Hướng dẫn Soạn bài Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn ngắn nhất. Với bản soạn văn 10 ngắn nhất này các bạn sẽ chuẩn bị bài trước khi đến lớp nhanh chóng và nắm vững nội dung tác phẩm cô đọng và dễ dàng nhất.
- Phần 1 (từ đầu đến "đó là thượng sách giữ nước vậy"): Trần Quốc Tuấn trả lời vua khi được hỏi về kế sách giữ nước
- Phần 2 (tiếp theo đến "kính cẩn giữ tiết làm tôi như vậy đấy"): Phẩm chất trung quân ái quốc, chính trực của Trần Quốc Tuấn
- Phần 3 (tiếp theo đến "lo nghĩ việc sau khi mất như thế đấy"): Trần Quốc Tuấn căn dặn con trước khi mất
- Phần 4 (phần còn lại): Quốc Tuấn tiến cử người tài cho đất nước và vị trí quan trọng của ông trong lịch sử nước nhà
Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn là người anh hùng vĩ đại, vị tướng tài ba của dân tộc. Khi vua vờ nói về việc đầu hàng, Hưng Đạo Đại Vương xin vua hãy chém đầu ông trước khi hàng. Khi được hỏi về kế sách đánh giặc, ông cho rằng điều quan trọng nhất là sức mạnh của nhân dân và sự đồng tâm hiệp lực của vua tôi toàn dân. Ông ghi nhớ lời cha nhưng không cho là đúng. Ông lần lượt nói chuyện với gia nhân và con trai để phân định người hiền, kẻ bạc. Ông thậm chí sẵn sàng kề kiếm vào cổ con trai thứ khi nghe câu trả lời có ý nghĩ phản loạn của con. Trần Quốc Tuấn có công lớn trong việc đánh giặc cứu nước, được quyền phong tước nhưng ông không phong cho ai. Ông cũng hết lòng tiến cử nhân tài ra giúp nước. Hưng Đạo Vương cũng đã từng soạn nhiều cuốn sách quý giá để khích lệ binh tướng, cứu nước, giúp vua. Là vị tướng tài ba, cốt cách vĩ đại, sau khi ông mất ông vẫn nhận được sự tôn kính của người đời, là vị anh hùng bất tử trong lòng dân tộc.
Câu 1
Qua lời trình bày của Trần Quốc Tuấn với vua về kế sách giữ nước, ta có thể thấy:
+ Ông rất coi trọng sức mạnh của nhân dân, lấy dân làm gốc để chiến thắng kẻ thù
+ Đề cao tinh thần đoàn kết dân tộc, vua tôi đồng lòng, cả nước đồng tâm
+ Khẳng định một vị tướng lĩnh giỏi phải là người biết áp dụng những cách đánh khác nhau tùy vào thế giặc
⇒ Trần Quốc Tuấn là một vị tướng tài nắm rõ binh pháp và có tài thao lược.
Câu 2
Sau khi đem lời cha dặn ra hỏi hai người gia nô và hai người con, Trần Quốc Tuấn có những phản ứng khác nhau:
+ Khi nghe câu trả lời từ Dã Tượng và Yết Kiêu: Ông cảm phục đến khóc và khen ngợi tấm lòng của họ
+ Nghe câu trả lời của Hưng Vũ Vương: ông ngầm cho là phải
+ Nghe câu trả lời của Hưng Nhượng Vương: ông tức giận rút gươm toan giết con trai và nói "Tên loạn thần là từ đứa con bất hiếu mà ra". Ông cũng cẩn thận căn dặn Hưng Vũ Vương rằng khi ông mất chỉ cho Quốc Tảng vào viếng ông sau khi đã đậy nắp quan tài.
⇒ Ý nghĩa của phản ứng của Trần Quốc Tuấn:
+ Cho thấy ông là bậc trung quân, không vì ham vinh hoa phú quý mà làm phản, không chấp nhận ý nghĩ phản loạn
+ Ông cũng là người chính trực, công minh, không vì người trả lời là con mình mà dung túng, sẵn sàng kề kiếm vào cổ con chỉ vì con có ý nghĩ phản loạn. Ông cũng hết lời ca ngợi những gia nô sống trung nghĩa
Câu 3
Đoạn trích đã khắc họa hình ảnh Trần Quốc Tuấn mang vẻ đẹp nhân cách vĩ đại:
+ Ông là vị tướng dũng cảm, tài trí thà chết còn hơn đầu hàng giặc, thông thạo binh pháp sẵn sàng hiến kế giúp vua đánh giặc
+ Ông là vị tướng tài có tấm lòng trung quân ái quốc, hết lòng vì đất nước, không màng danh lợi cá nhân, không vì phú quý của gia tộc mà phản loạn
+ Ông là người thanh liêm, chính trực, công tư phân minh: không nghe lời cha mà làm phản nắm quyền cai trị đất nước, không dung túng cho ý nghĩ phản loạn của con trai. Miễn là người tài, kể cả là gia nô cũng được khen ngợi, tiến cử ra giúp nước
⇒ Sự khéo léo trong nghệ thuật khắc họa chân dung nhân vật của tác giả:
+ Tác giả không để nhân vật trực tiếp kể chuyện hay bộc lộ suy nghĩ mà đặt nhân vật vào những tình huống mang tính thử thách để từ đó bộc lộ nhân cách cao cả.
+ Đồng thời những tình huống đó cũng được diễn ra trong nhiều mối quan hệ của ông như: quan hệ vua tôi, quan hệ chủ tớ (ông và các gia nhân), quan hệ cha con.
⇒ Tất cả đã giúp tác giả xây dựng nên hình ảnh một vị đại vương với nhân cách vĩ đại, phẩm chất đẹp đẽ.
Câu 4
Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện trong đoạn trích:
+ Truyện được kể ở ngôi thứ ba, dưới góc nhìn của người ngoài thuật lại, với giọng kể trung hòa khiến cho câu chuyện trở nên khách quan, tạo được lòng tin ở bạn đọc.
+ Tác giả không kể chuyện theo trình tự thời gian nhất định mà thay vào đó đảo trật tự các sự kiện trong cuộc đời nhân vật đồng thời xen vào đó các tình huống có tính thử thách để làm nổi bật tính cách, vẻ đẹp của nhân vật
+ Tác giả đã đưa vào câu chuyện những chi tiết hấp dẫn, có giá trị biểu cảm cao giúp cho đoạn trích dù ngắn nhưng vẫn gây xúc động cho người đọc và khắc họa rõ vẻ đẹp của nhân vật
⇒ Tất cả đã cho thấy nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn và tài hoa của tác giả.
Câu 5
Chọn đáp án D: ý kiến khác (ý kiến: cả ý B và C đều đúng)
Câu 1 (trang 44 sgk Văn 10 Tập 2)
Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn là người anh hùng vĩ đại, vị tương tài ba của dân tộc. Khi vua thử lòng mọi người và vờ nói về việc đầu hàng, Trần Hưng Đạo xin vua hãy chém đầu ông trước khi hàng. Khi được hỏi về kế sách đánh giặc, ông cho rằng điều quan trọng nhất là sức mạnh của nhân dân và sự đồng tâm hiệp lưc của vua tôi toàn dân. Ông ghi nhớ lời cha nhưng không cho đó là điều đúng đắn, không có ý làm theo lời cha dặn. Ông lần lượt nói chuyện với gia nhân và con trai để phân định người hiền, kẻ bạc. Ông thậm chí sẵn sàng kề kiếm vào cổ con trai thứ khi nghe câu trả lời có ý nghĩ phản loạn của con. Trần Quốc Tuấn lập công lớn trong việc đánh đuổi quân thù cứu nước, được quyền phong tước nhưng ông không phong cho ai. Ông cũng không ngại tiến cử nhân tài bên cạnh mình ra giúp nước. Hưng Đạo Vương cũng đã từng soạn nhiều cuốn sách quý giá để khích lệ binh tướng, cứu nước, giúp vua. Là vị tướng tài ba, cốt cách vĩ đại, sau khi ông mất ông vẫn nhận được sự kính trọng của người đời, là vị anh hùng bất tử trong lòng dân tộc.
Qua bài học cần nắm được:
- Vẻ đẹp của hình tượng vị tướng tài Trần Quốc Tuấn
- Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn độc đáo của tác giả.