Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực

Tuyển chọn những bài văn hay Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực trong đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán trích trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Với những bài văn mẫu hay nhất dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu hữu ích phục vụ cho việc học môn văn. Cùng tham khảo nhé! 

Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực - Bài mẫu 1

     Trong đoạn trích "Thúy Kiều báo ân báo oán", đại thi hào Nguyễn Du không chỉ xây dựng thành nhân vật Thúy Kiều, con người có ơn, thù rạch ròi phân minh mà nhân vật phản diện là Hoạn Thư cũng được miêu tả một cách chân thực, đầy sống động.

     Hoạn Thư vốn là tiểu thư con nhà Thượng Thư, vốn là "cành vàng lá ngọc", được nuông chiều từ bé nên vốn hống hách, coi thường người khác. Nàng ta lại là "chính thê" của Thúc Sinh nên khi Thúc Sinh chuộc Thúy Kiều ra khỏi lầu xanh và muốn lập làm thiếp thì bản tính tàn độc, hung hãn của Hoạn Thư được đẩy lên cao độ.

     Chính những hành động ghen tuông mù quáng của Hoạn Thư đã chà đạp, hành hạ Thúy Kiều cả về thể xác lẫn tinh thần, mang đến cho Kiều bao nhiêu đau khổ, nhục nhã, ê chề.

     Vốn là người sắc sảo, khôn ngoan nên khi bị Thúy Kiều bắt đến trong "phiên tòa" xử tội thì Hoạn Thư vẫn dễ dàng dùng những lời lẽ của mình để thoát tội, bộc lộ một con người vô cùng tỉnh táo, khôn ngoan, biết "đánh" vào tâm lí của người khác. Diễn biến tâm lí của Hoạn Thư cũng được Nguyễn Du miêu tả thật sống động, độc đáo:

"Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu

Khấu đầu trước trướng, liệu điều kêu ca"

     Khi bị Thúy Kiều cho người bắt đến phiên tòa xử tội, Hoạn Thư biết được tình thế của mình nên "hồn lạc phách xiêu". Dường như nàng ta cũng biết với những đau khổ mình mang đến cho Thúy Kiều thì hôm nay kết cục của mình cũng sẽ không thể sáng sủa hơn. Hoạn Thư đã ra sức "khấu đầu", "kêu ca" để mong ngóng sự thương cảm của Thúy Kiều, đồng thời cũng cố gắng cứu mình.

     Như vậy, chỉ với hai câu thơ thôi nhưng ta cũng có thể cảm nhận được sự khôn khéo của Hoạn Thư, không chỉ biết người, biết ta, biết tình thế mình đang gặp phải, nàng ta vứt bỏ cái tôn nghiêm của một "đại phu nhân", hạ mình lạy lục trước người mình coi thường, chà đạp.

     Trước lời định tội đanh thép của Thúy Kiều dành cho mình "Chính danh thủ phạm tên là Hoạn Thư" rồi "càng cay nghiệt lắm, càng oan trái nhiều", Hoạn Thư như biết trước kết cục mà mình sẽ phải trải qua. Trong tình thế ấy, không mấy người tỉnh táo mà xử lí được như Hoạn Thư:

"Rằng: Tôi chút phận đàn bà

Ghen tuông thì cũng người ta thường tình"

     Hoạn Thư dù trong lòng sôi như lửa đốt nhưng ngoài mặt vẫn cố tỏ ra bình tĩnh mà dùng lời lẽ để thuyết phục Thúy Kiều. Chỉ cần nhìn vào thái độ bình thản ấy thôi ta cũng thấy được bản lĩnh ghê gớm của người đàn bà ấy.

     Hoạn Thư đã nhận mình "Chút phận đàn bà". Do đó, dù có ghen tuông thì cũng là sự "thường tình". Biết bao tội lỗi đã làm với Thúy Kiều nhưng chỉ một câu nói, Hoạn Thư như rũ bỏ được mọi tội danh, rằng đó là bản tính chung của đàn bà. Như thế, Hoạn Thư đã đưa mình vào cùng một "thế giới" với Thúy Kiều, trông chờ sự cảm thông, làm cho mức độ tội ác giảm xuống đáng kể.

     Khi đã đánh động được vào tâm lí của Thúy Kiều, Hoạn Thư đã tiếp tục dùng sự khôn khéo, lọc lõi của mình để Thúy Kiều không chỉ cảm thông mà còn phải mang ơn với mình:

"Nghĩ cho khi gác viết kinh

Với khi khỏi cửa dứt tình chẳng theo

Lòng riêng riêng những kính yêu"

     Hoạn Thư đã kể nể về công ơn khi xưa đã cho Thúy Kiều ra Quan Âm các chép kinh, đưa Thúy Kiều từ chỗ Hoạn Bà về. Nghĩa là cuộc sống nơi Quan Âm các không khắc nghiệt như khi ở với Hoạn Bà. Nhân đây, Hoạn Thư gợi lại cho Thúy Kiều để trông ngóng sự trắc ẩn của nàng. Hơn nữa, khi Thúy Kiều mang theo đồ đạc nhà Hoạn Thư trốn đi thì Hoạn Thư đã không cho người đuổi theo, hay bắt về bởi sự "kính yêu" thầm kín mà Hoạn Thư dành cho Kiều.

     Ở đây, nói Hoạn Thư "khoa ngôn xảo trá" cũng không hoàn toàn, bởi Hoạn Thư tuy hung ác nhưng cũng là người biết "liên tài". Khi nghe Thúy Kiều gảy đàn, Hoạn Thư cũng nhận biết được tài năng cũng biết được Thúy Kiều là người tốt, trong lòng cũng có chút cảm thông với Kiều. Bởi lẽ đó mà nàng ta đã đưa Thúy Kiều về Quan Âm các, tránh sự hành hạ dã man của mẹ mình.

     Chưa hết, Hoạn Thư vẫn tiếp tục đưa ra những lí lẽ, mà những lí lẽ này tác động mạnh mẽ đến tâm lí của Thúy Kiều:

"Chồng chung chưa dễ ai chiều cho ai

Trót lòng gây việc chông gai

Còn nhờ lượng bể thương bài nào chăng"

     Vì là "chồng chung" nên Hoạn Thư có ghen tuông, có mù quáng thì cũng là việc có thể hiểu được. Những hành động đã gây ra cho Thúy Kiều cũng chỉ là "trót", nghĩa là muốn nhấn mạnh rằng mình không cố ý, cũng hoàn toàn không muốn làm như vậy với Thúy Kiều, hoàn toàn là do sự vô tình. Hoạn Thư không chối đẩy trách nhiệm, cũng không chối tội mà nhận mọi tội lỗi về mình và mong nhận được sự tha thứ của Kiều "Còn nhờ lượng bể thương bài nào chăng".

     Chính sự khôn khéo, hoạt ngôn cùng những lí lẽ sắc sảo của mình mà Hoạn Thư gần như xóa bỏ hết tội danh của mình, đưa mình từ một người phạm tội thành vô tội, hơn nữa còn khiến Kiều có cảm giác mang ơn với mình. Sự lọc lõi, khôn lẽ đời này của Hoạn Thư cũng được chính Thúy Kiều công nhận:

"Khen cho thật đã nên rằng,

Khôn ngoan đến mực nói năng phải lời"

     Và cũng chính vì vậy mà Hoạn Thư thoát được "án tử" một cách ngoạn mục:

"Tha ra thì cũng may đời

Làm ra thì cũng ra người nhỏ nhen

Đã lòng tri quá thì nên

Truyền quân lệnh xuống trường tiền tha ngay"

     Khi bị Thúy Kiều cho người bắt đến xử tội và ngay cả khi bị Kiều kết tội một cách dứt khoát, tuyệt tình "Chính danh thủ phạm tên là Hoạn Thư". Cái kết của người đàn bà này gần như đã bị định trước là không còn đường thoát, nhưng sự khéo léo, ranh ma của Hoạn Thư đã giúp đẩy ngược tình thế. Qua đây ta cũng thấy được sự sắc sảo, bản lĩnh phi thường của Hoạn Thư.

Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực - Bài mẫu 2

     Trước lời nói, thái độ của Kiều, lúc đầu Hoạn Thư cũng hồn lạc, phách xiêu nhưng vẫn kịp liệu điều kêu ca. Đây quả là con người khôn ngoan, giảo hoạt.

     Trước hết Hoạn Thư dựa vào tâm lí thường tình của người phụ nữ để gỡ tội:

Rằng tôi chút phận đàn bà

Ghen tuông thì cũng người ta thường tình.

     Lí lẽ này đã xóa đi sự đối lập giữa Kiều và Hoạn Thư, đưa Kiều từ vị thế đối lập trở thành người đồng cảnh, cùng chung chút phận đàn bà. Nếu Hoạn Thư có tội thì cũng là do tâm lí chung cùa nữ giới:

Lòng riêng riêng những kính yêu,

Chồng chung chưa dễ ai chiều cho ai.

     Đã là phụ nữ thì không mấy ai dễ dàng chấp nhận chia sẻ chồng mình cho người khác và Hoạn Thư cũng không nằm ngoài quy luật ấy. Từ tội nhân, Hoạn Thư đã biện bạch để mình trở thành nạn nhân của chế độ đa thê.

     Tiếp đến nàng ta kể công với Kiều:

Nghĩ cho khi gác viết kinh,

Với khi khỏi cửa dứt tình chẳng theo.

     Hoạn Thư đã khéo léo gợi lại chút ân tình ngày xưa: một là đã cho Kiều xuống Quan Âm Các giữ chùa chép kinh, không bắt làm thị tì nữa; hai là, khi Kiều bỏ trốn mang theo chuông vàng khánh bạc, đã bỏ qua không đuổi theo. Cách nói này rất khéo, chỉ gợi sự thật và chuyện cũ ra, chỉ người trong cuộc mới biết. Nghĩ cho là nhớ lại cho, suy nghĩ lại cho.

     Cuối cùng Hoạn Thư nhận tất cả lỗi về mình, chỉ còn biết trông cậy vào tấm lòng khoan dung, độ lượng lớn rộng như trời biển của Kiều:

Trót lòng gây việc chông gai,

Còn nhờ lượng bể thương bài nào chăng.

     Tuy chồng chung chưa dễ ai chiều cho ai nhưng trong thâm tâm, Hoạn Thư luôn kính yêu Thúy Kiều. Hoạn Thư tự nhận tội gây việc chông gai và xin Thúy Kiều rộng lượng. Qua các lí lẽ gỡ tội, có thể thấy Hoạn Thư là người sâu sắc nước đời đến quỷ quái tinh ma.

Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực - Bài mẫu 3

     Truyện Kiều của Nguyễn Du là một kiệt tác bất hủ của thi ca Việt Nam. Trong Truyện Kiều của Nguyễn Du có nhiều nhân vật sống mãi với thời gian trong lòng người đọc như nhân vật Hoạn Thư, Sở Khanh, Mã Giám Sinh…

     Trong đó, nhân vật Hoạn Thư là một nhân vật được người đọc vô cùng ấn tượng sâu sắc. Đặc biệt trong trích đoạn “Kiều báo ân báo oán”

     Đoạn trích “Thúy Kiều báo ân báo oán” thể hiện cảnh Thúy Kiều đền ơn những người đã giúp đỡ mình như Thúc Sinh, và trừng trị những kẻ tàn ác, đã từng hãm hại mình.

     Bằng ngòi bút tinh tế sắc sảo của Nguyên Du đã phác họa thành công bộ mặt khôn ngoan, mưu trí giảo hoạt trong ngôn ngữ của nhân vật Hoạn Thư.

     Nhân vật Hoạn Thư là con người đa mưu túc trí, thường giấu đi bộ mặt nham hiểm của mình bằng vẻ ngoài cởi mở, nhưng bụng dạ lại hẹp hòi, ích kỷ:

“ Bề ngoài thơn thớt nói cười

Mà trong nham hiểm giết người không dao”

     Chính vì sự ghen tuông của Hoạn Thư mà cuộc sống của Thúy Kiêu gặp nhiều gian nan, sống gió. Hoạn Thư là một người nham hiểm, ghen tuông ghê gớm và nghĩ ra được nhiều âm mưu thâm độc.

“Thoắt trông nàng đã chào thưa

Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây”

     Trong phút đầu tiên gặp lại Thúy Kiều, giờ Thúy Kiều đã làm vợ Từ Hải từ một cô gái lầu xanh Thúy Kiều trở thành một mệnh phụ phu nhân, có quyền lực trong tay có thể thực hiện việc báo ân báo oán. Nên trong tình huống này Hoạn Thư gặp lại Thúy Kiều nàng ta không khỏi giật mình có chút lo lắng, hoảng sợ.

     Hồn siêu phách lạc là một chuyện bình thường khi giờ đây Hoạn Thư là một người yếu thế hơn Thúy Kiều rất nhiều nàng có thể hô mưa gọi gió. Nếu Thúy Kiều muốn tính lại chuyện cũ với Hoạn Thư cũng không phải việc gì khó khăn.

     Khi nhìn thấy Thúy Kiều ngồi trên ghế cao, thể hiện một người quyền cao chức trọng Hoạn Thự tự hạ thấp mình nhã nhặn, nhún mình trước Thúy Kiều, để bảo toàn tính mạng. Nhưng vốn là người khôn ngoan, lại xảo hoạt trong ngôn ngữ nên Hoạn Thư đã thanh minh lại chuyện cũ với Thúy Kiều tự gỡ tội cho mình.

Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực - Bài mẫu 4

Mở bài: Phân tích nhân vật Hoạn Thư trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán

    Truyện Kiều là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam: “ Nguyễn Du viết Kiều đất nước hóa thành văn”. Bằng ngôn ngữ thơ Nôm điêu luyện, Nguyễn Du đã làm nên một kiệt tác nghệ thuật bất hủ. Đọc Truyện Kiều, ta còn nhớ mãi tính cách Hoạn Thư trong “ Thúy Kiều báo ân báo oán”

Thân bài: Phân tích nhân vật Hoạn Thư trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán

     Đoạn trích “ Thúy Kiều báo ân báo oán” nằm ở cuối phần thứ hai “ Gia biến và lưu lạc”. Đoạn trích đã miêu tả cảnh Kiều đền ơn những người đã giúp đỡ và trừng trị những kẻ bất nhân tàn ác. Bằng ngòi bút sắc sảo Nguyễn Du đã làm hiện rõ bộ mặt khôn ngoan giảo hoạt của Hoạn Thư trong cảnh Kiều báo oán.

     Người đọc rất ấn tượng với một Hoạn Thư:

“ Bề ngoài thơn thớt nói cười

Mà trong nham hiểm giết người không dao”

     Chính con người ấy đã làm cho cuộc đời Kiều thêm tủi nhục. Hoạn Thư trong đoạn trích hiện lên là con người khôn ngoan giảo hoạt. Trước lời nói và thái độ của Kiều

 “ Thoắt trông nàng đã chào thưa

Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây”

     Phút giây đầu Hoạn Thư có “ hồn siêu phách lạc” đứng giữa hai bên cờ quạt dập trời, nhận ra người ngồi ở trên không phải ai xa lạ chính là người Hoạn Thư hạ nhục nhưng vốn dòng danh giá cùng với sự khôn ngoan sắc sảo Hoạn Thư đã trấn tĩnh lại và tìm cách gỡ tội cho mình. Lời kêu ca của Hoạn Thư càng bộc lọc rõ tính cách khôn ngoan giảo hoạt, một cái khấu đầu giữ lễ, trước hết là nhận tội và lý giải đó là chuyện thường tình của đàn bà với tính cách ghen tuông:

“ Rằng: Tôi chút phận đàn bà

Ghen tuông thì cũng người ta thường tình”

     Hoạn Thư đã gợi lại chút ân tình cũ, lý lẽ này đã xóa đi sự đối lập giữa Kiều và Hoạn Thư đưa Hoạn Thư từ bị cáo trở thành người cùng cảnh ngộ với Thúy Kiều. Cùng chung chút phận đàn bà nếu Hoạn Thư có tội thì cũng là do tâm lý chung của phụ nữ bởi “ chồng chung ai dễ ai chiều cho ai” từ tội nhân Hoạn Thư đã biện bạch để trở thành nạn nhân của chế độ đa thê. Tiếp đó, Hoạn Thư lại kể công của mình:

“ Nghĩ cho khi gác viết kinh

Với khi khỏi cửa dứt tình chẳng theo”

     Hoạn Thư đã cho Kiều ra quan âm các viết kinh, khi Kiều bỏ trốn không bắt giữ nàng quay về nhà họ Hoan. Cuối cùng Hoạn Thư nhận tất cả tội lỗi về mình, bộc lộ niềm kính yêu với Kiều và xin Kiều rộng lượng tha thứ:

“ Trót lòng gây việc chông gai

Còn nhờ lượng bể thương bài nào chăng”

     Lời gỡ tội của Hoạn Thư vừa có lí vừa có tình lời cầu xin cũng đúng mực chân thành trông cậy vào tấm lòng khoan dung rộng lượng của Thúy Kiều. Chính vì vậy, Kiều không thể trở thành người nhỏ nhen và đã tha tội cho Hoạn Thư. Sự việc diễn ra hết sức bất ngờ ngoài sự tưởng tượng của người đọc. Nhưng lại phù hợp với tâm lý của phụ nữ, Kiều đã từng chìm nổi bể dâu,đã từng nếm trải cay đắng cuộc đời nên càng hiểu nàng đã xâm phạm gia đình Hoạn Thư. Vì vậy, Kiều đã tha thứ cho Hoạn Thư, đây chính là hành động cao thượng của Kiều.

Kết bài: Bài văn phân tích nhân vật Hoạn Thư trong đoạn Thúy Kiều báo ân báo oán

    Như vậy, trên nền những lời thoại mang đầy tính chất biến hóa là lẽ đời từ xưa đến nay. Cách lý giải gỡ tội của Hoạn Thư càng khẳng định đây là người đàn bà sâu săc đến mức quỷ quái tinh ma. Và qua nhân vật Hoạn Thư tinh thần nhân đạo trong Truyện Kiều một lần nữa được chứng minh. Tha thứ cho Hoạn Thư chính là tấm lòng của nhân dân tấm lòng của Nguyễn Du với trái tim đồng cảm.

---/---

Như vậy là Top lời giải đã vừa cung cấp những gợi ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Phân tích nhân vật Hoạn Thư với nghệ thuật xây dựng nhân vật chân thực trong đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !