Soạn bài: Đàn ghi ta của Lor-ca - Thanh Thảo (siêu ngắn)

Ngoài 2 bản Soạn bài Chi tiết và Ngắn nhất, các thầy cô giáo tại TOPLOIGIAI giới thiệu đến các bạn thêm bản Soạn bài Đàn ghi ta của Lor-ca - Thanh Thảo siêu ngắn gọn, hi vọng bản soạn văn 12 siêu ngắn sẽ giúp các bạn học tập tốt hơn

Soạn bài: Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo) siêu ngắn - Bản 1

Nội dung bài học

- Bài thơ thể hiện nỗi đau xót sâu sắc trước cái chết bi thảm của Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca, nhà thơ thiên tài của Tây Ban Nha

- Thái độ ngưỡng mộ người nghệ sĩ đại diện cho tinh thần tự do và khát vọng cách tân nghệ thuật của thế kỉ XX bị giết hại một cách phũ phàng được biểu đạt bằng hình thức độc đáo:

+ kết hợp hài hòa yếu tố thơ và nhạc về cấu tứ

+ sức gợi mở đa dạng phong phú về hình ảnh và sự mới mẻ ngôn ngữ

Bố cục

- Phần 1 (6 câu đầu): hình ảnh Lor-ca, người nghệ sĩ tài hoa

- Phần 2 (12 câu tiếp): Lor-ca bị sát hại, khát vọng cách tân dang dở

- Phần 3 (4 dòng tiếp): xót thương, tiếc nuối người nghệ sĩ chân chính, tài ba

- Phần 4 còn lại: hình tượng Lor-ca bất tử

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 166 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- “tiếng đàn bọt nước”:

+ từ thính giác sang thị giác, thủ pháp lạ hóa

  + thể hiện sự sáng tạo mong manh, ngắn ngủi, tan vỡ đột ngột nhưng sinh sôi bất tận.

- “áo choàng đỏ gắt”: hình ảnh Lor-ca như một đấu sĩ với khát vọng dân chủ trước nền chính trị Tây Ban Nha độc tài bấy giờ.

- “lang thang, miền đơn độc, yên ngựa mỏi mòn, vầng trăng chuếnh choáng”:

  + Phong cách nghệ sĩ dân gian tự do.

 + Sự cô đơn của Lor-ca trước thời cuộc chính trị, trước nghệ thuật Tây Ban Nha già cỗi

- “Áo choàng bê bết đỏ”: gợi cảnh tượng khủng khiếp về cái chết của Lor-ca.

- Tiếng ghi ta: âm nhạc đã thành thân phận, tiếng đàn thành linh hồn, sinh thể.

- Các hành động: sự giã từ và giải thoát, một sự lựa chọn

  + ném lá bùa vào xoáy nước

  + ném trái tim mình vào cõi lặng yên

- Dòng sông, ghi ta màu bạc: gợi cõi chết, siêu thoát.

Câu 2 (trang 166 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- “Không ai chôn cất tiếng đàn”: sức sống mạnh mẽ của nghệ thuật

- “tiếng đàn - cỏ mọc hoang”

  + Xót thương cho cái chết của một thiên tài, xót tiếc cho hành trình cách tân dang dở.

  + Cái đẹp không thể bị hủy diệt: có sức sống và lưu truyền mãi mãi như “cỏ mọc hoang”.

- Hình ảnh tượng trưng, so sánh:

  + “Giọt nước mắt”: cảm thông, uất hận.

  + “Vầng trăng”: là biểu tượng cho cái đẹp, cho nghệ thuật của Lor-ca luôn toả sáng, bất tử

- Tiếng đàn trở thành vật có linh hồn, trừu tượng: không ai chôn cất tiếng đàn, tiếng đàn như cỏ mọc hoang.

- Ở đây Lor-ca, hiện diện song hành cùng tiếng đàn, biểu tượng của tâm hồn Lor-ca, trái tim Lor-ca

  + Cuộc đời Lor-ca sống tự do, thanh thản như giọt nước mắt nơi đáy giếng

  + Lor-ca chết nhưng dư âm vang vọng của ông còn mãi

- Cấu trúc gián đoạn bày tỏ sự xót thương, trân trọng, niềm tin mãnh liệt của nhà thơ vào sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca.

Câu 3 (trang 166 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Ý nghĩa ẩn dụ của hình tượng tiếng đàn

  + biểu tượng cho đất nước Tây Ban Nha cùng với hình ảnh áo choàng đỏ.

  + góp phần khẳng định và ca ngợi vẻ đẹp của con người và đất nước Tây Ban Nha

  +Tiếng đàn gắn liền với hình ảnh Lorca, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn và cuộc đời người nghệ sĩ

  + tượng trưng cho sự bất tử của người nghệ sĩ chân chính, của nghệ thuật chân chính

  + Những âm thanh ấy cũng là âm thanh biểu hiện dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả.

→ .Tiếng đàn là bài ca về cuộc đời, số phận và cái chết của Lor-ca.

Luyện tập

Hình tượng Ph.G. Lor-ca được thể hiện qua bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca:

- Một nghệ sĩ tự do và cô đơn.

- Một cái chết oan khuất, bi phẫn bởi những thế lực tàn ác.

- Một tâm hồn bất diệt.

→ Hình tượng bi tráng về người nghệ sĩ chân chính tài hoa – sống chết và bất tử với đất nước mình.

Soạn bài: Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo) siêu ngắn - Bản 2

Bố cục

- Phần 1 (6 dòng thơ đầu): Lor-ca một nghệ sĩ tự do và cô đơn, một nghệ sĩ cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha

- Phần 2 (12 câu tiếp theo): Một cái chết đầy oan khuất gây ra bởi thế lực tàn ác

- Phần 3 (còn lại): Niềm xót thương Lor-ca những suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca.

Câu 1 (trang 166, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Khả năng gợi liên tưởng của các hình ảnh:

   - “Tiếng đàn bọt nước”: hình ảnh tượng trưng, từ thính giác chuyển sang thị giác, tạo sự lạ hóa. Qua đó, gợi sự sáng tạo mong manh, ngắn ngủi, tan vỡ đột ngột nhưng sinh sôi bất tận

   - “Áo choàng đỏ gắt”: hình ảnh thực, tượng trưng thể hiện đấu trường quyết liệt, nơi người nghệ sĩ đang đương đầu với những thế lực tàn bạo, hà khắc

   - Trên con đường đấu tranh cho tụ do và cái mới, người nghệ sĩ luôn phải hành trình cô đơn, đơn độc: lang thang, miền đơn độc, yên ngựa mỏi mòn, vầng trăng chếnh choáng...

   - Áo choàng bê bết đỏ, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ra ròng ròng máu chảy,...: thể hiện cái chết đầy bi thảm của Lor – ca

   - Ném lá bùa vào vào xoáy nước, ném trái tim vào cõi lặng im: Sự giã từ và giải thoát, một sự lựa chọn

Câu 2 (trang 166, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Phân tích đoạn thơ:

   - “Tiếng đàn”: ẩn dụ cho nghệ thuật của Lor – ca, tình yêu con người, tình yêu tự do mà ông suốt đời theo đuổi

   - “Không ai chôn chất tiếng đàn”: sức sống mãnh liệt cảu tiếng đàn

   - So sánh “tiếng đàn như cỏ mọc hoang”:

      + Xót thương cho cái chết của một thiên tài, cho con đường cách tân nghệ thuật còn giang dở

      + Cái đẹp không thể bị hủy diệt

   - Hình ảnh so sánh, tượng trưng:

      + Giọt nước mắt: cảm thông, uất hận

      + Vầng trăng: tượng trưng cho cái đẹp, cho nghệ thuật của Lor-ca

→ Đoạn thơ mang một vẻ đượm buồn. Trong đoạn thơ, tác giả đã khắc họa hình tượng Lor-ca với tư cách là một người chiến sĩ dũng cảm và là một người nghệ sĩ luôn nỗ lực cách tân nghệ thuật, luôn đặt lợi ích của nghệ thuật dân tộc lên trên hết.

Câu 3 (trang 166, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Hình tượng tiếng đàn trong bài thơ biểu tượng cho:

- Tiếng đàn thể hiện tâm trạng và số phận người nghệ sĩ Lor-ca

   + Tiếng đàn lặp lại day dứt, ám ảnh về số phận mỏng manh của người nghệ sĩ Lor-ca

   + Tiếng đàn gắn liền với số phận bi thảm của Lor-ca

   + Hình tượng tiếng dàn gắn liền với tên tuổi của Lor-ca và bất tử với thời gian

- Hình tượng tiếng đàn thể hiện tâm hồn phong phú của một con người tài hoa bạc mệnh

Luyện tập

Câu 1 (trang 166, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Hỉnh ảnh Lor-ca thể hiện qua bài thơ:

   - Lor-ca là người chiến sĩ đấu tranh cho công lí, khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật thơ ca

      + Hình tượng Lor-ca hiện lên qua các hình ảnh: những tiếng đàn bọt nước, áo choàng đỏ gắt,...

      + Lor-ca mang trong mình khát vọng tự do.

   - Lor-ca là người nghệ sĩ có tâm hồn phong phú, đẹp đẽ

      + Tình yêu quê hương xứ sở

      + Khát vọng công lí tự do

      + Sẵn sàng hi sinh cuộc đời mình cho khát vọng đẹp đẽ, cho nền nghệ thuật nước nhà

   - Lor-ca là người nghệ sĩ có số phận bi thảm

Nội dung chính của văn bản

   - Nội dung: Qua bài thơ, tác giả thể hiện nỗi đau và sự xúc động sâu sắc trước cái chết bi thảm của nghệ sĩ Lorca – một nghệ sĩ khao khát tự do, dân chủ, luôn mong muốn sự cách tân nghệ thuật và nghệ thuật đi tới không ngừng

   - Nghệ thuật: thể thơ tự do, sửu dụng hình ảnh tượng trưng siêu thực, giàu ý nghĩa biểu tượng,Hỉnh ảnh Lor-ca thể hiện qua bài thơ:

   - Lor-ca là người chiến sĩ đấu tranh cho công lí, khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật thơ ca

      + Hình tượng Lor-ca hiện lên qua các hình ảnh: những tiếng đàn bọt nước, áo choàng đỏ gắt,...

      + Lor-ca mang trong mình khát vọng tự do.

   - Lor-ca là người nghệ sĩ có tâm hồn phong phú, đẹp đẽ

      + Tình yêu quê hương xứ sở

      + Khát vọng công lí tự do

      + Sẵn sàng hi sinh cuộc đời mình cho khát vọng đẹp đẽ, cho nền nghệ thuật nước nhà

   - Lor-ca là người nghệ sĩ có số phận bi thảm

Nội dung chính của văn bản

   - Nội dung: Qua bài thơ, tác giả thể hiện nỗi đau và sự xúc động sâu sắc trước cái chết bi thảm của nghệ sĩ Lorca – một nghệ sĩ khao khát tự do, dân chủ, luôn mong muốn sự cách tân nghệ thuật và nghệ thuật đi tới không ngừng

   - Nghệ thuật: thể thơ tự do, sửu dụng hình ảnh tượng trưng siêu thực, giàu ý nghĩa biểu tượng,...

Soạn bài: Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo) siêu ngắn - Bản 3

Câu 1 trang 166 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

+ tiếng đàn bọt nước: nghệ thuật đẹp đẽ nhưng ngắn ngủi, dễ tan vỡ.

+ áo choàng đỏ gắt: cuộc đấu tranh quyết liệt chống nền nghệ thuật già cỗi và chế độ độc tài Phrăng-cô.

+ vầng trăng chếnh choáng: hình ảnh người nghệ sĩ Lor-ca tự do, tự tại, lãng tử giữa đất trời, say mê với nghệ thuật.

+ yên ngựa mỏi mòn: hành trình đấu tranh và sáng tạo bền bỉ, kiên trì nhưng cũng thật cô đơn, mỏi mệt.

+ áo choàng bê bết đỏ: cái chết đột ngột và thảm khốc của Lor-ca.

+ tiếng ghi ta nâu: tình yêu dành cho những con đường, những mảnh đất ở Tây Ban Nha.

+ tiếng ghi ta lá xanh: tình yêu cuộc sống mãnh liệt.

+ tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan: Lor-ca bị sát hại, nghệ thuật cũng dang dở.

+ tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy: số phận Lor-ca oan khiên, thảm khốc.

+ Lor-ca bơi sang ngang: không cố ngược dòng níu kéo sự sống, cũng không xuôi dòng khuất phục kẻ thù mà lựa chọn giã từ tất cả.

+ trên chiếc ghi ta màu bạc: ẩn dụ về cõi chết, nơi siêu thoát.

+ chàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xoáy nước, ném trái tim mình vào lặng yên: dứt khoát giã từ tất cả, giải thoát khỏi những hệ lụy trần gian.

Câu 2 trang 166 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Hai câu đầu: 

+ Ý nghĩa 1: liên hệ với câu thơ Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn của chính Lor-ca trong bài “Di chúc”, có thể hiểu hai câu thơ này của Thanh Thảo như nhắc lại lời nhắn nhủ của Lor-ca với những người nghệ sĩ trong hậu thế, rằng hãy vượt qua cái bóng của Lor-ca để tìm lối đi sáng tạo cho riêng mình.

+ Ý nghĩa 2: Khẳng định sức sống mãnh liệt của những tác phẩm nghệ thuật mà Lor-ca để lại cho đời và sự bất tử của cuộc đời ông đối với nhân dân Tây  Ban Nha.

- Hai câu sau: hình ảnh đẹp nhưng buồn gợi cái chết thảm khốc của Lor-ca (bè lũ Phrăng-cô sát hại và ném xác ông xuống giếng); câu thơ ẩn chứa nỗi căm phẫn đối với bọn độc tài.

- Nghệ thuật: hình ảnh tượng trưng giàu sức gợi, hình ảnh độc đáo, cách diễn đạt mới mẻ. 

Câu 3 trang 166 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

- Gợi nhắc cây đàn ghi ta, loại nhạc cụ truyền thống của Tây Ban Nha và cũng là người bạn thân thiết của Lor-ca khi còn sống. 

- Ẩn dụ cho nghệ thuật tươi đẹp của Lor-ca.

- Ẩn dụ cho cuộc đời Lor-ca.

- Ẩn dụ cho quê hương, đất nước Tây Ban Nha xinh đẹp, yêu dấu. 

Luyện tập

Câu hỏi (trang 166 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Hình tượng Lor-ca:

- Phê-đê-ri-co Gar-xi-a Lor-Ca (1898-1936), một trong những tài năng sáng chói của Tây Ban Nha.

- Cái chết của Lor-ca là sự kiện gây chấn động lớn không chỉ ở Tây Ban Nha mà còn với toàn thế giới,

- Bài thơ làm sống lại huyền thoại về một con người, một nghệ sĩ, một chiến sĩ, về một xứ sở và về chính âm nhạc, thi ca.

1. Hình ảnh Lor-ca, con người tự do, nghệ sĩ cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha: 

* Lor- ca được miêu tả trên cái nền rộng lớn của văn hóa Tây Ban Nha:

- Áo choàng đỏ gay gắt: hình ảnh này nhắc tới môn đấu bò tót, một sinh hoạt văn hóa khiến Tây Ban Nha nổi tiếng toàn thế giới.

=>Hình ảnh tấm áo choàng đỏ gắt giúp ta liên tưởng đến khung cảnh của một đấu trường. Đây không phải trận đấu giữa bò tót và võ sĩ mà là đấu trường quyết liệt giữa công dân Lor-ca cùng khát vọng dân chủ với nền chính trị độc tài, giữa nền nghệ thuật già nua Tây Ban Nha với nghệ thuật cách tân của Lor-ca.

2. Cái chết oan khuất của Lor- ca:

Đấy là khi Lor-ca  bị bọn phát xít Prăng-cô giết và ném xác xuống giếng để phi tang.

- Để miêu tả sự việc bi phẫn này, tác giả sử dụng nhiều hình ảnh thực kết hợp với các biện pháp  nghệ thuật như:

Đối lập:

+ Tự do của người nghệ sĩ >< Thế lực tàn bạo của phát xít.

+ Tiếng hát yêu đời, vô tư >< Hiện thực phũ phàng đến kinh hoàng (áo choàng bê bết máu).

+ Tình yêu, cái đẹp >< Hành động tàn ác, dã man.

Nhân hóa: Tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy => Tạo sức ám ảnh lớn đối với người đọc.

Hoán dụ:

+ Tiếng hát để chỉ Lor- ca.

+ Tấm  áo choàng bê bết đỏ để chỉ cái chết.

* So sánh chuyển đổi cảm giác: Tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn

- Cái chết oan khuất của Lor- ca gây lòng căm thù với bọn phát xít và sự thương cảm sâu sắc đối với người nghệ sĩ dân gian.

+ Một nghệ sĩ tự do và cô đơn.

+ Một cái chết oan khuất, bi phẫn bởi những thế lực tàn ác.

+ Một tâm hồn bất diệt.

=>Hình tượng bi tráng về người nghệ sĩ chân chính, tài hoa - sống chết và bất tử với đất nước mình.

Bố cục (3 đoạn)

- Đoạn 1 (từ đầu đến “yên ngựa mỏi mòn”): hình ảnh người nghệ sĩ Lorca

- Đoạn 2 (tiếp đến “ròng ròng máu chảy”): cái chết của Lorca và nỗi xót xa trước cái chết ấy

- Đoạn 3 (còn lại): niềm tin vào sự bất tử của tiếng đàn Lorca 

Nội dung chính

- Bài thơ ghi nhận sự thành công của tác giả trong việc làm sống lại huyền thoại về Ga-xi-a Lor-ca nói riêng và những nhân cách thanh cao, bất khuất, những tâm hồn phóng khoáng, yêu tự do của nhân loại. - Thái độ xót thương, cảm thông và sự ngưỡng mộ của tác giả Thanh Thảo trước nhân cách, tài năng và số phận bi thảm của Lor-ca.