...là nội dung vật chất của quá trình sản xuất

Trong thời đại ngày nay, khi mà khoa học đang ngày càng trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Những thành tựu khoa học ngày càng được ứng dụng nhanh chóng và rộng rãi trong quá trình sản xuất tri thức khoa học, đồng thời cũng là một bộ phận quan trọng của kinh nghiệm và kỹ năng lao động. Giữa các yếu tố của lực lượng sản xuất có mối quan hệ biện chứng với nhau, trong đó người lao động giữ vai trò chủ đạo. 

Người lao động là chủ thể của quá trình sản xuất vật chất tác động vào đối tượng lao động để tạo ra của cải vật chất, đồng thời là người sáng tạo ra công cụ lao động.