Soạn bài: Ẩn dụ (siêu ngắn)

Soạn bài: Ẩn dụ

• Soạn bài: Ẩn dụ (chi tiết)
• Soạn bài: Ẩn dụ (ngắn nhất)

I. Ẩn dụ là gì?

Câu 1 (trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Cụm từ Người Cha - chỉ  Bác Hồ.

- Có thể ví như thế bởi đối với các anh chiến sĩ,bồ đội thì Bác đối với họ , chăm sóc họ như một người cha vậy.

 Câu 2 (trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Giống nhau về ý nghĩa, cũng mang nghĩa so sánh.

- Khác nhau: chỉ có sự xuất hiện của vế B, vế A ta phải tự tìm ra. Đây là một sự so sánh ngẫm

II. Các kiểu ẩn dụ

Câu 1 (trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Từ "thắp" là chỉ việc dùng ngọn lửa làm bốc cháy thứ gì đó.

- Từ "lửa hồng" là ngọn lửa cháy mạnh nên có màu hồng rực đỏ.

- Có thể ví như vậy vì dựa trên cơ sở mối liên tưởng tương đồng giữa màu sắc đỏ rực của bông hôa dâm bụt với hình ảnh ngọn lửa cháy hồng.

 Câu 2 (trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Nắng giòn tan: cách ví von nắng cùng với âm thanh giòn tan khiến ta cảm nhận được cơn nắng sưởi ấm mọi thứ sau cơn mưa.

- Cách so sánh này đặc biệt là sự chuyển đổi từ thị giác sang vị giác.

 Câu 3 (trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Có 4 kiểu ẩn dụ:

- Ẩn dụ hình thức

- Ẩn dụ cách thức

- Ẩn dụ phẩm chất

- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác

 III. Luyện tập

Câu 1 (trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Cách 1 là cách kể thông thường, nhưng không khiến ta cảm nhận được tình cảm của Bác.

- Cách 2 có sử dụng sự so sánh, nhưng lại thiếu đi cảm xúc, không làm nổi bật hết hình ảnh vất vả, nhiệt tình vủa Bác.

- Cách 3 là ẩn dụ tạo sự xúc cảm lắng đọng, khiến ta cảm nhận trọn vẹn mọi cảm xúc.

 Câu 2 (trang 70 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a) - Ăn quả: người được thừa hưởng thành quả của người khác

- Kẻ trồng cây: Người tạo ra thành quả.

b) - Mực: đen, đại diện cho điều xấu

- Sáng: sáng sủa, tươi đẹp.

- Mực (đen) chỉ hoàn cảnh xấu, con người xấu.

- Đèn (sáng) chỉ hoàn cảnh tốt , ngườu tốt.

c) - Thuyền: sự vật, phương tiện giao thông vận tải đường biển , giúp vận chuyển hàng hóa đi xa.

- Bến: sự vật, cố định , là nơi thuyền tìm đến.

- Thuyền chỉ người phải ra đi bươn trải với xã hội.

- Bến chỉ những người thân thương luôn đứng đó chờ đợi chúng ta trong bất kì hoàn cảnh nào.

d) - Mặt trời (đi qua trên lăng): mặt trời tự nhiên mang lại ánh sáng , ấm áp cho vạn vật.

- Mặt trời (trong lăng rất đỏ): ẩn dụ chủ Bác Hồ vĩ đại của dân tộc.

- Bác Hồ đem là ánh sáng của dân tộc, là người giúp nhân dân ta có được ánh sáng trong tăm tối.

- Bác cũng là người mang lại sự ấm áp , sưởi ấm trái tim cho hàng vạn người dân Việt Nam .

 Câu 3 (trang 70 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a) - Phép ẩn dụ: thấy mùi hồi chín chảy qua mặt

- Tác dụng: mùi hồi vốn chỉ ngửi được mà không thể dùng thính giác hay xúc giác cảm nhận được . Nhưng ở đây ta lại cảm nhận được mồ hôi như dòng nước chảy xuống không cái nắng giòn dã của ngày mới.

b) - Phép ẩn dụ: ánh nắng chảy đầy vai

- Tác dụng: ánh nắng trở nên hiện hữu, mềm maik chảy xuống vai người ta, song lại khiến cho câu thơ thêm nhiều cảm xúc, hình ảnh trở nên chân thực hơn.

c) - Phép ẩn dụ: tiếng rơi rất mỏng

- Tác dụng: Ta hình dung ta tiếng rơi vốn như chẳng thể cảm nhận được từ những chiếc lá. Nó nhẹ nhàng, mỏng manh đến nỗi nếu ta không để ý ta chẳng thể nào phất hiện được.

d) - Phép ẩn dụ: Trời sao xuyên từng kẽ lá, ướt tiếng cười của bố.

 - Tác dung: khiến cho cơn mưa lắng động như vậy ,gần hơn nữa trong cược sống của chúng ta. Khiến cho câu thơ thêm nhiều cảm xúc đồng thời khiến ta  cảm nhận rõ nét hơn hình ảnh tác giả muốn truyền đạt.

Câu 4 (trang 70 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Học sinh tự làm.