Lý thuyết Sinh 12 bài 7 | Áp dụng 3 bộ sách KNTT, CD, CTST

I. Cấu trúc siêu hiển vi của nhiễm sắc thể

NST là một cấu trúc trong nhân tế bào, dễ bị nhuộm màu bởi một số loại thuốc nhuộm đặc hiệu với DNA. Quan sát rõ nhất vào kì giữa.

- Được cấu tạo từ DNA và protein.

- Mỗi đoạn phân tử DNA dài 147 cặp nu quấn quanh 1,7 vòng bao quanh khối cầu gồm 8 phân từ histone tạo nên cấu trúc nucleosome.

- Chuỗi polynucleosome là sợ cơ bản (10 nm) xoắn bậc hai tạo thành sợi nhiễm sắc (30 nm). Sợi nhiễm sắc cuộn xoắn tạo thành sợi siêu xoắn -chromatin (300 nm), cuộn xoắn tạo thành NST (700 nm).

II. Nhiễm sắc thể vật chất di truyền ở cấp độ tế bào

- Do chứa phân tử DNA nên NST là cấu trúc mang gene của tế bào, có khả năng lưu giữ, bảo quản thông tin di truyền, điều hòa hoạt động của gene.

- NST được truyền cho các TB con trong quá trình phân bào nên có khả năng truyền thông tin.

* Vị trí của gene trên NST:

- Các gene nằm kế tiếp nhau dọc theo chiều dài NST và vị trí của gene trên NST
được gọi là locus.

- Cùng một locus trên cặp NST tương đồng có thể chứa trình tự nucleotide khác nhau được gọi là các allele của một gene.

- Ngoài các gene, NST còn chứa các trình tự nucleotide ở đầu mút bảo vệ NST và trình tự tâm động gắn với thoi phân bào khiến NST di chuyển được khi phân chia tế bào.

III. Truyền đạt thông tin di truyền qua các thế hệ tế bào và giữa các cấp độ NST

- Sự vận động NST trong di truyền tế bào là cơ sở của cơ chế di truyền NST.

- Sự nhân đôi của NST và sự phân li của các chromatid trong nguyên phân, giảm phân đảm bảo thông tin di truyền được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác dưới dạng các tổ hợp gene khác nhau, nhờ vậy sinh vật có khả năng thích nghi với sự thay đổi của môi trường.

- Nguyên phân, giảm phân và thụ tinh quyết định quy luật vận động và truyền thông tin di truyền của các gene qua các thế hệ tế bào và cơ thể.