Phân tích bài thơ Nghe tiếng giã gạo

Tiếng giã gạo vốn dĩ là hình ảnh quen thuộc của người lao động xưa. Bài thơ ‘’Nghe tiếng giã gạo’’ của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại nhiều hình ảnh và bài học ý nghĩa.

Dàn ý Phân tích bài thơ Nghe tiếng giã gạo

1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

- Hai câu thơ đầu:

+ Từ "gạo đem vào giã bao đau đớn" cho thấy việc này không chỉ là một công việc đơn giản mà còn gắn liền với những cảm xúc đau khổ, làm nổi bật sự đau đớn của công việc này. 

+ Hình ảnh "trắng tựa bông" không chỉ diễn đạt về màu trắng trong màu sắc mà còn nói lên sự tinh khiết và trong sáng. 

+ Một điều hiển nhiên khi bị giã, gạo sẽ trắng, đó là chuyện thường tình, hiển nhiên. 

+ Điều đó có thể thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có cái nhìn tinh tế khi cảm nhận mọi sự vật xung quanh bằng đôi mắt độc đáo của mình. 

- Hai câu cuối:

+ Gian nan rèn luyện mới thành công" thể hiện một quan điểm triết học về cuộc sống và thành công. 

+ Câu thơ nhấn mạnh rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng êm đềm và dễ dàng. 

+ Việc gian khổ và vất vả được ví như quá trình rèn luyện, giúp con người trở nên mạnh mẽ và thành công.

3. Kết bài

- Tóm lại vấn đề cần nghị luận

- Tình cảm của tác giả dành cho bài thơ

Phân tích bài thơ Nghe tiếng giã gạo

      Thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh thường mang đậm tinh thần cách mạng, gần gũi với cuộc sống của nhân dân, thể hiện tình yêu thương và lòng tự hào về dân tộc Việt Nam. Bài thơ ‘’Nghe tiếng giã gạo’ nhắc nhở chúng ta không lùi bước trước khó khăn, thử thách.

      Bài thơ “Nghe tiếng giã gạo” nằm trong tập thơ “Nhật ký trong tù” (1942-1943) miêu tả quá trình giã gạo và nói lên nhiều ý nghĩa sâu sắc. 

“Gạo đem vào giã bao đau đớn,
Gạo giã xong rồi trắng tựa bông’’

      Từ "gạo đem vào giã bao đau đớn" cho thấy việc này không chỉ là một công việc đơn giản mà còn gắn liền với những cảm xúc đau khổ, làm nổi bật sự đau đớn của công việc này. Hình ảnh "trắng tựa bông" không chỉ diễn đạt về màu trắng trong màu sắc mà còn nói lên sự tinh khiết và trong sáng. Từ này cũng có thể ám chỉ đến việc sau mọi khó khăn và đau đớn, cuộc sống có thể trở nên tươi sáng và mới mẻ. Bài thơ sử dụng tính chất tượng trưng khi miêu tả quá trình giã gạo để truyền đạt thông điệp sâu sắc hơn về cuộc sống, nỗi đau, và tìm kiếm sự tinh khiết trong mọi khía cạnh. Một điều hiển nhiên khi bị giã, gạo sẽ trắng, đó là chuyện thường tình, hiển nhiên. Để hạt gạo được ‘’trắng tựa bông đòi hỏi qua quá trình giã-đảo, trầy da, tróc vẩy, cọ sát vào nhau để được hạt trắng tinh tươm. Điều đó có thể thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có cái nhìn tinh tế khi cảm nhận mọi sự vật xung quanh bằng đôi mắt độc đáo của mình. Bác nhìn mọi sự vật bằng chính tình yêu thương, để cảm nhận sâu sắc nỗi buồn vui cùng sự vật.  Bác sử dụng âm hưởng của ngôn ngữ, ví dụ như sự lặp lại của tiếng "gạo" và "giã," cùng với việc chọn từ có âm điệu như "đau đớn" và "trắng tựa bông," tạo nên một âm nhạc riêng, làm tăng thêm sức hấp dẫn của bài thơ.

“Sống ở trển đời, người cũng vậy
Gian nan rèn luyện mới thành công”

      Gian nan rèn luyện mới thành công" thể hiện một quan điểm triết học về cuộc sống và thành công. Câu thơ nhấn mạnh rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng êm đềm và dễ dàng. Thay vào đó, nó là một quá trình gian nan và đầy thách thức, đòi hỏi sự rèn luyện và kiên nhẫn. Bài thơ muốn nhắn nhủ chỉ khi con người trải qua những gian khổ và vất vả, con người mới có thể đạt được thành công thực sự. Việc gian khổ và vất vả được ví như quá trình rèn luyện, giúp con người trở nên mạnh mẽ và thành công. 

     Quả thực, ở đời có gian nan rèn luyện mới thành công trong cuộc sống. Thế hệ trẻ ngày nay phải không ngừng nỗ lực, học hỏi và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh.