Phương trình Phenol ra Axit Picric

Câu hỏi: Phương trình phenol ra axit picric?

Trả lời:

C6H5OH	+	3HNO3	→	3H2O	+	C6H2OH(NO2)3
Phenol		axit nitric		nước		Axit picric
Hydroxybenzene,		Axit nitric

Cùng Top lời giải tìm hiểu phenol nhé!

I. Phenol là gì? Phân loại như thế nào? 

Khái niệm về phenol: 

+ Phenol là một hợp chất hữu cơ thơm, công thức phenol là C₆H₅OH.

+ Mỗi một phân tử bao gồm một nhóm phenyl (−C₆H₅) liên kết với một nhóm hydroxyl (-OH).

+ Chúng là một loại hóa chất rất độc hại, cấm dùng trong thực phẩm, nếu như tiếp xúc với da có thể gây bỏng nặng. 

+ Hơi có tính chất axit, vì thế cần phải hết sức lưu ý khi sử dụng vì có thể gây bỏng nặng khi chúng rơi vào da. 

Phân loại phenol: 

+ Loại monophenol: Đây là những phenol mà phân tử có chứa 1 nhóm -OH">OH. Ví dụ: phenol, o-crezol, m-crezol, p-crezol...

+ Loại poliphenol: Là những phenol mà phân tử có chứa nhiều nhóm OH">OH.  

Ví dụ:

II. Tính chất vật lý

    - Phenol là chất tinh thể không màu, nóng chảy ở nhiệt độ 42^oC.

    - Ở nhiêt độ thường, phenol ít tan trong nước, khi đun nóng độ tan tăng lên. Khi đun nóng ở nhiệt độ 70^oC trở lên thì tan vô hạn trong nước. Phenol tan nhiều trong rượu, ete, clorofom, …

    - Phenol độc, có tính sát trùng, làm bỏng da.

III. Tính chất hóa học

a. Tính chất của nhóm -OH

 - Tác dụng với kim loại kiềm:            

   C₆H₅OH + Na → C₆H₅ONa + 1/2H₂

 → Phản ứng này dùng để phân biệt phenol với anilin.

- Tác dụng với dung dịch kiềm:                    

   C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

* Nhận xét: 

 - Chứng minh ảnh hưởng của gốc phenyl đến nhóm OH.

 - Phản ứng này chứng tỏ H của phenol linh động hơn H của Ancol. Phenol thể hiện tính axit nhưng là axit rất yếu không làm đổi màu quỳ tím, yếu hơn cả axit cacbonic.

  C₆H₅ONa + CO₂ + H₂O → C₆H₅OH + NaHCO₃ 

 - Phản ứng này dùng để tách phenol khỏi hỗn hợp anilin và phenol sau đó thu hồi lại phenol nhờ phản ứng với các axit mạnh hơn: 

   C₆H₅ONa + HCl → C₆H₅OH + NaCl

b. Phản ứng thế vào vòng benzen

- Thí nghiệm: phenol tác dụng với dung dịch brom. 

- Hiện tượng: Có kết tủa trắng

 - Phương trình hóa học:

* Nhận xét:  

 - Phản ứng này dùng để nhận biết phenol khi không có mặt của anilin.

 - Chứng minh ảnh hưởng của nhóm -OH đến khả năng phản ứng của vòng benzen.

- Phenol tác dụng với HNO₃ đặc có xúc tác H₂SO₄ đặc, đun nóng tạo 2,4,6 - trinitrophenol (axit picric):

C₆H₅OH + 3HNO₃ → C₆H₂(NO₂)₃OH + 3H₂O

* Lưu ý:  Ngoài phenol, tất cả những chất thuộc loại phenol mà còn nguyên tử H ở vị trí o, p so với nhóm OH đều có thể tham gia vào 2 phản ứng thế brom và thế nitro.  

c. Phản ứng tạo nhựa phenolfomanđehit

 - Phenol + HCHO trong môi trường axit tạo sản phẩm là nhựa phenolfomandehit. 

  nC₆H₅OH + nHCHO  → nH₂O + (HOC₆H₂CH₂)_n

IV. Điều chế Phenol ra sao? 

    Từ xa xưa, phenol được điều chế từ nhựa than đá. Thế nhưng hiện nay, chúng được sản xuất trên quy mô lớn (khoảng 7 tỷ kg/năm) từ các nguyên liệu có nguồn gốc từ dầu mỏ. 

+ Nguồn phenol chủ yếu lấy từ sản phẩm chưng cất than đá. 

Ngoài ra có thể điều chế từ benzen: 

C₆H₆ + Br₂ -> C₆H₅Br+ HBr (xúc tác bột Fe)

C₆H₅Br + 2NaOH (đặc) -> C₆H₅ONa + NaBr + H₂O (nhiệt độ và áp suất cao)

C₆H₅ONa + CO₂ + H₂O -> C₆H₅OH + NaHCO₃

V. Phenol có những ứng dụng nào?

Phenol được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đa dạng khác nhau:

+ Công nghiệp chất dẻo: phenol là nguyên liệu để sản xuất nhựa phenol formaldehyde.

+ Công nghiệp tơ hóa học: Từ phenol tổng hợp ra tơ polyamide.

+ Hóa chất này dùng để điều chế chất diệt cỏ dại và chất kích thích sinh trưởng thực vật, kích thích tố thực vật 2,4 – D (là muối natri của axit 2,4 điclophenoxiaxetic).

+ Phenol cũng là nguyên liệu để điều chế một số phẩm nhuộm, thuốc nổ (axit picric).

+ Do có tính diệt khuẩn nên phenol được dùng để trực tiếp làm chất sát trùng hoặc để điều chế các chất diệt nấm mốc, diệt sâu bọ (ortho – và para – nitrophenol…)