Phân tích diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi gặp thị Nở. Vì sao khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo lại xách dao đi giết bá Kiến và tự sát?

Câu hỏi: Phân tích diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi gặp thị Nở. Vì sao khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo lại xách dao đi giết bá Kiến và tự sát?

Trả lời:

Phân tích diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi gặp thị Nở. Vì sao khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo lại xách dao đi giết bá Kiến và tự sát? - Mẫu số 1

Từ khi sinh ra, có lẽ cuộc đời Chí Phèo đã được định sẵn trong nghèo khổ, đắng cay bởi hắn chào đời “trần chuồng và xám ngắt trong một cái váy đụp để bên cái lò gạch cũ”. Hắn vốn dĩ lớn lên là một con người hiền lành, chăm chỉ, được mọi người quý mến, ấy thế mà một nghịch cảnh éo le xảy ra trong cái xã hội suy tàn đó, hắn bị Bá Kiến thông đồng với quan trên vu oan cho hắn phải ngồi tù tám năm trời. Tội ác đó đã tước đoạt quyền làm người của Chí. Cái nhà tù thực dân đã khiến một con người hiền lành trở nên hung dữ, là “con quỷ của làng Vũ Đại”. Cứ ngỡ cuộc đời của mình được cữu đỗi, khi hắn gặp được Thị, bát cháo hành của Thị đã thức tỉnh con người hắn, cho hắn khát khao được làm người, được sống hạnh phúc có một người vợ hiền, một đứa con khôn, được trở thành một người lương thiện. Thế nhưng hắn lại nhận được sự thờ ơ, ruồng bỏ của Thị, cuộc đời hắn lại một lần nữa chôn vùi vào hố sâu mà không tài ngôi lên được nữa. Hắn tuyệt vọng, hắn tỉnh ngộ ý thức được bi kịch của cuộc đời mình. Hắn đau đỡn, vật vã, hắn lại chìm đắm trong men say nhưng lần này hắn không thấy say nữa, “càng uống lại càng tỉnh”. Hắn đau xót cho chính cuộc đời mình, hắn “ôm mặt khóc rưng rức", hắn biết bây giờ không còn cách nào có thể cứu đỗi bản thân mình nữa rồi.

Trong tột cùng bế tắc, Chí Phèo càng thấm thía hơn tội ác của kẻ đã cướp đi nhân hình và nhân tính của mình, biến mình thàng một con “quỷ” của làng Vũ Đại. Chí Phèo xách dao ra đi, thay vì đến nhà bà cô Thị Nở như dự định, tâm trí lại điều khiển hắn đến nhà Bá Kiến – người đã gây ra bao bất hạnh cho cuộc đời hắn. Lúc này hắn đã say nhưng còn tỉnh hơn bất cứ lúc nào, hắn tỉnh để ngẫm nghĩ về nỗi đau vô hạn cho thân phận mình. Để rồi hắn ra đi với con dao ở thắt lưng, vừa đi hắn vừa lẩm bẩm “Tao phải đâm chết nó". Cứ nghĩ hắn sẽ đâm Thị Nở nhưng có lẽ hắn đã nghĩ thông rồi, hắn oán trách cuộc đời không cho hắn làm người lương thiện. Buổi trưa hôm ấy hắn lao thẳng đến nhà Bá kiến, lần này hắn không đòi tiền mà đòi quyền được làm người “Ai cho tao lương thiện?.. Tao không thể là người lương thiện nữa biết không!” vì chính Bá kiến đã đẩy hắn vào con đường tù tội, nghiệt ngã. Đó là những lời nói đánh thép cuối cùng của Chí, hắn vạch tội tên cường hào xảo trá, hắn kêu gào cho số phận bi thương của một kiếp người. Hắn vung dao lên giết Bá Kiến, giết con quỹ dữ thực thụ của làng Vũ Đại. Rồi hắn tự sát, không muốn sống một cuộc đời lưu manh, sống không bằng chết như vậy. Sở dĩ, hắn hành động như vậy bởi vì hắn hiểu rõ được tấn bi kịch của đời mình, hắn bị đẩy vào bước đường cùng khi không thể trở lại thành người lương thiện. Hắn chết đi khi cánh cửa cuộc đời đóng chặt, nhưng một cánh cửa khác lại được mở ra - cánh cửa giải thoát khỏi bụi trần, ai oán.

Phân tích diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi gặp thị Nở. Vì sao khi bị thị Nở từ chối, Chí Phèo lại xách dao đi giết bá Kiến và tự sát? - Mẫu số 2

Sau khi gặp thị Nở, Chí Phèo đã trải qua nhiều biến động tâm trạng. Ban đầu, anh cảm thấy vui mừng và hy vọng khi thấy thị Nở đã đến thăm anh. Tuy nhiên, khi thị Nở từ chối tình cảm của anh và tuyên bố sẽ lấy bá Kiến, Chí Phèo bị sốc và thất vọng. Anh bỗng trở nên rối ren, tuyệt vọng và bị lôi cuốn vào tình huống khó xử. Sau sự kiện này, Chí Phèo đã mất hoàn toàn niềm tin vào cuộc sống và tình yêu. Anh cảm thấy bị bất lực và tuyệt vọng trước một thế giới vốn dĩ không công bằng và tàn nhẫn. Đó là lúc tình trạng tinh thần của Chí Phèo trở nên rối ren và không ổn định.

Vì lý do này, khi bị cô lập, bị chê bai và bị từ chối bởi một người mà anh yêu, Chí Phèo đã mất đi sự tự trọng và nhân phẩm. Anh muốn trả thù cho tất cả những gì đã đối xử với mình một cách bất công, bị áp đặt và đánh đập. Trong tâm trạng hoang mang và tuyệt vọng, Chí Phèo đã sử dụng dao để giết bá Kiến - kẻ đã khiến cho anh phải chịu đựng nhiều đau khổ trong quá khứ.

Trong tâm trạng tuyệt vọng và nỗi đau vô hạn, Chí Phèo đã thực hiện hành động cuối cùng của mình - tìm đến Bá Kiến để trả thù và tìm lại quyền làm người. Tuy nhiên, khi đến đó, thay vì tấn công Thị Nở như dự định ban đầu, hắn lại điều khiển bản thân đến nhà của kẻ đã làm hắn phải chịu đựng bao nhiêu thảm họa. Trong lúc say, Chí Phèo đã tỉnh táo và nhận ra rằng Bá Kiến là người đã gây ra nhiều bất hạnh cho cuộc đời hắn. Hắn tự trách mình vì đã trở thành một con quỷ trong mắt mọi người, hắn muốn tìm lại quyền làm người và được xem là một người lương thiện. Với những lời nói đầy cay đắng và tuyệt vọng, Chí Phèo đã tấn công Bá Kiến bằng con dao, giết hắn để trả thù và tìm lại chính mình. Hành động này cũng là cách Chí Phèo tự tìm lấy sự giải thoát cho mình, bởi vì hắn biết rằng cuộc đời của mình đã không còn gì để mất. Cuối cùng, Chí Phèo đã tự sát vì anh không còn tin vào cuộc sống và không thể chịu đựng được nỗi đau và sự bất công của đời. Anh cảm thấy mình bị phản bội, bị từ bỏ và không thể tìm được niềm hy vọng trong cuộc sống. Qua đó, tác giả muốn thể hiện thông qua nhân vật Chí Phèo rằng, một cuộc sống không công bằng và khốn khổ có thể đẩy con người vào tình trạng tinh thần rối ren và tuyệt vọng.

>>> Tham khảo: Soạn bài Chí Phèo lớp 11 trang 66, 67, …, 75 Cánh diều