Tuyển tập Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng hay nhất thi THPT Quốc gia. Trả lời các câu hỏi Đọc hiểu trong tác phẩm Mùa xuân chín chi tiết nhất.
Đọc đoạn trích:
Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng
Trên nắng và dưới cát
Đến câu hát cũng hai lần sàng lại
Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm.
Miền Trung
Bao giờ em về thăm
Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt
Lúa con gái mà gầy còm túa đỏ
Chỉ gió bão là tốt tươi như có
Không ai gieo mọc trắng mặt người.
Miền Trung
Eo đất này thắt đáy lưng ong
Cho tình người đọng mật
Em gắng về
Đừng để mę già mong...
(Trích Miền Trung, Hoàng Trần Cương, Thơ hay Việt Nam thế kỉ XX, NXB Văn hóa Thông tin, 2006, tr. 81-82)
Đọc hiểu Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong đoạn trích diễn tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về mảnh đất và con người miền Trung?
Miền Trung
Eo đất này thắt đáy lưng ong
Cho tình người đọng mật
Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với miền Trung được thể hiện trong đoạn trích.
Trả lời câu hỏi
Câu 1: Đoạn trích trên được viết theo thể thơ tự do.
Câu 2: Hai hình ảnh thể hiện sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung là:
+ Câu ví dặm nằm nghiêng/ Trên nắng và dưới cát (chỉ một vùng đất đầy nắng gắt và cát bao phủ, thể hiện một vùng đất khô cằn và khắc nghiệt)
+ Chỉ có gió bão là tốt tươi như cỏ/ Không ai gieo mọc trắng mặt người. (Chỉ một hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của vùng đất miền Trung: nhiều bão lũ, mưa giông.)
Câu 3: Những dòng thơ trên gợi ta nghĩ đến mảnh đất và con người miền Trung:
+ Câu thơ Eo đất này thắt đáy lưng ong gợi ra một mảnh đất miền Trung bé nhỏ, dài và hẹp, bị chia cắt thành nhiều đồng bằng nhỏ, đất đai cằn cỗi, không màu mỡ. Tất cả các yếu tố đó khiến cho mảnh đất miền Trung trở nên khó sống, khó phát triển.
+ Câu thơ Cho tình người đọng mật dường như tạo nên một sự đối lập với câu trước đó. Có thể thiên nhiên nghiệt ngã nhưng tình người thì không. Cũng như những giọt mật dâng hiến cho đời, con người nơi đây đậm tình đậm nghĩa, giàu yêu thương, giàu nghị lực, ý chí vươn lên, không ngại khó ngại khổ. Con người vẫn gắn bó với nhau với mảnh đất nơi đây bằng tình yêu chân thành, giản dị.
Câu 4:
- Đây là câu hỏi mở. HS có thể trả lời tự do theo cảm nhận của mình.
- Gợi ý: đọc đoạn trích ta có thể cảm nhận rất rõ tình cảm của tác giả đối với mảnh đất miền Trung:
+ Trước hết, đó là một tình thương mến, một sự đồng cảm dành cho Miền Trung. Những câu thơ như Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt hay Đến câu hát cũng hai lần sàng lại … gợi một nỗi trăn trở, day dứt, một niềm thương cảm sâu sắc đối với mảnh đất khô cằn, thiên nhiên không ưu đãi, luôn gieo bao nỗi tai ương lên cuộc sống vốn đã nhọc nhằn của người dân nơi đây. Đó còn là niềm cảm phục về ý chí, nghị lực của người dân miền Trung.
+ Ta còn cảm nhận được một sự khắc khoải, một khát khao về một lối thoát cho miền Trung qua đoạn thơ cuối… Một sự hi vọng về những người con rồi sẽ trở về gây dựng quê hương, làm cho quê hương thức dậy những tiềm năng…
Câu 1. Khái quát về nội dung chính của đoạn thơ trên?
Câu 2. Anh/chị hiểu hai câu thơ sau như thế nào?
Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ
Không ai gieo mọc trắng mặt người.
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong những câu thơ sau:
Miền Trung
Eo đất này thắt đáy lưng ong
Cho tình người đọng mật
Câu 4. Anh/chị có suy nghĩ gì về tình cảm của mỗi người đối với quê hương mình.
Trả lời câu hỏi
Câu 1.
- Như một lời tâm tình của người con quê hương, đoạn trích đã khắc họa một dải đất Miền Trung với thiên nhiên khắc nghiệt, cuộc sống của con người nơi đây còn nhiều vất vả, nhọc nhằn nhưng mạnh mẽ, kiên cường và ấm áp nghĩa tình.
- Qua đó bộc lộ sự thấu hiểu, thái độ sẻ chia và một tình yêu tha thiết của nhà thơ dành cho quê hương mình.
Câu 2.
+ Câu thơ sử dụng cách nói hình ảnh của ngệ thuật so sánh: bão gió tốt tươi như cỏ và phép dùng từ cùng trường từ vựng gieo, mọc để diễn tả sự về thiên nhiên miền Trung khắc nghiệt, gió bão diễn ra thường xuyên, liên tục, “tươi tốt” như sức sống của cỏ dại, không ai mong đợi cứ đến mọc trắng mặt người.
+ Câu thơ bộc lộ niềm xót xa, thương cảm của nhà thơ dành cho quê hương mình.
Câu 3.
- Hình ảnh ẩn dụ: eo đất thắt đáy lưng ong/ tình người đọng mật
- Tác dụng:
+ Cụm từ “eo đất thắt đáy lưng ong” vốn được mượn từ hình ảnh cơ thể của người phụ nữ với vòng eo thon gọn, mềm mại, gợi cảm. Qua đó, người đọc có thể hình dung Miền Trung không chỉ có hình dáng đặc biệt – một dải đất hẹp, cong cong như một vòng eo đầy quyến rũ. Đồng thời ngợi ca vẻ đẹp của con người nơi đây. Họ phải gánh chịu khí hậu khắc nghiệt, của bão lũ, hạn hán, nhưng con người nơi đây vẫn kiên gan, bền bỉ, dẻo dai.
+ “Tình người đọng mật”: tình người luôn đậm đà, ấm áp như mật ngọt” - sự ngọt ngào, chân thành, nồng hậu, chất chứa bao yêu thương và tình cảm.
=> Nhờ biện pháp ẩn dụ, tác giả không chỉ tả hình dáng của dải đất miền Trung mà còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của người dân nơi đây. Đó là tình yêu thương, thấu hiệu và trân trọng con người và quê hương miền Trung của nhà thơ.
Câu 4.
- Đoạn trích là sự phản ánh chân thực về sự khắc nghiệt của thiên nhiên và khốn khó của con người Miền Trung.
- Đoạn trích gợi cho em suy nghĩ sâu sắc hơn về việc bồi đắp tình yêu quê hương, niềm tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên và con người của quê hương trong mỗi chúng ta.
- Đánh giá: đó là tình cảm cao quý, là sự gắn bó tự nhiên của con người với cội nguồn sinh dưỡng của chính mình.