Niên hiệu của Lê Lợi khi lên làm vua

Sau khi đuổi hết quân Minh về nước, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế ngày 15 tháng 4 năm Mậu Thân (1428), lấy niên hiệu là Thuận Thiên, đặt quốc hiệu là Đại Việt, đóng đô ở Đông Kinh, tức Thăng Long (Hà Nội).

Câu hỏi: Niên hiệu của Lê Lợi khi lên làm vua

Niên hiệu của Lê Lợi khi lên làm vua là Thuận Thiên.

Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi.

1. Tiểu sử Lê Lợi

- Lê Thái Tổ, sinh ngày10 tháng 9, 1385 – 5 tháng 10, 1433 (22 tháng Tám năm Quý Sửu), tên thật là Lê Lợi, là vị hoàng đế đầu tiên của nhà Hậu Lê – triều đại lâu dài nhất trong lịch sử Việt Nam. Ông trị vì từ năm 1428 đến khi qua đời.

- Vua Lê Thái Tổ có tất cả bốn bà vợ, được sử sách ghi lại gồm:

+ Cung phi Trịnh Thị Ngọc Lữ, người làng Bãi Đỏ, huyện Lôi Dương, phủ Thuận Thiên, trấn Thanh Hóa, là vợ cả của Thái Tổ.

+ Cung của Từ Cao hoàng hậu Phạm Thị Ngọc Trân.

+ Huệ phi Phạm Thị Nghiêu, bà không có con.

+ Trịnh Thục phối Trần Thị Ngọc Hiền, là Huy Chân công chúa nhà Trần, con gái vua Trần Duệ Tông.

- Cha của Lê Thái Tổ là Lê Khoang và mẹ là Trịnh Thị Thường. Họ đều quê ở làng Lam Sơn, huyện Lương Giang, thị xã Thanh Hóa. Ông là con út (anh lớn của ông tên Học, anh thứ là Trư)

2. Cuộc đời Lê Lợi

- Bia Vĩnh Lăng ghi, từ đời Lê Hối “đời đời làm quân trưởng một phương”. Lam Sơn thực lục (bản trùng san của Hồ Sĩ Dương), Đại Việt thông sử, Hoàng Lê ngọc phả… chép Lê Lợi làm “phụ đạo Khả Lam”. Trong Hội thề Lũng Nhai, Lê Lợi cũng tự xưng là “phụ đạo Khả Lam”.

- Danh hiệu “quân trưởng một phương” hay “phụ đạo” chúng tỏ Lê Lợi cũng như ông cha là người có thế lực, uy tín và ảnh hưởng trong vùng.

=> Như vậy Lê Lợi là một hào trưởng thuộc tầng lớp địa chủ thứ dân, một tầng lớp xã hội đang phát triển mạnh mẽ lúc bấy giờ. Lê Lợi thừa hưởng của ông cha một trang trại khai hoang khá lớn ở vùng Lam Sơn. Trong nhà có một số nô tỳ phục dịch (Bia Vĩnh Lăng gọi là nô lệ) và xung quanh có nhiều nông dân tá điền hay nông dân lệ thuộc (Bia Vĩnh Lăng gọi là chúng). “Quân trưởng” hay “phụ đạo” không phải là chức tước của triều đình, nên trong quan niệm phân biệt đẳng cấp lúc đó, họ vẫn thuộc tầng lớp “thứ dân” (hay bách tính).

- Khi quân Minh chiếm đất nước, ông nuôi chí lớn đánh đuổi xâm lăng. Quân nhà Minh nghe tiếng ông, dụ cho làm quan, ông không chịu khuất. Ông nói: "Làm trai nên giúp nạn lớn, lập công to, để tiếng thơm muôn đời, chớ sao lại chịu bo bo làm đầy tớ người?".

- Đầu năm 1416, tại núi rừng Lam Sơn trên đất Thanh Hóa, Lê Lợi cùng với 18 người bạn thân thiết, đồng tâm cứu nước đã làm lễ thề đánh giặc giữ yên quê hương. Đó là hội Thề Lũng Nhai đã đi vào sử sách.

>>> Xem thêm: Lê Hoàn lên ngôi vua vào năm nào đặt niên hiệu là gì?

3. Một số câu chuyện về Lê Lợi

- Có lẽ, người đời sau nhớ và biết đến ông nhiều nhất là liên quan đến sự tích Hồ Gươm, đây là sự tích nổi tiếng trong dân gian Việt Nam với việc ông có được kiếm thần của thần ban xuống để đánh giặc Minh, về sau kiếm rơi xuống hồ cùng với rùa Vàng nhưng tìm không thấy nữa.

- Trong cuộc kháng chiến chống Tàu, có một lần Lê Lợi thua trận ở Côi Huyện, binh sĩ tan rã, một mình ông tìm đường trốn. Giặc Tàu đuổi theo. Lê Lợi cùng đường, phải nhảy xuống ruộng. May thay, gặp một ông lão đang cấy mạ, Lê Lợi bèn cởi quân phục dấu xuống bùn, giả vờ cầm mạ, cấy mạ như một nông dân.

- Chốc lát sau, giặc Tàu kéo đến tìm. Thấy có 2 người làm ruộng, bèn hỏi thăm: Có thấy ai chạy qua đây không?. Ông lão chỉ tay về phiá trước mặt, nói: “Lão vừa thấy có một vị tướng chay về phía kia kìa!”. Quân giặc tưởng thật, kéo cả đi mất. Lê Lợi thoát hiểm.

- Một lần khác, nghĩa quân Lê Lợi lại bị quân giặc Tàu đuổi gấp. Ông phải núp mình ở cánh đồng giáp Mường. Giặc xua chó săn tìm kiếm, bao vây chỗ bụi cây nơi Lê Lợi nấp. Bị quân giặc cầm giáo đâm vào trúng đùi, ông phải lấy áo lau sạch vết máu. Ngay lúc đó, bỗng có con cáo nhảy ra, khiến đàn chó sồng sộc đuổi theo. Nhờ đó, mà Lê Lợi thoát hiểm trong đường tơ kẻ tóc. Cánh đồng mà Lê Lợi nấp, dân chúng gọi tên là Cánh Đồng Chó, ngày nay nằm ở tả ngạn sông Chu, gần Bái Thượng, Bắc Việt.

- Một lần khác, Lê Lợi và nghĩa quân Việt Nam bị giặc Tàu bao vây ở núi Chí Linh. Lê Lai liều mình khoác áo ngự bào giả làm Lê Lợi, cưỡi ngựa ra trận để cho quân giặc tưởng đấy là Bình Định Vương Lê Lợi, xúm lại đánh bắt. Nhờ vậy, Lê Lợi lại một phen nữa thoát hiểm.

- Lê Lợi và nghĩa quân Việt Nam gian khổ kháng chiến suốt 10 năm trời. Lúc đầu gian nan, sau có nhiều người tài giúp đỡ, như Nguyễn Trãi. Dân chúng khắp nơi đã dốc lòng hưởng ứng, nên dần dà chiếm lại được nước Việt, đánh đuổi giặc Tầu ra khỏi bờ cõi.

4. Lê Lợi và khởi nghĩa Lam Sơn.

- Ngày 7/2/1418, Lê lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn và xưng là Bình Định Vương.

- Dưới sự lãnh đạo của ông, nghĩa quân sau 10 năm chiến đấu gian khổ đã đánh bại quân Minh và giành lại độc lập cho người Việt. 

- Mùa xuân năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế lấy niên hiệu là Thuận Thiên, sáng lập nhà Lê sơ và khôi phục quốc hiệu Đại Việt. Nhà vua đã xây dựng lại khoa cử, luật lệ, kinh tế, chế tác lễ nhạc, đồng thời thu thập lại sách vở, mở mang trường học... làm cho nước Đại Việt được thịnh trị