Soạn bài: Dọn về làng - Nông Quốc Chấn (siêu ngắn)

Mời các bạn đón đọc bản Soạn bài Dọn về làng - Nông Quốc Chấn siêu ngắn gọn, đây là phiên bản soạn văn 12 siêu ngắn được các thầy cô biên soạn nhằm giúp các bạn học sinh tiếp cận bài học một cách dễ dàng nhất.

Soạn bài: Dọn về làng - Nông Quốc Chấn siêu ngắn - Bản 1

Nội dung bài học

- Dọn về làng là bài thơ viết về quê hương tác giả trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp nhiều đau thương mà anh dũng

Bố cục

- Phần 1 (6 câu đầu + 15 câu cuối): niềm vui khi được trở về làng

- Phần 2 ( 31 câu giữa) cuộc sống gian khổ và niềm căm hờn giặc của người dân Cao- Bắc- Lạng

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 141 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Cuộc sống gian khổ của người dân Cao Bắc Lạng được thể hiện qua các hình ảnh:

  + Mấy năm: thời gian kéo dài

  + Quên tết... quên rằm ...

  + Chạy hết núi khe, cay đắng ...

  + Lán sụp; nát cửa; vắt bám

  + Mẹ địu em chạy; con sau lưng tay dắt bà; vai đầy tay nải...

  + Cuộc sống yên ấm bị đảo lộn, nhà cửa tan hoang, gia đình li tán, cơ cực.

→ Gây nên những ấn tượng mạnh, tác động vào người đọc bằng những hình ảnh cụ thể

- Tội ác của giặc Pháp:

  + Lán đốt trơ trụi, súng nổ, Tây lùng.

  + Áo quần bị vơ vét.

  + Cha bị bắt, bị đánh chết.

  + Chôn cất cha; bằng khăn của mẹ; liệm bằng áo của con

  + Máu đầy tay, nước tràn đầy mặt ...

→ Thể hiện thái độ: xót xa, đau đớn, căm thù đến tột độ

Câu 2 (trang 141 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Nét độc dáo trong cách thể hiện nềm vui Cao- Bắc –Lạng được giải phóng:

  + Mở đầu là những câu thơ tràn đầy niềm vui chiến thắng khi quê hương hoàn toàn giải phóng, kết thúc là bức tranh đẹp của ngày dọn về làng

  + Hình ảnh vui vẻ của người dân cười vang, xuống làng, người nói cỏ lay, ô tô kêu vang đường, ríu rít tiếng cười con trẻ

  + cách thể hiện niềm vui là các hình ảnh, cách so sánh, cách diễn đạt... mang đậm chất miền núi: hồn hậu, chân thực, chất phác, tự nhiên.

  +Giọng điệu thơ tươi vui, sung sướng (đối lập với uất hận, căm thù, buồn tủi ở đoạn giữa).

Câu 3 (trang 141 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Hình ảnh giản dị, gần gũi với cuộc sống hằng ngày, lối diễn đạt tự nhiên, giàu hình ảnh, không cầu kì, hoa mĩ, trau chuốt.

- Dù miêu tả trực tiếp hay gián tiếp đều thể hiện cách cảm, cách nghĩ của đồng bào các dân tộc thiểu số:

  + Hình ánh so sánh: Người đông như kiến, súng đầy như củi; Người nói cỏ lay trong rừng rậm; Hổ không dám đến đẻ con trong vườn chuối; ...

  + Từ ngữ: hàng đàn; quên tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy; mày; tao ..

Soạn bài: Dọn về làng - Nông Quốc Chấn siêu ngắn - Bản 2

Bố cục

- Phần 1 (khổ thơ đầu): Niềm vui khi Cao – Bắc – Lạng được giải phóng

- Phần 2 (ba khổ tiếp): Nỗi đau của nhân dân và tội ác của thực dân Pháp

- Phần 3 (còn lại): Niềm vui khi quê hương được giải phóng

Câu 1 (trang 141, sgk Ngữ văn lớp 12, tập 1)

- Cuộc sống khốn khổ của nhân dân và tội ác của giặc:

   + Quên Tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy

   + Chạy hết núi khe, cay đắng đủ mùi

   + Nhớ một hôm mịt mù mưa rơi

(...)Đường đi lại vắt bám đầy chân

→ Tác giả nhớ và liệt kê lại nỗi khổ mà người dân miền núi phải gánh chịu dưới ách kìm kẹp của thực dân Pháp

   + Cảnh chạy giặc:

Súng nổ kìa! Giặc Tây lại đến lùng

(...) Bà bị lòa mất không biết lối đi

   + Gia cảnh: bị thương, thậm chí chết trong sự tàn sát dã man của kẻ thù, hình ảnh một đám tang không người tiễn đưa

→ Qua nỗi khổ đau, mất mát của người dân miền núi, tác giả đã tố cáo những tội ác dã man, man rợn của thực dân Pháp.

- Tội ác của giặc:

   + Lán đốt trơ trụi, súng nổ, Tây lùng

   + Áp quần bị vơ vét

   + Cha bị bắt, bị đánh chết

   + Chôn cất cha bằng khăn của mẹ, liệm bằng áo của con

   + Máu đầy tay, nước tràn đầy mặt

Câu 2 (trang 141, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Niềm vui khi quê hương được giải phóng:

- Niềm vui đến với mọi người dân Cao – Bắc – Lạng

- Âm thanh: người nói, ô tô, tiếng trẻ con ríu rít một cuộc sống tươi mới, rộn ràng,...

Câu 3 (trang 141, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Màu sắc dân tộc qua cách sử dụng hình ảnh và ngôn ngữ của tác giả:

- Hình ảnh so sánh:

   + Người như kiến, súng như củi

   + Người nói cỏ lay trong rừng rậm

   + Hổ đến đẻ con trong rừng chuối

→ Cụ thể, gần gũi, cách nói của đồng bào, dân tộc

- Từ ngữ: hàng đàn, quên tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy, mày, tao,..

→ Cách sử dụng từ ngữ thuần phác, tự nhiên, gần với lời ăn tiếng nói của người miền núi.

Nội dung chính của văn bản:

- Nội dung: Bài thơ miêu tả chân thực nỗi thống khổ của nhân dân, đồng thời, tố cáo tội ác của thực dân Pháp.

- Nghệ thuật: hình ảnh, từ ngữ gần gũi, quen thuộc với lời ăn tiếng nói hằng ngày của nhân dân.

Soạn bài: Dọn về làng - Nông Quốc Chấn siêu ngắn - Bản 3

Câu 1 trang 141 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Nhân dân phải bỏ bản làng để chạy trốn (Chạy hết núi khe, cay đắng đủ mùi/…/…bám đầy chân) nhưng giặc Pháp vẫn lùng sục, truy đuổi, đẩy dân ta vào con đường cùng (Từng cái lán nó đốt đi trơ trụi/Nó vét hết áo quần trong túi).

- Hình ảnh chạy giặc thương tâm: người mẹ miền núi vừa địu em, vẫy con sau lưng vừa dắt theo người bà mù lòa, vai đeo đầy tay nải

- Đẩy dân ta vào cảnh chết chóc, li biệt, mẹ mất con, vợ mất chồng, con mất cha: Giặc đã bắt cha con đi, nó đánh/…/Không ai chống gậy khi bà cụ qua đời.

- Cảnh chôn cất tang thương, khốn khổ: Không ván, không người đưa cha đi chôn cất/…/Máu đầy tay, nước tràn đầy mặt.

=> Phản ánh nỗi mất mát, gian khổ, hi sinh của nhân dân vùng cao, tố cáo tội ác chồng chất của thực dân Pháp, bày tỏ nỗi đau xót và niềm căm phẫn sục sôi đối với kẻ thù.

Câu 2 trang 141 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Kể lại cảnh giải phóng quê hương một cách giản dị, cụ thể, tự nhiên với hình thức tâm tình với mẹ: Mẹ! Cao –Lạng hoàn toàn giải phóng/…/…súng đầy như củi.

- Với niềm hạnh phúc lớn lao, nhà thơ hình dung về việc quay trở lại với nếp sống hàng ngày bình dị, quen thuộc mà ý nghĩa, sung sướng biết bao: Sáng mai về làng, sửa nhà phát cỏ/Cày ruộng vườn trồng lúa ngô khoai.

- Miêu tả khung cảnh dọn về làng xiết bao vui vẻ, phấn chấn và cảnh phục sinh cuộc sống tự do, tự chủ trên quê hương: Hôm nay Cao – Bắc – Lạng cười vang/…/Mờ mờ khói bếp bay trên mái nhà lá.

- Niềm xúc động, hạnh phúc khi từ nay bản làng sẽ lại đầm ấm như xưa, không còn chịu cảnh hoang tàn, vắng lặng: Từ nay không ngập cỏ lối đi/…/…máu chảy từng vũng.

Câu 3 trang 141 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Lối nói giàu hình ảnh: bắt sống hàng đàn, người đông như kiến, súng đầy như củi,…

- Từ ngữ mộc mạc, tự nhiên, lối biểu đạt thể hiện rõ tâm hồn chất phác và tấm lòng yêu bản làng sâu nặng của người dân miền núi: Không ai chống gậy khi bà cụ qua đời, Băm xương thịt mày, tao mới hả!, Từ nay không ngập cỏ lối đi/…/Ruộng sẽ không thành nơi máu chảy từng vũng, Đuổi hết nó đi con sẽ về trông mẹ. 

Bố cục (2 phần)

- Phần 1: Từ đầu đến "Băm xương thịt mày, tao mới hả!" => Nỗi thống khổ của nhân dân và tội ác của giặc Pháp.

- Phần 2: Còn lại => Niềm vui của nhân dân khi quê hương được giải phóng. 

Nội dung chính

- Miêu tả chân thực nỗi đau khổ của người dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp. - Tố cáo tội ác, sự tàn bạo dã man của thực dân Pháp đối với nhân dân ta.