Nêu quy tắc an toàn khi làm việc với chất phóng xạ

Chất phóng xạ vô cùng nguy hiểm và gây hại cho sức khỏe con người, sinh vật và môi trường. Vì vậy, khi làm việc với chất phóng xạ cần đảm bảo an toàn. Dưới đây là những quy tắc an toàn khi làm việc với chất phóng xạ mà bất kì ai làm việc liên quan đến phóng xạ phải tuân thủ, cùng theo dõi nhé!

Chất phóng xạ là gì?

Chất phóng xạ là những chất phát ra bức xạ trong quá trình phân rã hạt nhân, chuyển mức năng lượng hạt nhân có hoạt động phóng xạ riêng. Mặc dù có những lợi ích nhất định trong y tế nhưng chất phóng xạ vô cùng nguy hiểm.

Tác hại của chất phóng xạ

Con người sống trong môi trường nhiễm phóng xạ hoặc bị chiếu phóng xạ sẽ bị ảnh hưởng sức khỏe và gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm. Đặc biệt là những bệnh liên quan đến biến đổi gen, ung thư,…

Chất phóng xạ gây hại nghiêm trọng tới sinh vật, hủy hoại cơ thể sống, gây dị tật và những đột biến.

Chất phóng xạ làm ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí,…

Quy tắc an toàn khi làm việc với chất phóng xạ

Để đảm bảo sức khỏe được an toàn, khi làm việc liên quan đến chất phóng xạ chúng ta cần tuân thủ những quy tắc an toàn sau:

- Giảm thời gian tiếp xúc với chất phóng xạ: Để làm được điều này, mỗi khi làm việc với chất phóng xạ cần phải thao tác nhanh nhẹn, chắc chắn, chuẩn bị kỹ lưỡng mọi quy trình khi bắt đầu thực hiện công việc. Với những công việc mới liên quan đến phóng xạ, cần tập luyện thao tác với mô hình không có phóng xạ cho thành thạo rồi mới bắt đầu làm việc với chất phóng xạ.

- Tăng khoảng cách từ nguồn phóng xạ tới vị trí người làm việc: Khoảng cách càng xa thì độ an toàn càng cao. Thông thường, người ta tăng khoảng cách bằng các biện pháp như: sử dụng cặp dài, các thiết bị thao tác từ xa. Một số chất phóng xạ có hoạt tính cao người ta còn sử dụng người máy, rô bốt hoặc các thiết bị tự động.

- Che chắn phóng xạ: Khi 2 biện pháp nêu trên không an toàn thì che chắn phóng xạ là biện pháp an toàn hơn cả. Cách này người ta sử dụng những tấm chắn để hạn chế bị chiếu xạ vào người. Tùy thuộc vào chất phóng xạ mà sử dụng những tấm chắn khác nhau. Ví dụ như: Tia X và tia Gamma sẽ sử dụng tấm chắn bằng chì, bức xạ beta thì dùng thủy tinh thường, thủy tinh hữu cơ pha chì, nhôm, chất dẻo,…

Ở văn phòng hoặc nơi làm việc của nhân viên phải đảm bảo an toàn, dùng vật liệu đặc biệt để bảo vệ nơi làm việc khỏi chất phóng xạ. Tường, sàn nhà, trần nhà, cửa ra phải phải tính toán sao cho đảm bảo về chiều dày đủ để che chắn nguồn phóng xạ. Cung cấp đủ nước, hệ thống xử lí chất thải hoạt động tốt. Đồ dùng, trang thiết bị tại nơi làm việc phải làm từ vật liệu không hấp thụ chất phóng xạ,…

- Cần xử lí các chất thải phóng xạ đúng quy định:

+ Đối với chất thải phóng xạ rắn như kim tiêm hoặc các đồ thủy tinh bị vỡ phải được gom vào túi làm bằng chất dẻo và đặt trong thùng kim loại có đóng mở bằng chân. Sau đó, chất thải sẽ được thu gom và chờ xử lí đến khi phân rã phóng xạ đến mức an toàn rồi mới đưa ra môi trường.

+ Đối với chất thải phóng xạ lỏng như: dung dịch phóng xạ thừa, nước ngâm rửa dụng cụ, chất thải của người bệnh sử dụng chất phóng xạ,… phải gom vào một trong 2 bể ngầm kín không thông nhau để chất thải không ngấm ra ngoài. 

- Nhân viên làm việc với chất phóng xạ phải có các biện pháp bảo vệ cá nhân:

+ Phải sử dụng đồ bảo hộ lao động như: quần áo bảo hộ, mũ, găng tay, áo chì,...phù hợp với từng chất phóng xạ và từng loại công việc.

+ Tuyệt đối không được dùng mồm để hút pipet phóng xạ.

+ Không sử dụng phòng làm việc có chứa phóng xạ cho mục đích cá nhân như hút thuốc, trang điểm.

+ Cần kiểm tra chân, tay, quần, áo có bị nhiễm chất phóng xạ trước khi rời khỏi phòng làm việc. Nếu nhiễm phóng xạ thì phải tẩy xạ theo quy định.

+ Môi trường chứa phóng xạ cần phải được tẩy xạ thường xuyên.

+ Nhân viên làm việc với phóng xạ cần được kiểm tra sức khỏe định kỳ.

--------------------------------------

Như vậy, chất phóng xạ là vô cùng độc hại, nguy hiểm. Nắm được những quy tắc an toàn khi làm việc với chất phóng xạ sẽ giúp cho con người tránh khỏi những tác hại do chất phóng xạ gây ra.