Nêu quy tắc sắp xếp gọi tên các ngôi sao chòm sao

Có bao giờ bạn thắc mắc nếu không có định vị GPS, la bàn thì người xưa họ xác định phương hướng bằng gì không? Đó chính là nhờ những ngôi sao, chòm sao trên bầu trời. Hôm nay, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm ra quy tắc sắp xếp gọi tên các ngôi sao chòm sao và các xác định phương hướng nhờ các chòm sao nhé!

Chòm sao là gì?

Chòm sao là một nhóm các ngôi sao được người ta liên kết với nhau để tạo thành những hình thù theo trí tưởng tượng của họ. Trong thời cổ đại con người thuộc các nền văn hóa khác nhau thường gắn những truyền thuyết của dân tộc mình với sự ra đời của các chòm sao mà họ hình dung trên bầu trời. Một điều thú vị là tuy cách biệt địa lý và văn hóa, tư tưởng, nhưng các nền văn minh đều tìm ra được những chòm sao giống nhau. Số lượng các chòm sao ngày nay đã được cơ quan thiên văn quốc tế ấn định là 88, và được vẽ trên thiên đồ, hay starmap.

Quy tắc sắp xếp gọi tên các ngôi sao, chòm sao

- Các ngôi sao được nhóm lại theo một hình dạng nhất định nào đó.

- Việc đặt tên các chòm sao thường dựa trên: hình dáng các động vật, thần thoại hoặc thần linh, sinh vật huyền thoại, các thiết bị mà chòm sao đại diện.

Phần lớn tên riêng của các ngôi sao, chòm sao có nguồn gốc tử Ả Rập, vì chúng được các nhà thiên văn Ả Rập dán nhãn trong thời Trung cổ. Những cái tên này xuất hiện rất nhiều câu chuyện truyền thuyết và nguồn gốc đằng sau chúng, dựa trên vị trí của các ngôi sao trong chòm sao của chúng. Chẳng hạn như cách đặt tên Deneb, có nghĩa là "đuôi" Aldebaran, nghĩa là "người theo dõi" và Fomalhaut, nghĩa là "miệng của cá voi". Ngày nay, tên các ngôi sao, chòm sao được thống nhất dùng chung trên toàn thế giới là tên bằng tiếng Latin.

Hiện nay, chúng ta chỉ dùng tên cho những vì sao rất sáng mà thôi, còn các vì sao mờ người ta đặt mã số. Vì không thể nào mà nhớ cho hết nếu sao nào cũng dùng tên gọi riêng của chúng. Năm 1603, nhà thiên văn học người Đức là Johan Bayer đề xuất một hệ thống gọi tên khác, rất tiện lợi và được sử dụng cho tới ngày nay.

Cách xác định phương hướng bằng sao

 Vào những đêm không có trăng, sao mọc đầy trời, muốn tìm phương hướng cho chính xác, bạn phải tìm đến sao Bắc cực (Bắc đẩu: Etoile Polaire) để biết hướng Bắc hoặc sao Nam Thập (Croix du Sud) để biết hướng Nam. Sao Bắc cực lãi nhỏ, vì vậy muốn tìm sao Bắc cực ta phải dựa vào các chòm sao nào tương đối sáng có hình dạng đặc trưng, dễ nhận dạng, thường xuyên xuất hiện trên bầu trời, từ đó bằng cách kéo dài những đoạn tưởng tượng để tìm đến sao Bắc cực. Biết được hướng Bắc rối thì ta dễ dàng xác lập các hướng còn lại.

Từ ngôi sao Bắc cực, bạn vẽ trong đầu 1 đường thẳng hướng xuống đất và đó sẽ là hướng Bắc tương đối chính xác. Khi quay mặt về hướng Bắc, sau lưng bạn sẽ là hướng Nam, bên trái là hướng Tây và còn lại bên phải bạn sẽ là hướng Đông.

--------------------------------

Con người đã có những bước tiến dài trong việc nghiên cứu các vì sao và hệ sao, với việc đặt tên sao đóng một vai trò rất cơ bản trong sự hiểu biết và đánh giá của chúng ta về các kỳ quan vũ trụ.