Tuyển tập Bộ đề Những đêm hè khi ve ve đã ngủ Đọc hiểu hay nhất. Tổng hợp, sưu tầm các đề Những đêm hè khi ve ve đã ngủ Đọc hiểu đầy đủ nhất.
I. PHẦN ĐỌC HIỂU:
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 4:
(1) "Những đêm hè Khi ve ve Đã ngủ Tôi lắng nghe Trên đường Trần Phú Tiếng chổi tre Xao xác hàng me Tiếng chổi tre Đêm hè Quét rác... (2) Những đêm đông Khi cơn dông Vừa tắt Tôi đứng trông Trên đường lặng ngắt Chị lao công Như sắt Như đồng Chị lao công Đêm đông Quét rác... |
(3) Sáng mai ra Gánh hàng hoa Xuống chợ Hoa Ngọc Hà Trên đường rực nở Hương bay xa Thơm ngát Đường ta Nhớ nghe hoa Người quét rác Đêm qua Nhớ em nghe Tiếng chổi tre Chị quét Những đêm hè Đêm đông gió rét Tiếng chổi tre Sớm tối Đi về Giữ sạch lề Đẹp lối Em nghe!" |
(Tiếng chổi tre, 6/1960 - Thơ Tố Hữu, NXB Văn học, 2007)
1. Bài thơ được viết theo thể thơ gì? Theo em, bài thơ nằm trong tập thơ nào của Tố Hữu? (0,5 điểm)
2. Tìm những phương thức biểu đạt chủ yếu của bài thơ? (0,25 điểm)
3. Xác định biện pháp tu từ ở đoạn thơ thứ (2) và nêu giá trị biểu đạt của phép tu từ ấy. (0,25 điểm)
4. Em có cảm nghĩ gì về hình ảnh chị lao công trong đoạn thơ:
"Chị lao công
Như sắt
Như đồng
Chị lao công
Đêm đông
Quét rác..."
(Viết một đoạn văn ngắn khoảng 5 dòng) (0,5 điểm)
Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ 5 đến 8:
"Phải nhớ công ơn của người đi trước. Tố Hữu đã dành riêng một bài thơ cho vấn đề này. Có người nói "Tiếng chổi tre" (1960) ca ngợi lao động bình thường. Ca ngợi tư thế hiên ngang của một người lao động bình thường. Nói như thế không sai nhưng có lẽ chưa nói lên được ý chính. Ta hãy thử đọc lại bài thơ. Tại sao đã một lần:
"Nhớ nghe hoa
Người quét rác
Đêm qua"
lại một lần:
"Nhớ em nghe
Tiếng chổi tre
Chị quét"
và kết thúc bài thơ lại nhắc lại một lần nữa, tha thiết và nghiêm:
"Giữ sạch lề
Đẹp lối
Em nghe!"
Ấy là vì tính em vốn hay quên. Đã hay quên công ơn người quét rác lại hay xả rác trên đường đi. Những "em" như thế, chúng ta biết, không hiếm lắm ở chung quanh ta và trên thế giới. Nhà thơ đã chọn đúng một thứ lao động khó nhọc, tối tăm. Anh muốn nhắc lại với tất cả những em gánh hàng hoa cái công ơn dọn đường của người đi trước mà hình ảnh hiện lên rất vĩ đại qua hình ảnh:
"Chị lao công
Như sắt
Như đồng
Chị lao công
Đêm đông
Quét rác..."
"Tiếng chổi tre" đặt vấn đề một cách tập trung."
(Thơ Tố Hữu, tr 224, NXB Văn học, 2007)
5. Đoạn văn được dựng theo cấu trúc đoạn nào? Xác định câu nêu khái quát chủ đề của đoạn. (0,5 điểm)
6. Xác định phương thức biểu đạt chủ yếu của đoạn văn. (0,25 điểm)
7. Đoạn văn sử dụng thao tác lập luận nào là chính? (0,25 điểm)
8. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm của người viết thể hiện trong đoạn văn không? Hãy bày tỏ ý kiến của mình trong một đoạn ngắn khoảng 5 dòng? (0,5 điểm)
Lời giải
ĐỌC HIỂU |
3,0 |
|
1 | Bài thơ được viết theo thể thơ tự do | 0.5 |
Bài thơ nằm trong tập thơ "Gió lộng" của Tố Hữu | ||
2 | Phương thức biểu đạt cơ bản của bài thơ là biểu cảm và tự sự | 0.25 |
3 |
Biện pháp tu từ ở đoạn thơ và hiệu quả nghệ thuật: - Đoạn thơ sử biện pháp so sánh tu từ - Biện pháp so sánh tu từ đã làm nổi bật vẻ đẹp mạnh mẽ, cứng cỏi của chị lao công trong đêm đông. |
0.25
|
4 |
- Viết đoạn văn khúc chiết rõ ràng, súc tích - Nội dung: Ca ngợi vẻ đẹp người lao động bình thường, vẻ đẹp của chị lao công |
0.5 |
5 | Đoạn văn dựng theo cấu trúc Tổng - Phân - Hợp | 0.25 |
Câu nêu khái quát chủ đề của đoạn là câu: "Phải nhớ công ơn của người đi trước." | 0.25 |
|
6 | Phương thức biểu đạt chủ yếu của đoạn văn là phương thức nghị luận | 0.25 |
7 | Thao tác lập luận chính được sử dụng là thao tác bình giảng | 0.25 |
8 |
- Viết đoạn văn khúc chiết rõ ràng, súc tích - Nội dung: thể hiện rõ quan điểm của bản thân (có thể đồng tình, có thể không đồng tình nhưng logic, hợp lí) |
0.5
|
I. PHẦN ĐỌC HIỂU ( 3 điểm)
Đọc đoạn thơ sau
"Những đêm hè
Khi ve ve
Đã ngủ
Tôi lắng nghe
Trên đường Trần Phú
Tiếng chổi tre
Xao xác hàng me
Tiếng chổi tre
Đêm hè
Quét rác...
Những đêm đông
Khi cơn dông
Vừa tắt
Tôi đứng trông
Trên đường lặng ngắt
Chị lao công
Như sắt
Như đồng
Chị lao công
Đêm đông
Quét rác...
1. Em hãy cho biết nội dung của đoạn thơ trên ( 1.0 điểm)
2. Tìm một phép so sánh và xác định kiểu so sánh có trong đoạn thơ trên( 1.0 điểm)
3. Từ đoạn thơ trên, hãy viết đoạn văn ngắn ( từ 3-5 câu) trình bày cảm nhận của em về hình ảnh chị lao công ( 1.0 điểm)
Lời giải
1. Nội dung:
- Chị lao công vất vả để giữ đường phố sạch đẹp. Chúng ta cần phải biết quý trọng và biết ơn chị.
- Phải biết thương yêu, kính trọng và biết ơn những người lao công vệ sinh đường phố. Nghề nào cũng đẹp, cũng vinh quang, miễn là ích nước lợi dân, làm đẹp cuộc sống.
2.
Câu so sánh: "Chị lao công như sắt như đồng".
Kiểu so sánh: so sánh ngang bằng.
3. Nhân vật trong bài thơ là người nữ công nhân quét rác. Chị giữ gìn đường phố sạch đẹp một cách âm thầm trong đêm tối không mấy ai biết đến, nhưng chị đã góp phần làm đẹp thành phố, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng cuộc sống mới. Cuộc sống vất vả ấy được nhà thơ miêu tả qua tiếng chối tre quét rác trong những đem hè oi bức hay đêm đông giá rét, lúc mọi người đang ngủ sau một ngày học tập, lao động mệt nhọc. Mỗi người công nhân phụ trách một đoạn đường, họ lầm lũi làm việc.
Câu 1. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ trên?
A. Nhân vật “chị lao công”.
B. Nhân vật “em”
C. Nhân vật “tôi”.
D. Tác giả, xuất hiện trực tiếp, xưng tên riêng.
Câu 2. Xác định đề tài của bài thơ?
A. Người lính.
B. Người nông dân.
C. Người lao động.
D. Gia đình.
Câu 3. Bài thơ Tiếng chổi tre được Tố Hữu sáng tác trong bối cảnh nào?
A. Kháng chiến chống Pháp.
B. Miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội.
C. Kháng chiến chống Mĩ.
D. Sau kháng chiến chống Mĩ.
Câu 4. Chọn đáp án đúng nhất khi nói về khung cảnh xuất hiện của chị lao công?
A. Khung cảnh thơ mộng, lãng mạn.
B. Khung cảnh thanh bình, vắng lặng nơi làng quê.
C. Khung cảnh phố phường đông đúc, nhộn nhịp.
D. Khung cảnh vắng vẻ, thời tiết khắc nghiệt.
Câu 5. Dòng nào nêu đúng tác dụng của biện pháp tu từ so sánh ở khổ thơ thứ (2)?
A. Tăng tính sinh động, gợi hình gợi cảm, ngợi ca vẻ đẹp khỏe khoắn, rắn rỏi, bền bỉ của chị lao công.
B. Tăng tính sinh động, gợi hình gợi cảm, thể hiện niềm tự hào của chị lao công về công việc của mình.
C. Tạo âm hưởng hài hòa, nhịp nhàng, nhấn mạnh công việc vất vả, nhọc nhằn của chị lao công.
D. Tạo âm hưởng hài hòa, nhịp nhàng, thể hiện niềm vui trong công việc của chị lao công.
Câu 6. Dòng nào nêu không đúng tác dụng của phép điệp trong các dòng thơ “Nhớ nghe hoa”, “Nhớ em nghe”, “Em nghe!”?
A. Tạo giọng điệu tâm tình, tha thiết – giọng điệu đặc trưng của thơ Tố Hữu.
B. Tạo nhịp điệu cho lời thơ.
C. Nhấn mạnh và khắc sâu thông điệp nhà thơ muốn nhắn nhủ.
D. Nhấn mạnh sự vất vả của chị lao công.
Câu 7. Nhận xét tình cảm, thái độ của tác giả thể hiện trong bài thơ?
A. Đau đớn, xót xa trước những vất vả khổ cực của chị lao công
B. Ngợi ca, trân trọng vẻ đẹp của chị lao công, người lao động bình thường
C. Ngợi ca vẻ đẹp yên bình, tĩnh lặng của cảnh vật
D. Bất bình, phẫn nộ với những hành động không giữ sạch đường phố
Câu 8. Cách ngắt nhịp của bài thơ có gì đặc biệt? Nêu hiệu quả của cách ngắt nhịp đó.
Câu 9. Có ý kiến cho rằng: Nghề lao công cũng là một nghề cao quý. Anh/chị có đồng tình với ý kiến đó không? Vì sao?
Câu 1: C. Nhân vật “tôi”.
Câu 2: C. Người lao động.
Câu 3: B. Miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Câu 4: D. Khung cảnh vắng vẻ, thời tiết khắc nghiệt.
Giải thích: Khung cảnh vắng vẻ: Đêm hè; Thời tiết khắc nghiệt: Những đem đông, những cơn dông.
Câu 5: A. Tăng tính sinh động, gợi hình gợi cảm, ngợi ca vẻ đẹp khỏe khoắn, rắn rỏi, bền bỉ của chị lao công.
Câu 6: D. Nhấn mạnh sự vất vả của chị lao công.
Giải thích: Phép điệp trên nhằm nhấn mạnh và khắc sâu thông điệp nhà thơ muốn nhắn nhủ.
Câu 7: B. Ngợi ca, trân trọng vẻ đẹp của chị lao công, người lao động bình thường
Giải thích: Sự ngợi ca thể hiện qua những đóng góp, những tinh thần làm việc không quản ngày đêm hoặc giữ những thời tiết khắc nghiệt của đêm đông.
Câu 8:
- Cách ngắt nhịp đặc biệt của bài thơ:
+ Nhà thơ không ngắt nhịp ở mỗi dòng mà sử dụng các dòng thơ ngắn, thay đổi số tiếng ở mỗi dòng, dòng ngắn nhất 2 tiếng, dòng dài nhất 4 tiếng. Cấu trúc nhịp ở các đoạn có khi lặp lại, có khi biến đổi.
- Hiệu quả của cách ngắt nhịp:
+ Mô phỏng nhịp của động tác quét rác của người lao công. Những nhát chổi khi ngắn khi dài, nhịp nhàng, bền bỉ được tái hiện một cách sinh động.
+ Tạo nhịp điệu cho lời thơ, âm thanh của tiếng chổi quét rác khi gần khi xa, vọng lên đều đặn, cất lên thành khúc nhạc của công việc lao động âm thầm cần mẫn, lặp lại đơn giản nhưng có cái gì thật thiêng liêng và đáng trân trọng. Đó là một nhạc điệu đặc biệt, khó quên.
+ Cách ngắt nhịp của bài thơ thể hiện sự chăm chú lắng nghe và thái độ hết sức cảm thông, rất mực trân trọng của nhà thơ đối với người lao động chân tay đơn giản, bình thường.
Câu 9:
- Em đồng tình với ý kiến: Nghề lao công cũng là một nghề cao quý
- Vì:
+ Bất cứ những nghề trên thế gian đều là nghề cao quý khi nó mang ý nghĩa và giá trị đến cho con người và xã hội. Nghề lao công cũng vậy! Một nghề mà đa số đều né tránh, một nghề mang lại sự trong sạch cho cuộc sống. Những bác, những cô lao công ấy, đã phó mặc những lời đàm tiếu, những miệt thị, những né tránh về cái nghề lao công. Họ mong muốn đem lại sự trong sạch cho xã hội cho môi trường, chính vì sự hi sinh đó thế nên nghề lao công cũng được coi là những nghề cao quý.