Phân tích bài Khát vọng của Phạm Minh Tuấn

Những khát vọng cao đẹp của con người đã được thể hiện đầy sâu sắc trong bài thơ Khát vọng. Qua việc Phân tích bài Khát vọng của Phạm Minh Tuấn các em sẽ làm rõ được điều này.

Dàn ý Phân tích bài Khát vọng của Phạm Minh Tuấn

1. Mở bài

- Giới thiệu bài thơ khát vọng và tác giả Phạm Minh Tuấn

- Khái quát chủ đề, nội dung, ý nghĩa của bài thơ: thể hiện khát vọng và ước mong bình dị nhưng đầy ý nghĩa của con người.

2. Thân bài

- Lần lượt phân tích đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ

- Bốn câu đầu: lặp lại  từ “hãy sống như” ở đầu các câu thơ để nhấn mạnh lý tưởng sống của mỗi người hôm nay, sống vừa có giá trị, vừa khẳng định được mình và sống dựa trên đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc.

- 8 câu tiếp theo: lặp lại các từ “sao” “và sao” vừa khẳng định lý tưởng sống, vừa khuyên răn, nhắc nhở con người nhất là lớp trẻ hãy chọn cho mình lối sống phù hợp, sống đẹp và có ý nghĩa, hiến dâng cho cuộc đời.

- Nghệ thuật: sử dụng điệp từ, kết cấu trùng điệp, lặp lại cấu trúc, phép liệt kê, ẩn dụ nhịp điệu nhanh, rộn ràng, tha thiết…

- Tình cảm của tác giả: khát vọng được sống cống hiến cho cuộc đời, khẳng định giá trị của mình, vừa làm giàu đẹp cho cuộc sống, vừa giữ gìn nét truyền thống của dân tộc…

3. Kết bài

- Khẳng định giá trị bài thơ: lời nhắc mọi người hãy sống cuộc đời thật giá trị, cống hiến, cho đi mà không nhận lại thứ gì.

- Liên hệ bản thân: sống như thế nào cho xứng đáng

Phân tích bài Khát vọng của Phạm Minh Tuấn

      Trong xu thế hội nhập toàn cầu như hiện nay vấn đề chọn cho mình lối sống giá trị cũng như giữ gìn bản sắc văn hoá của dân tộc là rất cần thiết. Phản ánh khát vọng sống có ý nghĩa cho cuộc đời và cũng là lời gửi gắm chân thành, tha thiết của nhà thơ hướng tới mọi thế hệ bài thơ “Khát vọng” của Phạm Minh Tuấn đã để lại trong lòng độc giả những tình cảm thật tốt đẹp.

      Phạm Minh Tuấn sáng tác không quá nhiều, tuy nhiên với tác phẩm “Khát vọng” đã được phổ nhạc thành bài hát cũng có thể khẳng định được tài năng của ông. Bài thơ là lời tự nguyện chân thành và tha thiết của tác giả về cuộc sống và cuộc đời. Là những khát khao và lý tưởng cống hiến không mệt mỏi để làm đẹp cho cuộc sống. Cũng là lời nhắc nhở, thúc giục thế hệ trẻ hôm nay phải chọn cho mình lối sống mang đến giá trị trên cơ sở giữ gìn những nét bản sắc của quê hương, dân tộc. Mở đầu bài thơ là hình ảnh:

Hãy sống như đời sống để biết yêu nguồn cội

………………………………

Hãy sống như ước vọng để thấy đời mênh mông.

      Bốn lần điệp ngữ “hãy sống như…” xuất hiện ở đầu câu thơ, cộng với kết cấu lặp lại nhấn mạnh lời mong muốn thiết tha của nhà thơ dành cho mọi người. Điều thứ nhất hãy sống như chính cuộc đời mà ta đang sống và phải biết trân trọng lịch sử, cội nguồn, truyền thống của cha ông đã đi trước. Đó là lối sống dựa trên đạo lý “uống nước nhớ nguồn” từ bao đời nay của cha ông ta. Điều thứ hai hãy sống giống như những đồi núi vững chãi, thách thức những khó khăn, gian khổ để vươn đến những tầm cao mới và khẳng định được giá trị của mình. Điều thứ ba hãy sống như biển trào để cảm nhận được những nhịp đập của con sóng và bờ biển rộng bao la, để thấy được bến bờ trí thức của con người là vô tận. Cuối cùng hãy sống với những ước vọng cao đẹp để thấy cuộc đời mênh mông, rộng lớn nhưng có giá trị vô cùng.

      Đó đều là những khát vọng sống cao đẹp mà nhà thơ muốn thế hệ trẻ hướng tới, các điệp ngữ hãy sống như… xuất hiện kết hợp với nhịp điệu thơ nhanh, dồn dập, nhấn mạnh khát vọng sống cao đẹp của nhà thơ và niềm mong muốn đến cháy bỏng của ông dành cho mọi thế hệ trẻ hôm nay.Tám câu thơ còn lại tiếp tục mạch cảm xúc  về lẽ sống đẹp của bài thơ:

Và sao không là gió, là mây để thấy trời bao la

Và sao không là phù sa rót mỡ màu cho hoa

…………………………………………….

Sao không là đàn chim gọi bình minh thức giấc

Sao không là mặt trời gieo hạt nắng vô tư.

      Nhà thơ tự vấn lòng và tự vấn người : sao không là gió, là mây để thấy bầu trời bao la; sao không là phù sa để rót mật ngọt cho đời, gieo màu mỡ cho cây cối, hoa lá; sao không là bài ca để ngân nga tình yêu đôi lứa; sao không là mặt trời để gieo hạt nắng vô tư, tự nguyện sưởi ấm cho cuộc đời, xua tan giá lạnh mùa đông; sao không là hạt giống để ươm mầm thành cây và cuối cùng là sao không là đàn chim để gọi bình minh thức dậy…

      Liên tiếp các điệp ngữ sao không, và sao xuất hiện nhấn mạnh những mong mỏi của nhà thơ với cuộc đời. Đó đều là những khát vọng và lý tưởng sống cao đẹp, thể hiện mong ước tự nguyện cống hiến cho cuộc đời, là lẽ sống đẹp của tuổi trẻ và con người hôm nay. Giọng điệu thơ thiết tha, ngân nga cảm xúc, nhịp thơ dồn dập, cảm xúc chân thành của nhà thơ khiến những mong ước ấy trở nên thật  tha thiết, có sức lay động mạnh mỗi tâm hồn người đọc.

      Bài thơ sử dụng khá nhiều các điệp từ, điệp ngữ nhất là kết cấu lặp lại hãy sống như… sao không… vì sao… tạo sự liên kết nhịp nhàng giữa các dòng thơ, tạo âm hưởng giục giã, nhấn mạnh những khát khao và mong muốn chân thành của nhà thơ. Những hình ảnh ẩn dụ giàu sức gợi như mặt trời gieo hạt nắng, gọi bình minh thức giấc… phép liệt kê tầng bậc các hình ảnh khiến bài thơ giàu sức gợi.  Phạm Minh Tuấn cũng như nói hộ tất cả bạn trẻ hôm nay: nhắc nhở hãy sống làm sao để mang đến giá trị ý nghĩa cho cuộc đời, đừng sống hoài, sống phí , hãy sống đẹp để cống hiến, làm đẹp cho chính bản thân mình sau nữa là xã hội, cộng đồng, từ đó khẳng định được giá trị của mình trên cuộc đời này.

     Cảm ơn những vần thơ đầy ý nghĩa trong bài thơ “Khát vọng” đã nói hộ tiếng lòng của rất nhiều người. Cảm ơn nhà thơ với những khát vọng rất đẹp đẽ thể hiện được lý tưởng của con người hôm nay. Mỗi chúng ta hãy học tập và sống đẹp, có ý nghĩa để không phụ những gì cha ông, tổ tiên đã gây dựng.

----------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn tìm hiểu về Phân tích bài Khát vọng của Phạm Minh Tuấn. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt.