Lý thuyết Sinh học 11 Kết nối tri thức Bài 4: Quang hợp ở thực vật

Tóm tắt Lý thuyết Sinh học 11 Kết nối tri thức Bài 4. Quang hợp ở thực vật theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Tổng hợp lý thuyết Sinh học 11 trọn bộ chi tiết, đầy đủ.

Bài 4. Quang hợp ở thực vật

- Soạn Sinh học 11 Kết nối tri thức Bài 4

I. Khái quát về quang hợp

1. Khái niệm về quang hợp

- Quang hợp là quá trình thực vật sử dụng ánh sáng để tạo ra chất hữu cơ và O₂ từ CO₂ và H₂O.

- Quang hợp đóng vai trò cung cấp dinh dưỡng và dưỡng khí cho các sinh vật trên Trái Đất.

- O2 được sản xuất trong quang hợp có ý nghĩa quan trọng đối với cân bằng O/CO2 trong khí quyển.

6 CO₂+ 12H₂0 →CH₂O + 6O₂ + 6H₂O

2. Vai trò của quang hợp

- Quang hợp cung cấp chất hữu cơ và O₂, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và dưỡng khí của hầu hết sinh vật trên Trái Đất.

- Chất hữu cơ được tạo ra trong quang hợp làm nguồn thức ăn cho cơ thể thực vật.

- O₂ sản xuất trong quang hợp đóng vai trò quan trọng trong cân bằng O₂/CO₂ trong khí quyển.

3. Hệ sắc tố quang hợp

- Hệ sắc tổ quang hợp gồm 2 nhóm chính là diệp lục và carotenoid.

- Diệp lục tạo màu xanh, hấp thụ ánh sáng đỏ và xanh tím, là nhóm sắc tố quan trọng nhất trong quang hợp. Carotenoid tạo màu vàng, đỏ, cam, có tiền chất của vitamin A.

- Hệ sắc tổ quang hợp phân bố trên màng thylakoid, có vai trò hấp thụ và biến đổi năng lượng ánh sáng thành dạng hoá năng.

- Phân tử sắc tố hấp thụ photon ánh sáng, truyền năng lượng đến diệp lục a ở trung tâm phản ứng, biến đổi quang năng thành hoá năng chứa trong ATP và NADPH.

II. Qúa trình quang hợp ở thực vật

- Quá trình quang hợp ở thực vật diễn ra qua hai pha pha sáng và pha tối, tương tự ở tất cả các nhóm thực vật. 

1. Pha sáng

- Pha sáng diễn ra trên màng thylakoid với sự tham gia của ánh sáng và các phân tử sắc tố, sản phẩm của pha sáng gồm có: O2, ATP và NADPH. 

2. Pha tối

- Pha tối diễn ra trong chất nền của lục lạp, sử dụng ATP và NADPH để cố định CO₂ và tạo thành các hợp chất hữu cơ, có hai con đường: con đường Calvin (ở nhiều loài thực vật phân bố rộng rãi trên thế giới) và các con đường khác tùy thuộc vào nhóm thực vật.

3. Sự thích nghi của động vật C4 và CAM trong môi trường bất lợi

- Cây C4 và CAM thích nghi với điều kiện nóng, hạn bằng cách có thêm chu trình cố định CO₂, trong pha tối. Enzyme PEP-carboxylase giúp cây C4 và CAM cố định nhanh CO, ở nồng độ rất thấp, giúp chúng tổng hợp chất hữu cơ và tránh mất nước.

III. Ảnh hưởng của các yếu tố ngoại cảnh đến quang hợp

1. Ánh sáng

- Các tia sáng có độ dài bước sóng khác nhau ảnh hưởng khác nhau đến cường độ quang hợp, với cường độ mạnh nhất ở miền ánh sáng đỏ.

- Ánh sáng đơn sắc màu đỏ có hiệu quả quang hợp cao hơn ánh sáng đơn sắc xanh tím.

- Thành phần ánh sáng ảnh hưởng đến cường độ quang hợp và sự chuyển hoá sản phẩm quang hợp.

2. Khí CO₂

- Nồng độ CO₂ tăng trong giới hạn nhất định thì cường độ quang hợp cũng tăng, nhưng tăng quá cao có thể gây ngộ độc và quang hợp sẽ không xảy ra nếu nồng độ CO₂ quá thấp.

- Điểm bù CO₂ là nồng độ CO₂ tối thiểu mà tại đó cường độ quang hợp bằng cường độ hô hấp.

- Điểm bão hoà CO₂ của cây trồng dao động khoảng 0,06-0,1%.

3. Nhiệt độ

- Nhiệt độ tối ưu cho quang hợp thay đổi theo từng loài thực vật, với các cây nhiệt đới có nhiệt độ tối ưu khoảng 25-30°C và các cây vùng ôn đới có cường độ quang hợp mạnh nhất ở nhiệt độ tối ưu khoảng 8-15°C.

IV. Quang hợp và năng suất cây trồng

1. Mối quan hệ giữa quang hợp và năng suất cây trồng

Quang hợp tạo ra đến 90-95% chất khô của thực vật, quyết định năng suất cây trồng

2. Một số biện pháp kĩ thuật và công nghệ nâng cao năng suất cây trồng thông qua quang hợp

Các biện pháp để nâng cao năng suất cây trồng thông qua quang hợp:

- Bón phân hợp lí, đặc biệt là phân kali cho cây lấy củ, bón phân lần cho cây họ Đậu để tăng diện tích lá.

- Cung cấp nước đầy đủ, đặc biệt là khi cây bắt đầu sinh sản.

- Gieo trồng đúng thời vụ để tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển và tăng năng suất, đặc biệt là với khoai tây trồng vào vụ đông.

>>> Xem toàn bộ: 

- Lý thuyết Sinh học 11 Kết nối tri thức

- Soạn Sinh học11 Kết nối tri thức

- Sơ đồ tư duy Sinh học11 Kết nối tri thức

- Trắc nghiệm Sinh học 11 Kết nối tri thức

-------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Lý thuyết Sinh học 11 Kết nối tri thức Bài 4. Quang hợp ở thực vật  theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới Lớp 11 nhé. Chúc các bạn học tốt.