Soạn bài: Hành động nói - tiếp theo (ngắn nhất)

Soạn bài: Hành động nói - tiếp theo (ngắn nhất)

I. CÁCH THỰC HIỆN HÀNH ĐỘNG NÓI:

1. Bảng tổng hợp kết quả:

2. Lập bảng:

Ví dụ: Bạn ăn cơm chưa? – đây là câu nghi vấn, thực hiện hành động nói là hỏi.

II. LUYỆN TẬP:

1. Các câu nghi vấn trong bài Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn:

+ "Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước đời nào không có?" ->  lời khẳng định

+ "Lúc bấy giờ,dẫu các ngươi có muốn vui vẻ phỏng có được không?" ->mục đích khích lệ quân sĩ,tướng sĩ ý chí chông giặc ngoại xâm,chỉ ra cho tướng sĩ thú vui không thể giúp ích gì được cho nước nhà.

+ "Lúc bấy giờ,dẫu các ngươi không muốn vui vẻ phỏng có được không?" ->cho thấy nguy cơ xảy ra

+ "Nếu vậy,rồi đây sau khi giặc giã dẹp yên,muôn đời để thẹn,há còn mặt mũi nào đứng trong trời đất nữa" ->mục đích khẳng định sự hèn nhát ,xấu xa của những kẻ không biết rửa nhục cho đất nước.

=>Vị trí của mỗi câu nghi vấn trong từng đoạn văn có liên kết rất mật thiết đến mục đích nói của nó: Giúp Trần Quốc Tuấn truyền đạt được suy nghĩ của ông đến các quân sĩ một cách đầy thuyết phục.

2. Xác định câu trần thuật có tác dụng cầu khiến trong các đoạn trích và tác dụng của nó:

a. "Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta,thì ta còn phải tiếp tục chiến đấu,quét sạch nó đi."

- "Quân và dân miền Bắc quyết ra sức thi đua yêu nước,xây dựng chủ nghĩa xã hội và làm trong nghĩa vụ của mình đối với đồng bào miền Nam ruột thịt."

=>Tác dụng: là lời cổ vũ, động viên, kêu gọi.

b. "Điều mong muốn cuối cùng của tôi....cách mạng thế giới."

=>Tác dụng: lời dặn dò, mong muốn.

3. Các câu có mục đích cầu khiến trong đoạn trích:

"-Song,anh cho phép em mới dám nói."

->cầu khiến

"- Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào." -> sự cho phép.

"-Anh đã nghĩ thương em như thế hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh..." -> Lời đề nghị

"-Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi."-> bác bỏ.

4. Trong những cách hỏi đường đó thì chúng ta nên dùng cách hỏi (e) để hỏi người lớn. Vì cách hỏi đó đầy đủ những yếu tố: xưng hô lễ phép, thể hiện đầy đủ mục đích nói.

5. Trong trường hợp đó người nghe nên chọn hành động đưa lọ gia vị cho người kia và nói: " Mời anh" (hoặc "Mời chị", "Mời bác"...)