Dưới ánh sáng của Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 15, từ cuối 1959 đến 1960 nhân dân miền Nam vùng lên khởi nghĩa đồng loạt để giành chính quyền. Tiêu biểu là cuộc nổi dậy của nhân dân huyện Bác ái, tỉnh Ninh Thuận, cuộc khởi nghĩa Trà Bồng, Quảng Ngãi, cuộc đồng khởi của đồng bào tỉnh Bến Tre, cuộc nổi dậy đồng loạt của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên... Cũng trong thời gian này, phong trào Đồng Khởi nổ ra và giành được nhiều thắng lợi. Vậy để tìm hiểu chi tiết phong trào Đồng Khởi nổ ra trong hoàn cảnh nào, hãy cùng Toploigiai đi ngay vào bài hôm nay nhé!
Những năm 1957 – 1959, Mĩ – Diệm tăng cường khủng bố phong trào đấu tranh của quần chúng, đề ra luật 10/59, đặt cộng sản ngoài vòng pháp luật, công khai chém giết hàng vạn cán bộ Đảng viên. Âm mưu của chúng là nhằm phá hoại hiệp định giơ-ne-vơ. Cần phải có một biện pháp quyết liệt để đưa cách mạng vượt qua khó khăn.
Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 15 (1-1959) quyết định để nhân dân miền Nam sử dụng bạo lực cách mạng đánh đổ chính quyền Mĩ – Diệm.
Tháng 01-1959, Hội nghị Trung ương Đảng 15 xác định:
+ Cách mạng miền Nam không có con đường nào khác là sử dụng bạo lực cách mạng đánh đổ chính quyền Mĩ - Diệm.
+ Phương hướng cơ bản là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân bằng con đường đấu tranh chính trị là chủ yếu, kết hợp với đấu tranh vũ trang.
Được nghị quyết 15 của Trung ương soi sáng, phong trào nổi dậy từ chỗ lẻ tẻ ở từng địa phương lan rộng khắp miền Nam thành cao trào cách mạng, tiêu biểu với cuộc “Đồng Khởi” Bến Tre. Từ đây, phong trào Đồng Khởi bùng nổ và càng ngày lớn mạnh.
>>> Tham khảo: Phong trào Đồng khởi (1959-1960) ở miền Nam Việt Nam thắng lợi dẫn đến sự ra đời
Lúc đầu phong trào nổ ra lẻ tẻ ở Vĩnh Thạnh, Bác Ái (2-1959), Trà Bồng (8-1959),… sau lan ra khắp miền Nam thành cao trào cách mạng, tiêu biểu là cuộc “Đồng khởi” ở Bến Tre.
Tiêu biểu nhất là ở Bến Tre. Ngày 17/1/1960, nhân dân 3 xã thuộc huyện Mỏ Cày, Bến Tre đã đồng loạt nổi dậy.
Từ Bến Tre, cuộc nổi dậy phá chính quyền địch, lập chính quyền cách mạng lan nhanh khắp Nam Bộ, Tây Nguyên và Trung Bộ.
Ngày 17-1-1960, “Đồng khởi” nổ ra ở 3 xã Định Thuỷ, Phước Hiệp, Bình Khánh (huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre), từ đó lan khắp huyện Mỏ Cày và tỉnh Bến Tre.
Quần chúng giải tán chính quyền địch, lập Ủy ban nhân dân tự quản, lập lực lượng vũ trang, tịch thu ruộng đất của địa chủ, cường hào chia cho dân cày nghèo.
Phong trào lan khắp Nam Bộ, Tây Nguyên và một số nơi ở Trung Trung bộ.
>>> Tham khảo: Hình thức đấu tranh của phong trào Đồng Khởi
Kết quả:
– Cuối năm 1960, ta làm chủ được nhiều thôn, xã ở Nam Bộ, Tây Nguyên và cả Trung Trung Bộ.
– Phong trào đã phá vỡ từng mảng lớn bộ máy cai trị của địch ở nhiều vùng nông thôn, trên cơ sở đó chính quyền nhân dân được thành lập.
– Từ phong trào Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời (20/12/1960) đại diện cho nhân dân miền Nam.
– Làm phá sản chiến lược chiến tranh một phía của Mỹ.
Ý nghĩa:
– Phong trào “Đồng khởi” đã giáng một đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới của Mĩ, làm lung lay tận gốc chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm.
– Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng miền Nam, chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công.
– Ngày 20-12-1960, Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời. Mặt trận đoàn kết toàn dân chống Mỹ - Diệm, lập chính quyền cách mạng dưới hình thức Ủy ban nhân dân tự quản.
Ý nghĩa từ thắng lợi của cuộc Đồng khởi 1960 được đúc kết, đó là: thứ nhất, đã làm sáng tỏ tính đúng đắn và kịp thời của đường lối cách mạng mà Nghị quyết 15 của Đảng đã vạch ra và là kết quả của sự lãnh đạo sáng tạo và linh hoạt của các tổ chức đảng, cùng tinh thần kiên cường, quật khởi của nhân dân các địa phương. Thứ hai, phong trào Đồng khởi nổ ra ở một số địa phương đơn lẻ đã mở đầu cho cao trào tấn công và nổi dậy của toàn miền Nam, chuyển cách mạng từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công địch, dẫn đến sụp đổ của cuộc “chiến tranh đặc biệt”. Thứ ba, phong trào Đồng khởi đã hình thành và phát triển nghệ thuật tiến công địch một cách độc đáo của nhân dân miền Nam, đó là sự kết hợp hai chân: chính trị, quân sự; ba mũi giáp công: chính trị, quân sự và binh vận.
------------------------------
Vậy là bên trên, Toploigiai và các bạn đã đi tìm hiểu chi tiết phong trào Đồng Khởi nổ ra trong hoàn cảnh nào, diễn biến, kết quả và ý nghĩa của phong trào Đồng Khởi. Bài viết bổ sung thêm những thông tin chi tiết và cần thiết nhất để có thể giải đáp được các câu hỏi liên quan đến bài học. Hy vọng sau bài học này, các bạn sẽ hiểu hơn về lịch sử dân tộc. Chúc các bạn một ngày học tập vui vẻ!