Na2S là chất gì?

Na₂S là công thức hóa học của một hợp chất được tạo nên từ natri và lưu huỳnh, được gọi là natri sunfua. Cùng Toploigiai tìm hiểu rõ hơn về Na₂S qua bài viết dưới đây nhé!

Na₂S là chất gì?

Na₂S là công thức hóa học của một hợp chất được tạo nên từ natri và lưu huỳnh, được gọi là natri sunfua. Trong không khí ẩm, nó cùng các muối hiđrat của mình giải phóng ra hidro sunfua có mùi trứng thối hay trung tiện nên còn được biết với cái tên đá thối.

Ngoài ra, một số tên khác của hợp chất này có thể kể đến như: sodium sulfide, sodium sulfur, đinatri. Trong hoạt động thương mại, chúng thường được ghi rõ là Na₂S.xH₂O với hàm lượng natri sunfua được xác định.

Sodium sulfide thường tồn tại dưới 2 dạng là dạng khan và ngậm nước nhưng thường là ngậm nước Na₂S.9H₂O. Hiện nay, có hai loại đá thối chủ yếu:

+ Loại gồm khoảng 60% khối lượng Na₂S

+ Loại màu vàng thể rắn được dùng trong kỹ thuật. Khi ở dạng dung dịch, hợp chất không màu.

Tính chất vật lí

- Chất dạng tinh thể, không màu, nóng chảy 1180^oC; bắt đầu bay hơi rõ rệt ở 1300^oC.

- Dễ tan trong nước (tuy nhiên bị thủy phân cho môi trường kiềm mạnh).

- Kết tinh trong dung dịch dưới dạng hiđrat Na2S.9H2O (là tinh thể không màu, hút ẩm và dễ tan trong nước).

- Các tinh thể 

Tính chất hóa học

- Trong không khí, Na₂S bị oxi hóa tạo tiosunfat:

2Na₂S + 2O₂ + H₂O → Na₂S₂O₃ + 2NaOH

- Ngoài ra, Na₂S cũng bị nhiều chất oxi hóa khác oxi hóa nữa.

- Ở trạng thái nóng chảy hoặc dung dịch, nó hòa tan S tạo hỗn hợp natri polisunfua Na₂Sn (n từ 1 → 7)

Na₂S + (n-1)S → Na₂Sn

Phương pháp điều chế Natri Sunfua

Tùy vào mục đích sử dụng khác nhau nên Natri Sunfua được điều chế theo những phương pháp khác nhau:

1. Trong phòng thí nghiệm

Natri sunfua được điều chế khi khử lưu huỳnh với natri trong khí amoniac khô hoặc lưu huỳnh có thể bị natri khử trong THF khô với xúc tác naphtalen:

2 Na + S → Na₂S

2. Trong công nghiệp: 

Natri Sunfua được sản xuất trong công nghiệp bằng cách khử natri sunfua với cacbon, ở dạng than đá:

Na₂SO₄ + 4 C → Na₂S + 4 CO

Những ứng dụng nổi bật của Na₂S trong đời sống sản xuất

- Đóng vai trò quan trọng ở chu trình Kraft trong ngành công nghiệp giấy và bột giấy

- Đối với ngành công nghiệp in ấn: là tác nhân khử clo và lưu huỳnh

- Trong nghề da: sử dụng để sunfit hóa sản phẩm thuộc da

- Trong công nghệ nhiếp ảnh: dùng để ngăn các dung dịch tráng phim khỏi bị oxy hóa

- Trong sản xuất hóa chất: tác nhân tạo gốc sulfometyk cùng sulfonat. Ứng dụng trong sản xuất hóa chất cao su, thuốc nhuộm sunfua hay các hợp chất hóa học khác

- Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong tách quặng, thu hồi dầu, chế thuốc nhuộm, chất tẩy, sản xuất dược phẩm bảo quản thực phẩm,…

Tác hại của Natri Sunfua

Natri sunfua là một bazơ có tính mạnh và có thể gây bỏng da. Cần để natri sunfua tránh xa các chất xung khắc như acid, chất oxy hóa, đảm bảo kho luôn được khô thoáng.

Các axit phản ứng với nó sinh ra H₂S, một khí độc và có mùi hôi thối. Không để chất này tiếp xúc với cơ thể (da, mắt,..) để tránh nhiễm độc.

Natri Sunfua hay còn gọi là đá thối, là chất có độc tính cao nên khi hít phải dễ gây đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, gây tổn thương đến hệ hô hấp.

Khi tiếp xúc với hóa chất này cần sử dụng đồ bảo hộ theo đúng quy định. Nếu có bất kì biểu hiện xấu nào khi tiếp xúc với hóa chất này, cần đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra và được theo dõi.

Cần để natri sunfua tránh xa các chất xung khắc như axit, các chất oxy hóa và đảm bảo kho chứa luôn được khô thoáng.