Soạn Sinh học 11 Cánh diều Bài 7: Hô hấp ở động vật

Hướng dẫn Soạn Sinh học 11 Cánh diều Bài 7: Hô hấp ở động vật ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 7: Hô hấp ở động vật

Lý thuyết Sinh học 11 Cánh Diều Bài 7: Hô hấp ở động vật

Câu hỏi mở đầu trang 45 Sinh học 11

Câu hỏi: Tại sao bệnh COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra có tốc độ lây lan nhanh chóng và có thể dẫn đến tử vong?

Trả lời:

- Một trong những nguyên nhân khiến bệnh COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra có tốc độ lây lan nhanh chóng vì virus SARS-CoV-2 có thể lây truyền từ người này sang người khác thông qua đường hô hấp, do đó, từ một người có thể lây lan cho nhiều người trong phạm vi tiếp xúc trong cùng một thời điểm.

- Bệnh COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra có thể dẫn đến tử vong vì virus SARS-CoV-2 có thể gây tổn thương phổi nghiêm trọng khiến cản trở oxygen vào máu và bộ phận khác của cơ thể, dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong. Ngoài ra, virus SARS-CoV-2 còn gây các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như tổn thương tim mạch, tổn thương thận, sốc nhiễm trùng,…

Câu hỏi trang 45 Sinh học 11

Câu hỏi: Quan sát hình 7.1 và cho biết vai trò của hô hấp. Nêu mối quan hệ giữa quá trình trao đổi khí với môi trường và quá trình hô hấp tế bào.

Trả lời:

Vai trò của hô hấp

- Trao đổi khí với môi trường: Cơ thể động vật lấy O2 từ môi trường vào cơ thể và thải CO2 từ cơ thể ra môi trường. Quá trình này được thực hiện qua bề mặt trao đổi khí. Bề mặt trao đổi khí là bộ phận của cơ thể, ở đó O2 khuếch tán từ môi trường ngoài vào tế bào còn CO2 khuếch tán từ tế bào ra môi trường

- Hô hấp tế bào: Hô hấp tế bào ở động vật diễn ra tương tự hô hấp tế bào ở sinh vật nhân thực. Trong quá trình này, năng lượng hóa học có trong các hợp chất hữu cơ được chuyển đổi thành năng lượng ATP để cung cấp cho tất cả các hoạt động sống của tế bào và cơ thể. Quá trình này cần O2 và sản sinh ra CO2

- Mối quan hệ: Thông qua trao đổi khí với môi trường, O2 được vận chuyển đến tế bào, tham gia vào quá trình hô hấp tế bào. CO2 sinh ra từ hô hấp tế bào dược vận chuyển đến bề mặt trao đổi khí, rồi thải ra môi trường.

Câu hỏi trang 45 Sinh học 1

Câu hỏi: Quan sát hình 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, hoàn thành bảng 7.1 trang 46 Sinh học 11.

Trả lời:

Đặc điểm	Giun đất	Ruồi	Cá	Người
Bề mặt trao đổi khí	Bề mặt cơ thể (da)	Hệ thống ống khí	Mang	Phổi
Hoạt động trao đổi khí	O2 từ môi trường khuếch tán qua da vào máu rồi đến mọi tế bào của cơ thể. Ngược lại, CO2 từ các tế bào khuếch tán vào máu rồi qua da để khuếch tán ra ngoài môi trường.	Không khí giàu O2 trong không khí khuếch tán qua các lỗ thở vào ống khí rồi đến mọi tế bào của cơ thể. Ngược lại, CO2 từ các tế bào khuếch tán vào các ống khí và di chuyển ra ngoài qua các lỗ thở.	Nhờ dòng nước chảy liên tục giữa các phiến mỏng của mang, O2 hòa tan trong nước được khuếch tán vào máu ở mang rồi đưa đến các tế bào; ngược lại, CO2 từ các tế bào khuếch tán vào máu đến mạch máu ở mang rồi khuếch tán vào nước ra ngoài.	Khi hít vào, không khí giàu O2 đi qua đường dẫn khí vào các phế nang của phổi, O2 được khuếch tán qua màng phế nang vào máu trở thành máu giàu O2 đi đến cung cấp cho các tế bào. Ngược lại, CO2 từ các tế bào khuếch tán vào máu, máu giàu CO2 đến phổi, CO2 khuếch tán qua màng các phế nang vào phổi và được đẩy ra ngoài môi trường qua đường dẫn khí thông qua động tác thở ra.

Câu hỏi trang 48 Sinh học 11

Câu hỏi: Quan sát hình 7.6, nêu sự khác biệt ở phế nang và phế quản giữa người bình thường và người mắc bệnh hô hấp.

Trả lời:

- Ở người bình thường, phế nang và phế quản bình thường.

- Ở người mắc bệnh, không khí bị ứ đọng trong phế nang và một số phế nang bị phá hủy, phế nang lớn do thành phế nang bị phá hủy, co cơ, đường dẫn khí bị thu hẹp, tăng tiết chất nhầy.

Luyện tập và vận dụng

Câu hỏi 1. Sắp xếp các loài sau vào nhóm trao đổi khí qua bề mặt cơ thể, ống khí, mang hoặc phổi: gà, cá, heo, ếch, cá mập, mèo, ve sầu, cá sấu, thủy tức

Trả lời:

- Trao đổi khí qua bề mặt cơ thể: ếch, thủy tức

- Trao đổi khí qua ống khí: ve sầu

- Trao đổi khí qua mang: cá mập

- Trao đổi khí qua phổi: gà, cá heo, mèo, cá sấu

Câu hỏi 2. Tại sao nuôi ếch cần chú ý giữ môi trường ẩm ướt?

Trả lời:

Ếch chủ yếu trao đổi khí qua bề mặt cơ thể (da). Để dễ dàng thực hiện khuếch tán không khí dễ dàng thì da ếch phải luôn được cấp ẩm, nếu môi trường không đủ ấm ướt thì da ếch sẽ bị khô và quá trình trao đổi khí của ếch sẽ không thực hiện được và ếch sẽ bị chết.

Câu hỏi 3. Tại sao nuôi tôm, cá thường cần có máy sục O₂?

Trả lời:

Khi nuôi tôm, cá thường cần có máy sục O₂ nhằm giúp tôm, cá dễ dàng hô hấp, sinh trưởng khỏe mạnh vì máy sục O₂ có tác dụng hòa tan O₂ vào trong nước, cung cấp khí O₂ cho tôm, cá. 

Câu hỏi 4. Tìm hiểu thông tin và hoàn thành bảng 7.2

Bảng 7.2. Nguyên nhân, triệu chứng và đề xuất cách phòng tránh một số bệnh về hô hấp thường gặp

Bệnh thường gặp	Nguyên nhân	Triệu chứng	Cách phòng tránh
Viêm đường hô hấp cấp do virus	?	?	?
Viêm họng cấp	?	?	?
...	?	?	?

Trả lời:

Bệnh thường gặp	Nguyên nhân	Triệu chứng	Cách phòng tránh
Viêm đường hô hấp cấp do virus	Một số virut gây hại như virus SARS-CoV-2, virus MERS-CoV, Rhinovirus,…	- Tắc nghẽn xoang mũi, khó thở, chảy nước mũi, có đờm, ho,…  - Toàn thân nhức mỏi, sốt cao,…	- Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ môi trường nơi sống - Hạn chế tiếp xúc với những người có triệu chứng mắc bệnh - Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, hạn chế đưa tay lên mặt và thường xuyên rửa tay.
Viêm họng cấp	Tác nhận gây hại là các loại virus hoặc các chủng vi khuẩn.	- Họng có dấu hiệu sưng, đỏ, ngứa, đau rát, đau, ho ra đờm, giọng khàn, sốt,…	- Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà - Không tụ tập ở nơi đông người - Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh - Luôn giữ ấm cơ thể

Câu hỏi 5. Hãy lập một bảng kế hoạch và thực hiện việc tập thể dục, thể thao đều đặn

Trả lời:

Thời gian biểu	Kế hoạch tập thể dục, thể thao
Thứ 2	Chạy bộ, tập thể hình
Thứ 3	Đạp xe và tập yoga
Thứ 4	Tập gym
Thứ 5	Nghỉ ngơi vận động nhẹ như đi bộ, bơi lội,…
Thứ 6	Đạp xe và chạy
Thứ 7	Nghỉ ngơi vận động nhẹ như đi bộ, bơi lội,…
Chủ nhật	Nghỉ ngơi

Câu hỏi 6. Nêu ý nghĩa của việc cấm hút thuốc lá nơi công cộng và cấm trẻ em dưới 16 tuổi hút thuốc lá.

Trả lời:

Ý nghĩa của việc cấm hút thuốc lá nơi công cộng và cấm trẻ em dưới 16 tuổi hút thuốc lá là việc làm vô cùng cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe của bản thân người hút cũng như sức khỏe cộng đồng. Bởi vì trong thuốc lá chứ rất nhiều chất độc hại, tích tụ lâu dần sẽ gây phá hủy các tế bào trong cơ thể, gây nên những bệnh nguy hiểm như ung thư phổi, viêm phế quản,…

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sinh 11 Cánh diều

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn Sinh học 11 Cánh diều Bài 7: Hô hấp ở động vật trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!