta không đưa qua sông

B B B B B B B

Sao có tiếng sóng ở trong lòng

B T T T T B Bv

Bóng chiều không thắm, không vàng vọt

T B B T B B T

Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong

B B B B B T Bv

- Sự đổi mới:

  + Thơ thất ngôn truyền thống gieo vần chân: đoạn thơ trên đây gieo vần lưng, vần liền

  + Thơ thất ngôn truyền thống ngắt nhịp 4/3 hoặc 2/2/3; đoạn thơ ngắt nhịp linh hoạt hơn, có chỗ 2/1/4, 1/3/3.

  +luật thơ không ràng buộc nghiêm ngặt như trong thơ truyền thống

Bài 3 (trang 128 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Mô hình bài Mời trầu

Qủa cau nho nhỏ miếng trầu hôi

T B B T / T B Bv

Này của Xuân Hương mới quệt rồi

B T B B / T T Bv

Có phải duyên nhau thì thắm lại

T T B B / B T T

Đừng xanh như lá bạc như vôi

B B B T T / B Bv

Bài 4 (trang 128 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Xác định các yếu tố vần, nhịp, hài thanh:

Sóng gợn tràng giang/ buồn điềm điệp (4 - 3)

T T B B B T T

Con thuyền xuôi mái / mái song song (4 - 3)

B B B T T B Bv

Thuyền về/ nước lại/ sầu trăm ngả (2-2-3) (4-3)

B B T T B B T

Củi một cành khô/ lạc mấy dòng (4 -3)

T T B B T T Bv

- Chứng minh sự ảnh hưởng của thể thơ thất ngôn Đường luật đối với Thơ Mới:

  + Về vần: thơ mới vẫn chịu ảnh hưởng của vần thơ Đường luật, chủ yếu gieo vần chân.

  + Về nhịp thơ: thơ mới chủ yếu vẫn sử dụng 3-4 hoặc 4-3 như trong thơ Đường luật cổ.

  + Về hài thanh: thơ mới vẫn tuân thủ niêm luật Đường thi (chữ thứ hai câu hai phải cùng niêm với chữ thứ hai câu 3)


Soạn bài: Luật thơ - Tiếp theo siêu ngắn - Bản 2

Câu 1 (trang 127, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

- Giống nhau:

   + Mỗi câu thơ có 5 chữ

   + Sử dụng vần gián cách

- Khác nhau

Thơ ngũ ngôn (Mặt trăng) Đoạn thơ năm tiếng (Sóng)
Vần Độc vận, vần gián cách. Nhiều vần
Ngắt nhịp Nhịp lẻ Nhịp 3/2
Phối thanh Luân phiên bằng trắc ở tiếng thứ 2, 4 trong mỗi câu. Chủ yếu là luân phiên bằng trắc ở tiếng thứ 3, 5 trong mỗi câu.

Câu 2 (trang 127, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

- Điểm giống với thơ truyền thống:

   + Gieo vần chân, vần cách (lòng – trong)

   + Ngắt nhịp: 4/3 ở các câu 2, 3, 4

- Điểm sáng tạo:

   + Vần: gieo vần lưng (lòng – không) và gieo vần ở các vị trí khác nhau (sông – sóng – trong - lòng – không)

   + Ngắt nhịp: 2/5 ở câu thứ nhất

Câu 3 (trang 128, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Quả cau nho nhỏ / miếng trầu hỏi

        B                T           B

Này của Xuân Hương / mới quệt rồi.

        T                B            T

Có phải duyên nhau / thì thắm lại,

        T                B             T

Đừng xanh như lá / bạc như vôi

        B                 T           B

- Đối và niêm:

   + Đối: 1 và 2, 3 và 4

   + Niêm: 1 và 8, 2 và 3

Câu 4 (trang 128, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

- Vần: Độc vận, vần chân, vần gián cách.

- Nhịp: 4/3

- Thanh: Tiếng 2 4 6

   T B T

   B T B

   B T B

   T B T

→ Vần, nhịp, hài thanh đều giống thơ thất ngôn Đường luật.


Soạn bài: Luật thơ - Tiếp theo siêu ngắn - Bản 3

Câu 1 trang 127 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Giống: đều dùng vần chân

- Khác:

Đặc điểm

Bài “Mặt trăng”

Đoạn thơ trích bài “Sóng”

Gieo vần

Độc vận

Nhiều vần

Ngắt nhịp

 Nhịp lẻ

 Nhịp 3/2

Hài thanh

B T T B B

B B T T B

B B B T T

T T T B B

T T B B T

B B T T B

T B B T T

B T T B B

B B T B B

B B B T T

T T T B B

B B B T T

 

T B B T T

B T B B B

B T B T T

B B B T B

Câu 2 trang 127 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Cách gieo vần: vần chân, độc vận.

- Ngắt nhịp: ngoài nhịp quen thuộc 4/3 còn có nhịp 2/5 mới mẻ, táo bạo.

- Hài thanh: câu đầu toàn thanh bằng, câu hai có ba thanh trắc đi liền nhau, câu thứ tư nhiều thanh bằng, đoạn thơ sử dụng điệp từ.

=> Tất cả gợi giọng điệu độc đáo, vừa da diết vừa rắn rỏi, hiên ngang.

Câu 3 trang 127 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

Dùng các kí hiệu để ghi lại mô hình âm luật trong bài "Mời trầu" của Hồ Xuân Hương:

T B B T/ T B Bv

B T B B/ T T Bv

T T B B/ B T T

B B B T/ T B Bv

Câu 4 trang 128 SGK Ngữ văn 12 tập 1

Khổ 1 bài Tràng giang có: vần độc vận (ong: song, dòng), nhịp 4/3. Hài thanh như sau:

T T B B B T T

B B B T T B B

B B T T B B T

T T B B T T B

=> Nhìn chung, thể thơ thất ngôn Đường luật có nhiều ảnh hưởng với thơ mới, như trong ví dụ trên thì vần, nhịp và hài thanh trong bài Tràng giang tương tự như vần, nhịp và hài thanh trong thể thơ thất ngôn bát cú. 

icon-date
Xuất bản : 04/02/2021 - Cập nhật : 05/02/2021

Tham khảo các bài học khác