Nêu ngắn gọn đặc điểm của thể thơ được dùng để sáng tác bài thơ Cảnh khuya

Câu hỏi: Nêu ngắn gọn đặc điểm của thể thơ được dùng để sáng tác bài thơ Cảnh khuya

Trả lời:

Đặc điểm của thể thơ được dùng để sáng tác bài thơ cảnh khuya:

- Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt đường luật

- Đặc điểm: 

+ Mỗi bài có 4 dòng, mỗi dòng 7 chữ.

+ Hiệp vần ở chữ cuối cùng của các dòng 1,2,4, ngắt nhịp ở câu 1, nhịp 3/4.

Cùng Top lời giải tìm hiểu về thể thơ thất ngôn tứ tuyệt đường luật nhé!

1. Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật là gì ?

Về thể thơ thất ngôn tứ tuyệt đường luật thì chúng ta sẽ có 4 câu thơ trong mỗi bài, mỗi câu gồm có 7 chữ trong đó các câu 1,2,4 hoặc chỉ là câu 2,4 sẽ hiệp vần với nhau ở chữ cuối, như vậy cả bài thơ chúng ta sẽ có tất cả là 28 chữ. Thất ngôn tứ tuyệt theo đường luật có nghĩa sẽ có quy luật nghiêm khắc về Luật, Niêm và Vần. Vì thế bài thơ sẽ có bố cục rất rõ ràng. Về luật thơ thì những câu 1,3,5 chúng ta có thể tự do viết theo mạch cảm xúc không cần chú ý nhiều nhưng những câu 2,4,6 sẽ cần phải theo quy luật bằng trắc của thể thơ. Bốn câu trong bài theo thứ tự là các câu: khai, thừa, chuyển, hợp.

Thơ tứ tuyệt cũng có nghĩa tác giả phải làm sao chỉ trong 4 câu thơ phải truyền tải cảm xúc và tinh thần bài thơ theo cách tuyệt vời nhất đến cho những người thưởng thức và đọc nó. Cũng có thể hiểu rằng chứ ‘’Tuyệt’’ là lấy ra ‘’tứ’’ là 4 câu có nghĩa là thơ tứ tuyệt là bản sao thu nhỏ của thơ bát cú, là một nữa của thơ bát cú vì lấy ra 4 câu thơ trong bài bát cú để làm ra bài thơ tứ tuyệt nên về cơ bản 2 loại thể thơ này là hoàn toàn giống nhau.

2. Các thể thơ tứ tuyệt

Thơ tứ tuyệt có 2 thể là luật trắc vần bằng và luật bằng vần bằng. Mỗi thể đều có một Bảng Luật coi như “công thức” căn bản mà người làm thơ phải tuân theo.

Ghi chú: TRẮC ký hiệu T hoăc t; BẰNG ký hiệu B hoặc b

2.1. TỨ TUYỆT LUẬT TRẮC VẦN BẰNG – 3 VẦN (không đối)

BẢNG LUẬT:

T – T – B – B – T – T – B (vần)

B – B – T – T – T – B – B (vần)

B – B – T – T – B – B – T

T – T – B – B – T – T – B (vần)

Các chữ cuối của các câu 1-2-4 bắt buộc phải cùng vần với nhau.

2.2. TỨ TUYỆT LUẬT BẰNG VẦN BẰNG – 3 VẦN (không đối)

BẢNG LUẬT:

B – B – T – T – T – B – B (vần)

T – T – B – B – T – T – B (vần)

T – T – B – B – B – T – T

B – B – T – T – T – B – B (vần)

Các chữ cuối của các câu 1-2-4 bắt buộc phải cùng vần với nhau.

2.3. Một số bài được viết theo thể thơ Thất ngôn tứ tuyệt đường luật.

Nguyên tiêu

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,

Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.

Yên ba thâm xứ đàm quân sự,

Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.

Dịch nghĩa

Đêm nay, rằm tháng giêng, trăng vừa tròn,

Nước sông xuân tiếp liền với màu trời xuân.

Giữa nơi khói sóng thăm thẳm, bàn bạc việc quân,

Nửa đêm trở về, thuyền chở đầy ánh trăng.

 

CẢNH KHUYA

Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà

 

Qua đèo ngang (Bà Huyện Thanh Quan)

Bước tới đèo Ngang bóng xế tà

Cỏ cây chen lá, đá chen ho

Lom khom dưới núi, tiều vài chú

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia

Dừng chân đứng lại, trời non nước

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

 

Thương vợ (Trần Tế Xương)

Quanh năm buôn bán ở mom sông,

Nuôi đủ năm con với một chồng.

Lặn lội thân cò khi quãng vắng,

Eo sèo mặt nước buổi đò đông.

Một duyên, hai nợ, âu đành phận,

Năm nắng, mười mưa, dám quản công.

Cha mẹ thói đời ăn ở bạc:

Có chồng hờ hững cũng như không!

 

Bạn đến chơi nhà (Nguyễn Khuyến)

Đã bấy lâu nay bác tới nhà,

Trẻ thì đi vắng, chợ thời xa.

Ao sâu, sóng cả, khôn chài cá;

Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.

Cải chửa ra cây, cà mới nụ;

Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.

Đầu trò tiếp khách, trầu không có,

Bác đến chơi đây, ta với ta.

 

Thu điếu (Nguyễn Khuyến)

Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,

Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.

Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,

Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.

Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,

Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.

Tựa gối, ôm cần lâu chẳng được,

Cá đâu đớp động dưới chân bèo.