logo

Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi

Tuyển chọn những bài văn hay Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi. Các bài văn mẫu được biên soạn, tổng hợp chi tiết, đầy đủ từ các bài viết hay, xuất sắc nhất của các bạn học sinh trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!


Dàn ý Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi - Mẫu 1

1. Mở bài

- Giới thiệu tác phẩm: Đồng Chí, tác giả: Chính Hữu.

- Hoàn cảnh sáng tác: đầu năm 1948, sau khi tác giả đã cùng đồng đội tham gia chiến dịch Việt Bắc.

2. Thân bài: Những biểu hiện của tình đồng chí

- Tình đồng chí là sự cảm thông sâu sắc những tâm tư, nỗi niềm của nhau. Những người lính gắn bó với nhau, họ hiểu đến những nỗi niềm sâu xa, thầm kín của đồng đội mình:

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,

Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”

Người lính đi chiến đấu để lại sau lưng những gì yêu quý nhất của quê hương: ruộng nương, gian nhà, giếng nước gốc đa. Từ "mặc kệ"cho thấy tư thế ra đi dứt khoát của người lính.

Nhưng sâu xa trong lòng, họ vẫn da diết nhớ quê hương. Ở ngoài mặt trận, họ vẫn hình dung thấy gian nhà không đang lung lay trong cơn gió nơi quê nhà xa xôi.

- Tình đồng chí còn là cùng nhau chia sẻ những gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính :

Những gian lao, thiếu thốn trong cuộc sống của người lính những năm kháng chiến chống pháp hiện lên rất cụ thể, chân thực: áo rách, quần vá, chân không giày, sự khổ sở của những cơn sốt rét rừng hành hạ, trời buốt giá, môi miệng khô và nứt nẻ, nói cười rất khó khăn, có khi nứt ra chảy cả máu. Nhưng những người lính vẫn cười bởi họ có hơi ấm và niềm vui của tình đồng đội "thương nhau tay nắm lấy bàn tay".

Hơi ấm ở bàn tay, ở tấm lòng đã chiến thắng cái lạnh ở "chân không giày" và thời tiết "buốt giá". Cặp từ xưng hô "anh" và "tôi" luôn đi với nhau, có khi đứng chung trong một câu thơ, có khi đi sóng đôi trong từng cặp câu liền nhau diễn tả sự gắn bó, chia sẻ của những người đồng đội.

3. Kết bài

- Tóm tắt các ý đã phân tích.

- Liên hệ bản thân.


Bài văn Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi - Mẫu số 1

Chiến tranh gây ra cho tất cả chúng ta nhiều mất mát đau thương về người, của và cả niềm tin. Nhưng cũng tại những trận địa quyết liệt chỉ có khói bom đạn, máu đỏ tươi, những bông hoa đẹp nhất về tình yêu quê nhà, quốc gia, ý thức đoàn kết, đặc biệt quan trọng là tình đồng chí, đồng đội gắn bó thâm thúy vẫn vươn mình nở rộ. Nhà thơ Chính Hữu – ngòi bút trẻ tiêu biểu vượt trội cho văn học chống Pháp thời kỳ đầu – đã sáng tác nên tác phẩm “ Đồng chí ” trong thời hạn tham gia chiến đấu tại chiến dịch Việt Bắc 1947 .

Bài thơ được đánh giá là tác phẩm tiêu biểu thơ ca kháng chiến giai đoạn 1946 – 1954, bài thơ đã đi qua hành trình hơn nửa thế kỷ, làm sang trọng một hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu. Mười câu giữa bài thơ gửi gắm đến độc giả những biểu hiện chân thành và sức mạnh mà tình đồng chí, đồng đội mang lại.

Họ là những con người xuất thân từ khắp mọi miền quê trên quốc gia Nước Ta, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc bỏ lại mái ấm gia đình, quê nhà tham gia chiến trận. Những người chiến sỹ đó đều giống nhau ở xuất thân là nông dân nghèo và giống nhau ở tình yêu thương quốc gia. Họ gắn bó với nhau, san sẻ khó khăn vất vả, tâm sự nỗi nhớ nhà trong mỗi lần cùng làm trách nhiệm. Cứ như thế, tình đồng chí ngày càng kết nối hơn, dần trở thành tri kỉ :

“ Ruộng nương anh gửi bạn thân cày ,

Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính .

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Rét run người vầng trán ướt mồ hôi

Áo anh rách nát vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay ”

Đoạn thơ chỉ vỏn vẹn 10 câu ngắn gọn nhưng lại khiến fan hâm mộ cảm động trước tình đồng đội, đồng chí thiêng liêng. Phải tin yêu, thân thương biết bao nhiêu mới hoàn toàn có thể kể nhau nghe về nỗi lòng mình. “ Anh ” và “ tôi ” là tri âm, tri kỷ của nhau, nhờ kể về thực trạng, tâm tư nguyện vọng, tình cảm của nhau mà thêm đồng cảm .

Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi

Thì ra, anh và tôi đều đồng điệu tâm hồn, đều gác lại chuyện cá thể để giúp sức công cuộc lớn của Tổ quốc. Hình ảnh “ ruộng nương … gửi bạn thân cày ”, “ gian nhà không ” tích hợp với từ láy “ lung lay ” gợi nên sự vắng vẻ, thiếu thốn khi mái ấm gia đình vắng người trụ cột. Thế nhưng, người lính đó đã quyết tâm, khẳng khái “ mặc kệ ” hết mọi thứ để góp sức.

Ở nhà, có những người vẫn luôn mong ngóng người lính sớm thắng trận trở lại. Hình ảnh “ giếng nước gốc đa nhớ người ra lính ” sử dụng giải pháp ẩn dụ nhân hóa, “ giếng nước gốc đa ” ở đây là chủ thể trữ tình của câu thơ, dùng để chỉ về mái ấm gia đình, làng xóm, những hậu phương vững chãi nhất. Họ cũng chính là động lực để người chiến sỹ nỗ lực nhiều hơn nữa. Và trong tim mỗi người chiến sỹ vô cùng nhớ đến mái ấm gia đình mình. Bởi vậy nên họ phụ thuộc vào nhau, thông cảm cho thực trạng chung ấy, cùng nhau nỗ lực hoàn thành xong mọi trách nhiệm được giao .
Cảm nhận về 10 câu giữa bài đồng chí, ta thấy bằng bút pháp hiện thực, người đọc còn được cảm nhận một cách chân thực những khó khăn vất vả, đau đớn mà người lớn phải gánh chịu. Họ phải sống trong thực trạng vô cùng quyết liệt, khó khăn vất vả, sống trong núi rừng rậm rạp .

Những đêm canh gác, gió lạnh như cắt vào da thịt. Không chỉ vậy, rừng rậm nhiệt đới gió mùa Nước Ta nổi tiếng với căn bệnh sốt rét. Nó hành hạ người chiến sỹ cả về thể xác lẫn ý thức “ rét run người, vầng trán ướt mồ hôi ”. Hình ảnh trái chiều “ rét run ”, “ ướt mồ hôi ” như khắc họa một cách chân thực hơn nữa khó khăn vất vả mà người lính phải gánh chịu. Chính nhà thơ Quang Dũng cũng nhói lòng nhắc về hình tượng người lính đang mắc phải căn bệnh sốt rét trong bài thơ “ Tây Tiến ”:

“ Tây Tiến người đi không mọc tóc

Quân xanh màu lá giữ oai hùm ”

Chỉ như vậy thôi cũng đủ để hiểu, người lính phải gian nan ra làm sao. Rất suôn sẻ là ở đây, họ còn có bàn tay đồng đội thăm nom, chăm nom.

Quân đội ta thời xưa thiếu thốn về vật chất đủ điều, những đồ vật cơ bản nhất như tấm áo, đôi giày cũng không rất đầy đủ. Hình ảnh “ áo anh rách nát vai ”, “ quần tôi có nhiều mảnh vá ” là hình ảnh sóng đôi, vừa lột tả sự khó khăn vất vả, thiếu thốn, vừa thấy được sự gắn bó keo sơn của cả hai. Hai hình tượng thơ bổ trợ cho nhau rồi hòa lại làm một. Tình đồng chí cũng không là tình cảm trữ tình tượng trưng nữa mà hiện hữu thành mảnh vá, cái áo, cái quần .

Cảm nhận về 10 câu giữa bài đồng chí ta thấy dẫu khó khăn vất vả, cơ cực là thế, cái miệng cười buốt giá trong đêm đen gợi cho người đọc nhiều suy tư. Dường như người lính ấy đã được truyền cho thứ tình cảm, động lực ấm cúng, nụ cười tuy cảm nhận được sự giá buốt của cái lạnh, cũng là đang gửi gắm một nguồn động lực lớn lao. Đây cũng chính là biểu trưng cho ý thức sáng sủa, yêu đời đập tan mọi mệt nhọc. Những người lính chỉ cần thương lấy nhau, đoàn kết, phụ thuộc vào nhau “ Thương nhau tay nắm lấy bàn tay ”. một chiếc siết tay can đảm và mạnh mẽ vừa là lời chúc, lời cảm ơn đồng thời nhằm mục đích truyền động lực cho nhau .

Ngòi bút hiện thực mới lạ, hình ảnh thơ độc lạ, nhịp điệu nhẹ nhàng mang lại cho fan hâm mộ sự lay động trước tình cảm những chiến sỹ dành cho nhau. Có lẽ, trải qua càng nhiều lần như vậy, họ càng gắn bó, yêu quý và sát cánh với nhau trên chặng đường phía trước, môi luôn nở nụ cười ,

Không chỉ ở thời chiến mới có những tình cảm tri kỷ đẹp, chân thành như vậy. Ngay cả ở thời đại ngày nay, chúng ta cần biết trân trọng những người bạn đã luôn đồng hành, sát cánh với mình vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. Cảm nhận về 10 câu thơ giữa bài “Đồng chí” hy vọng sẽ truyền đến bạn nguồn cảm hứng bất tận để xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp bên cạnh mình!


Bài văn Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi - Mẫu số 2

Chính Hữu là một trong những gương mặt tiêu biểu của thơ ca Việt Nam hiện đại. Là nhà thơ mặc áo lính, hoạt động trong quân đội suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, nên thơ của Chính Hữu hầu như chỉ viết về người lính và chiến tranh. Là tiếng nói của người trong cuộc nên thơ ông viết về người lính thường giản dị, chân thực và thấm đượm niềm xúc động sâu sắc. Thơ ông không nhiều nhưng có những bài thơ đặc sặc. Cảm súc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc, hàm súc. Bài thơ “Đồng Chí” đã in đậm dấu ấn phong cách nghệ thuật độc đáo ấy. Thi phẩm được sáng tác đầu năm 1948, sau khi nhà thơ cùng đồng đội chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc, đánh bại cuộc tiến công quy mô lớn của thực dân Pháp. Được viết lên từ những trải nghiệm chân thực của đời lính, bài thơ đã ca ngợi vẻ đẹp tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính cách mạng, để lại nhiều ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc.

Nhà thơ Chính Hữu đã khám phá ra biết bao nhiêu biểu hiện cao đẹp và sức mạnh lớn lao kỳ diệu của tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính chống Pháp.Vẻ đẹp của tình đồng chí thể hiện chân thành và xúc động ở sự đồng cảm với những tâm tư thầm kín của nhau:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

Người lính hiểu bạn mình vì Tổ quốc đã giã từ tất cả những gì gần gũi nhất, thân thiết nhất với người nông dân. Đó là “ruộng nương”, “gian nhà”, “giếng nước”, “gốc đa”. Những người ra đi chỉ gửi lại “ruộng nương” thôi. Hi vọng sẽ sống, sẽ chiến thắng trở về để tiếp tục cấy cày trên mảnh ruộng xưa được gói ghém chỉ trong một từ “gửi”. Hi vọng này không chỉ của anh, của tôi mà là của tất cả những người lính nông dân.

Người lính khi nhắc đến hoàn cảnh của bạn mình có nói tới “gian nhà không”. Đó là gian nhà không có anh, thiếu vắng người đàn ông trụ cột của gia đình. Hình ảnh này gợi sự neo đơn, trống vắng. Người ra đi biết thiếu mình gian nhà sẽ “lung lay”, chao đảo trước sóng gió cuộc đời, song anh vẫn “mặc kệ”. Hai chữ  “mặc kệ” này là cách nói cường điệu nhằm tô đậm sự mạnh mẽ, dứt khoát của người ra đi. Vì việc nước anh không băn khoăn, vương vấn mà ra đi với một quyết tâm lớn. Chính thái độ dứt khoát này đã đem đến cho người lính nông dân vẻ đẹp cao cả như những tráng sĩ, trượng phu trong văn học cổ.

Người lính hiểu bạn mình bề ngoài thì dửng dưng mặc kệ nhưng trong sẩu thẳm tâm hồn không phải là không lưu luyến với gia đình và quê hương. Bởi vậy hình ảnh quê hương vẫn luôn hiện về trong nỗi nhớ: “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”. Nhà thơ Chính Hữu đã nhân hóa “giếng nước gốc đa” trao cho nó nỗi nhớ những người con quê hương lên đường đi chiến đấu. Nói đến giếng nước gốc đa là đã chạm tới nỗi niềm quê hương thẳm sâu trong tâm hồn người lính nông dân. Cái hay của cách nói nhân hóa này là ở chỗ nhà thơ viết về nỗi nhớ của “giếng nước gốc đa” mà lại gợi ra nỗi nhớ của người lính xa quê

Tất cả những nỗi niềm tâm tư thầm kín ấy, nhân vật “anh” không nói ra nhưng “tôi” hiểu cả. Tôi hiểu về anh như hiểu về chính bản thân mình, bởi vì nỗi niềm của người này, cũng chính là tâm sự của người kia. Như vậy giữa những người lính nông dân đã có một sự đồng cảm sâu sắc. Nhà thơ Chính Hữu đã đưa ra đến một chiến trường ác liệt để thấm một lần nữa thấm thía vẻ đẹp và sức mạnh  của tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính cách mạng. Đó là sự sẻ chia những khó khăn gian khổ của đời lính.

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Sốt run người vầng trán đẫm mồ hôi

Áo anh rách vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giầy

Những cơn sốt rét đến run người, rồi “áo rách, quần vá, chân không giầy” là những khó khăn thiếu thốn bệnh tật rất thực mà người lính chống Pháp nào cũng đã từng trải qua. Nhưng tác giả viết về những gian khổ của đời lính không phải để kể khổ, mà để làm bật lên vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội. Biện pháp tu từ liệt kêt kết hợp với những hình ảnh song đôi đã thể hiện thật tinh tế sự đồng cam cộng khổ giữa những người lính nông dân. Họ không chỉ chia sẻ với nhau những điều thiếu thốn về vật chất mà còn luôn có nhau trong những lúc ốm đau bệnh tật, sẻ chia đến từng cơn sốt rét rừng. Những người lính cách mạng đã vượt qua những khó khăn gian khổ, thử thách nơi chiến trường bằng tình yêu thương chân thành của những người đồng đội, bằng sức mạnh kỳ diệu của tình đồng chí.

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay

Cái nắm tay này là biểu hiện xúc động nhất của tình đồng đội giữa những người lính nông dân. Bàn tay giao cảm thay cho lời nói, bàn tay nói lời của sự đồng cảm, sẻ chia. Trong cái nắm tay này chất chứa biết bao nhiêu tình thương, tình người trong chiến tranh. Với những người lính nông dân, bàn tay đồng đội trở thành điểm tựa, thành nguồn sức mạnh tinh thần lớn lao giúp họ vượt qua mọi khó khăn, gian khổ nơi chiến trường ác liệt. Bàn tay đã trở thành sợi dây gắn kết tình cảm của những người nông dân mặc áo lính. Phải chăng cái nắm tay nồng tình đồng chí này chính là sự lý giải sâu sắc nhất cho nguồn sức mạnh lớn lao kỳ diệu. Từ những trải nghiệm chân thực về đời lính, nhà thơ Chính Hữu đã sáng tạo được một biểu tượng độc đáo cho tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính chống Pháp. Tác giả cũng khẳng định rằng tình đồng chí biểu hiện đẹp nhất nơi chiến trận, trong chiến đấu, khi con người ở ranh giới giữa sự sống và cái chết

Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo

Ba dòng thơ này đã kết tinh đầy đủ vẻ đẹp của tình đồng chí, đồng đội, đồng thời là bức tranh đẹp về cuộc đời người chiến sĩ. Hiên lên “cản rừng hoang sương muối” là hình ảnh người lính, khẩu súng và vầng trăng. Người lính được khắc họa trong tư thế “chờ giặc tới”. Đó là tư thế chủ động, sẵn sàng chiến đấu. Đặc biệt cụm từ “bên nhau” đã làm nổi bật lên sự kề vai, sát cánh, đồng lòng đồng chí hướng đánh giặc, giữa những người lính nông dân. Trong đêm phục kích chờ giặc, người lính còn có một người bạn nữa là vầng trăng “đầu súng trăng treo”. Từ “treo” đã đột ngột nối khẩu súng với vầng trăng, bầu trời và mặt đất, gợi bao liên tưởng đẹp đẽ. Đây là hình ảnh thơ được nhận ra từ đêm phục kích chờ giặc của chính tác giả. Nhưng khi vào thi phẩm, hình ảnh giàu chất hiện thực ấy đã trở thành một hình tượng nghệ thuật mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. “Súng” là ẩn dụ cho chiến tranh, còn “trăng” là hòa bình. Muốn có hòa bình người lính phải cầm chắc tay súng. Sự khốc liệt của cuộc chiến ngày hôm nay và ước nguyện về một ngày mai thanh bình đã hòa quyện với nhau trong một hình ảnh thơ đẹp. Hình ảnh giàu chất thơ này đã làm ngời sáng lý tưởng chiến đấu cao đẹp của người lính chống Pháp. Đó là vì hòa bình, vì sự độc lập tự do của Tổ quốc. “Súng” và “trăng” còn là hiện thực và lãng mạn. Hiện thực là thiếu thốn gian khổ với rừng núi hoang vu, thời thiết khắc nghiệt, rồi áo rách, quần vá, chân không giầy. Song vượt  lên trên hoàn cảnh chiến đấu gian khổ ấy, người lính vẫn lãng mạn, vẫn dạt dào chất thơ trong tâm hồn. “Súng” và “trăng” còn là chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ. Đó là các mặt bổ sung cho nhau, hài hòa với nhau, làm nên nét đẹp tâm hồn của người lính cách mạng. Hình ảnh “đầu súng trăng treo” còn được coi là biểu tượng của cho thơ ca kháng chiến. Đó là một nền thơ có sự kết hợp hài hòa giữa hiện thực và lãng mạn. Hình ảnh thơ này cũng đã được Chính Hữu lấy làm nhan đề cho tập thơ viết về người lính và chiến tranh của mình “Đầu súng trăng treo”.

Trong bài thơ “Đồng chí”, Chính Hữu thể hiện thật sâu sắc và cảm động vẻ đẹp của tình đồng chí giữa những người lính chống Pháp. Tình cảm cảm cách mạn ấy được nhà thơ khẳng định và ngợi ca bằng cảm hứng hiện thực, bằng chất thơ đời thường. Bởi vậy, nó vừa mộc mạc giản dị, vừa gợi cảm lung linh. Đặc biệt trong thi phẩm có nhiều câu thơ đối xứng nhau, hình ảnh thơ song đối nhau. Nét nghệ thuật này đã tô đậm sự gần gũi thống nhất giữa những người lính cách mạng. Vẻ đẹp của tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính nông dân còn được tác giả thể hiện bằng ngôn ngữ giản dị, gần với lời nói hàng ngày, nhưng vẫn chắt lọc tinh tế, hình ảnh thơ chân thực gợi cảm lắng đọng sâu sắc,

Không phải ngẫu nhiên Chính Hữu lại đặt tên cho bài thơ là “Đồng Chí”. Hai tiếng ấy đã nấn mạnh cơ sở giai cấp, lý tưởng chiến đấu và tình cảm cách mạng giữa những người lính chống Pháp. Nhà thơ đã cho ta hiểu rằng, tình đồng chí là cốt lõi, là bản chất sâu xa của sự gắn bó giữa những người lính cách mạng. Tình cảm ấy vừa là vẻ đẹp tinh thần vừa là nguồn sức mạnh chiến đấu của người lính

Với sự thể hiện thành công vẻ đẹp của tình đồng chí, đồng đội giữa những người lính cách mạng, bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu đã trở thành một trong những tác phẩm xuất sắc viết về người lính chống Pháp. Thi phẩm sẽ mãi là bài ca đi cùng năm tháng, có sức sống vượt thời gian.

---/---

Thông qua Phân tích 10 câu thơ giữa bài Đồng chí học sinh giỏi và một số bài văn mẫu tiêu biểu được Top lời giải tuyển chọn từ những bài viết xuất sắc của các bạn học sinh. Mong rằng các em sẽ có khoảng thời gian vui vẻ và hữu ích khi học môn Văn!

icon-date
Xuất bản : 20/05/2022 - Cập nhật : 16/11/2022