Phép chêm xen là gì?

Phép chêm xen là 1 biện pháp tu từ được sử dụng rất phổ biến có tác dụng rõ rệt để bổ sung thông tin cần thiết hay bộc lộ cảm xúc. Để hiểu rõ hơn về Chêm xen là gì? Mời các bạn đọc bài viết sau đây

Phép Chêm xen là gì?

Thành phần chêm xen thường được ngăn cách với nòng cốt câu bằng dấu gạch ngang, dấu ngoặc đơn hoặc dấu phẩy khi viết; bằng quãng ngắt ngắn và hạ giọng khi đọc..

Là chêm vào câu một cụm từ không trực tiếp có quan hệ đến quan hệ ngữ pháp trong câu, nhưng có tác dụng rõ rệt để bổ sung thông tin cần thiết hay bộc lộ cảm xúc. Thường đứng sau dấy gạch nối hoặc trong ngoặc đơn.

“Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

Cũng vào du kích!

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi)”

[Quê hương – Giang Nam]

=> Bộc lộ tình cảm, cảm xúc: ngạc nhiên, xúc động, yêu mến,… một cách kín đáo. 

Dấu hiệu nhận biết phép chêm xen

Phần phụ chú (còn gọi là phần chêm xen) là một bộ phận biệt lập với nòng cốt (C - V) của câu thường dùng để bổ sung, giải thích thêm về một phương diện, một khía cạnh nào đó của nội dung thông báo được nói ở trước đó. Phần phụ chú được dùng như một phương tiện tu từ cú pháp trong phép chêm xen.

Thông thường thành phần phụ chú thường nằm giữa hai dấu gạch ngang, dấu hai phẩy,hai dấu ngoặc đơn, giữa dấu gạch ngang với dấu phẩy hoặc nhiều khi thành phần phụ chú còn được đặt sau dấu hai chấm.

Tuy nhiên do thành phần phụ có dấu hiệu nhận biết không quá rõ ràng, dễ bị coi là thành phần nằm trong cấu trúc ngữ pháp của câu nên không phải bất kỳ thành phần nào đặt giữa hai dấu câu cũng là thành phần phụ chú. Để tránh nhầm lẫn khi xác định thì khi thử lược bỏ thành phần đó đi nếu câu vẫn đầy đủ ngữ nghĩa thì đó mới là phần phụ chú. Đây là một trong các dấu hiệu phân biệt thành phần phụ chú là gì.