Etilen hay còn gọi là Ethylene là một chất khí, một trong các loại hidrocacbon và là một anken (alkene) đơn giản nhất có công thức hóa học là C2H4 hay CH2=CH2. Cùng Toploigiai tìm hiểu về etilen và những tính chất của etilen qua bài viết dưới đây nhé!
Etilen hay còn gọi là Ethylene là một chất khí, một trong các loại hidrocacbon và là một anken (alkene) đơn giản nhất có công thức hóa học là C2H4 hay CH2=CH2.
Etilen chính là một trong những chất khí sinh học đầu tiên mà con người biết đến, là loại khí Olefin đơn giản nhất. Vì thế Etilen rất gần gũi với đời sống chúng ta, thậm chí ngay chính trong gia đình mình.
Etilen có công thức hóa học là C2H4, trong phân tử có một liên kết đôi giữa hai nguyên tử cacbon
Trong liên kết đôi lại có một liên kết kém bền và dễ bị đứt ra trong các phản ứng hóa học
- Chất khí không có màu, không mùi và nhẹ hơn không khí
- Tan nhiều trong ete cùng một số dung môi hữu cơ nhưng tan ít trong nước
- Để nhận biết chúng có thể sử dụng các phương pháp như:
Nếu dẫn khí này qua dung dịch brom có màu da cam sẽ xảy ra hiện tượng dung dịch brom bị mất màu
Hay dẫn chúng qua dung dịch kali pemanganat cũng dẫn đến hiện tượng tương tự: kali pemanganat bị mất màu.
+ Tác dụng với oxi:
Đốt cháy trong oxy tạo thành khí CO2 và H2O. Phản ứng tỏa nhiều nhiệt.
C2H4 + 3O2 → 2CO2 + 2H2O + Q
+ Tác dụng với thuốc tím
3C2H4 + 2KMnO4 + 4H2O → 3C2H4(OH)2 + 2KOH + 2MnO2
+ Phản ứng với khí clo, brom
Ở nhiệt độ cao, Etilen tham gia phản ứng thế nguyên tử H của liên kết đôi:
CH2=CH2 + Cl2 → CH2=CHCl + HCl
+ Tác dụng với dung dịch brom
Làm mất màu dung dịch brom: CH2=CH2 + Br2 → Br – CH2- CH2 – Br
+ Tham gia phản ứng cộng
Vì có các chất liên kết đôi nên etilen dễ tham gia phản ứng cộng vơi Halogen, hydro và axit.
C2H4 +Br2 → C2H4Br2
C2H4 +H2 → C2H6
C2H4 + HBr → C2H5Br
+ Tham gia phản ứng trùng hợp
Với điều kiện nhiệt độ, phân tử etilen kết hợp với nhau tạo ra chất có phân tử lượng rất lớn gọi là PolyEtiten hay PE. Phương trình phản ứng.
….+ CH2=CH2 + CH2=CH2 +….→ ….- CH2– CH2 – CH2– CH2 -….
1. Ứng dụng của etilen trong công nghiệp, đời sống
Là nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp tổng hợp polime cùng các chất hữu cơ khác
Dùng etilen thu được các polime để chế tạo ra màng mỏng dùng trong nhiều mục đích khác nhau. Chuyển hóa etilem thành những monome khác để tổng hợp ra hàng loạt các polime đáp ứng như cầu đa dạng của đời sống và kỹ thuật.
Từ etilem có thể tổng hợp ra nhiều hóa chất hữu cơ thiết yếu khác như etanol, etilen oxit, etylen glicol,…
Ứng dụng trong các lĩnh vực: sản xuất bao bì, vận chuyển, ngành điện tử, diệt may, chết tạo ra chất phủ và chất kết dính, là nguyên liệu trong vật liệu xây dựng, ứng dụng trong ngành hóa dầu và dẫn xuất.
2. Ứng dụng của etilen trong nông nghiệp
Làm tăng sự sinh trưởng của các tế bào thực vật
Dùng trong kích thích sự nảy mầm và sinh trưởng của các loại cây trồng, cây cối
Giúp tăng năng suất cây trồng, phục vụ cho các ngành nông nghiệp trồng trọt, canh tác
Đặc biệt, ứng dụng trong việc kích thích quả mau chín.
3. Ứng dụng của etilen trong sinh học
3.1. Etilen cùng quá trình chín của quả
Dưới tác động của etilen quả chín nhanh hơn. Để làm chậm quá trình chín của quả, người ta sẽ hạn chế sự tổng hợp etilen bằng cách rút dần khí này theo độ chín của quả hoặc hạ thấp nhiệt độ cùng giảm độ thoáng.
3.2. Etilen cùng hiện tượng rơi rụng
Hiện tượng rụng của các bộ phận cây (hoa, quả, cành, lá) được bắt đầu từ sự gãy cuống. Sự gãy cuống phụ thuộc vào tương quan của etilen và auxin. Etilen kích thích còn auxin lại ức chế lại sự rơi rụng.
3.3. Etilen và sự ứng động
Eyilen cùng auxin cũng gây hiện tượng vận động cảm ứng ở thực vật, trong đó auxin rác động gián tiếp thông qua cảm ứng sự tổng hợp etilen.
3.4. Etilen cùng sự giãn tế bào theo hướng bên
Thể hiện qua phản ứng của cây mầm đậu Hà Lan vàng úa (mọc trong tối) đối với etilen. Với nồng độ khoảng 0,1ml/l etilen dẫn đến sự biến đổi hình mẫu bằng cách giảm tốc độ sinh trưởng giãn dài cùng tăng sự giãn bên dẫn đến hiện tượng to miền bên dưới móc câu.
3.5. Etilen và sự nảy mầm, chối của một số loài cây
Etilen sẽ phá ngủ và bắt đầu sự nảy mầm của hạt ngũ cốc. Etilen làm tăng tốc độ nảy mầm của một số loài cây. Nó đôi khi được dùng để thúc đẩy sự nảy mầm của khoai tây và các loại căn hành.
3.6. Etilen và sự cảm ứng ra hoa
Etilen là một thành phần cơ bản trong khói gia tăng quá trình trổ hoa. Etilen trong phần lớn trường hợp để ức chế trổ hoa, tuy nhiên nó có ảnh hưởng đến sự kích thích trong cây dứa, xoài và vải. Đối với những cây đơn tính, etilen có khả năng thay đổi giới tính của hoa đang phát triển.
3.7. Etilen và sự tăng tốc già của lá
Việc xử lý etilen có thể làm tăng tốc độ già của lá.