Mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hóa?

Tính chất tư nhân đó có thể phù hợp hoặc không phù hợp với tính chất xã hội. Đó chính là mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hóa. Theo chủ nghĩa Marx-Lenin thì mâu thuẫn giữa lao động tư nhân và lao động xã hội là cơ sở, mầm mống của khủng hoảng trong nền kinh tế hàng hóa.

Câu hỏi: Mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hóa?

Trả lời:

Tính chất tư nhân đó có thể phù hợp hoặc không phù hợp với tính chất xã hội. Đó chính là mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hóa. Theo chủ nghĩa Marx-Lenin thì mâu thuẫn giữa lao động tư nhân và lao động xã hội là cơ sở, mầm mống của khủng hoảng trong nền kinh tế hàng hóa.

Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi

1. Khái niệm sản xuất hàng hóa 

Để hiểu khái niệm “sản xuất hàng hóa” là gì thì phải hiểu được “hàng hóa” là gì? Theo đó, hàng hóa là sản phẩm của lao động cụ thể, và sản phẩm đó có thể thỏa mãn được một nhu cầu nhất định nào đó của con người. Việc sản xuất sản phẩm là để đáp ứng việc trao đổi, mua bán trên thị trường chứ không phải là để tự tiêu dùng. Như vậy, có thể thấy rằng, không phải bất kỳ nền sản xuất nào cũng là sản xuất hàng hóa. Nó chỉ là sản xuất hàng hóa khi nó sản xuất ra để bán trên thị trường mà thôi.

Sản xuất hàng hóa là một trong các kiểu cơ bản của tổ chức kinh tế – xã hội. Trong đó, sản phẩm đều sẽ do những người sản xuất cá thể và người sản xuất riêng lẻ sản xuất ra, mỗi người chuyên làm ra một sản phẩm nhất định, thành thử muốn thỏa mãn các nhu cầu của xã hội thì cần có mua bán sản phẩm (vì vậy, sản phẩm trở thành hàng hóa) trên thị trường.

Như vậy, Mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hóa chính là sự mâu thuẫn nội tại bên trong quá trình để sản xuất ra một hàng hóa bán ra thị trường.

Xem thêm:

>>> Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hóa

2.Tính hai mặt của nền sản xuất hàng hóa

Lao động của người sản xuất hàng hóa có tính hai mặt là: lao động cụ thể và lao động trừu tượng

* Lao động cụ thể: là lao động có ích dưới một hình thức cụ thể của một nghề nghiệp chuyên môn nhất định:

- Mỗi lao động cụ thể có mục đích riêng, phương pháp, công cụ lao động, đối tượng lao động và kết quả lao động riêng. Ví dụ: Lao động của người thợ mộc và cảu người thợ may có mục đích, đối tượng, phương pháp, công cụ và kết quả sản xuất khác nhau.

+ Lao động cụ thể là cơ sở của phân công lao động xã hội. Khoa học KT ngày càng phát triển thì các hình thức lao động cụ thể ngày càng đa dạng và phong phú.

+ Mỗi lao động cụ thể tạo ra một giá trị sử dụng nhất định.

+ Lao động cụ thể là phạm trù vĩnh viễn ( xã hội ngày càng phát triển thì các hình thức của lao động cụ thể có thể thay đổi).

* Lao động trừu tượng: là lao động của người sản xuất hàng hóa đã gạt bỏ hình thức biểu hiện cụ thể của nó để quy về cái chung, cái đồng nhất, đó là sự tiêu phí sức lao động, tiêu hao sức cơ bắp, thần kinh của con người.

- Lao động trừu tượng tạo ra giá trị của hàng hóa.

- Lao động trừu tượng là phạm trù lịch sử, chỉ có sản xuất sản phẩm để bán thì lao động sản xuất hàng hóa đó mới có tính chất của lao động trừu tượng.

- Lao động trừu tượng là lao động đồng nhất và giống nhau về chất

3. Mâu thuẫn cơ bản của nền sản xuất hàng hóa

Trong nền sản xuất hàng hóa:

- Lao động cụ thể biểu hiện thành lao động tư nhân

- Lao động trừu tượng biểu hiện thành lao động xã hội.

Mâu thuẫn cơ bản của nền sản xuất hàng hóa là: mâu thuẫn giữa lao động tư nhân và lao động xã hội.

- Biểu hiện:

+ Sản phẩm do người sản xuất nhỏ tạo ra có thể không phù hợp với nhu cầu cảu xã hội

+ Hao phí lao động cá biệt của người sản xuất có thể cao hơn hay thấp hơn hao phí lao động mà xã hội chấp nhận.

+ Mâu thuẫn giữa lao đọng tư nhân và lao động xã hội chưa đựng khả năng sản xuất thừa

4. Những hạn chế của sản xuất hàng hóa

Kinh tế hàng hóa có mặt tích cực như đã nêu trên, đồng thời có mặt trái, mặt hạn chế biểu hiện:

- Phân hóa giàu nghèo

- Điều tiết tự phát nền kinh tế (bàn tay vô hình)

- Khủng hoảng, lạm phát, thất nghiệp, ô nhiễm môi trường, cạnh tranh không lành mạnh, làm giàu bất chính, suy thoái đạo đức, tệ nạn xã hội và tội phạm phát triển.