[Kết nối tri thức] Giải Lịch sử 6 Bài 3: Thời gian trong lịch sử

Hướng dẫn Giải Lịch sử 6 Bài 3: Thời gian trong lịch sử chi tiết, đầy đủ nhất, bám sát nội dung bộ SGK Kết nối tri thức, giúp các em học tốt hơn.

Phần mở đầu

Hãy quan sát tờ lịch bên dưới và cho biết vì sao trên cũng một tờ lịch lại ghi hai ngày khác nhau?

Hướng dẫn giải:

- Trên tờ lịch trong hình 1 ghi 2 ngày khác nhau: 1 ngày được tính theo dương lịch và 1 ngày được tính theo âm lịch tương ứng với ngày dương lịch (ngày Đinh Mão, tháng Ất Sửu, năm Mậu Tuất).

- Ghi 2 ngày (dương lịch và âm lịch) trên cùng một tờ lịch, vì: 

+ Nhịp sống hiện đại đòi hỏi người Việt phải hội nhập, hòa nhịp theo sự phát triển của thế giới. Hầu hết các quốc gia trên thế giới hiện nay đều sử dụng dương lịch => trên tờ lịch của Việt Nam cần phải ghi ngày dương lịch.+ Mặt khác, từ xa xưa cho tới hiện nay, người Việt vẫn sử dụng ngày âm lịch trong đời sống sản xuất (sản xuất nông nghiệp theo thời vụ) và đời sống sinh hoạt thường nhật (ví dụ: các ngày lễ tết, ngày cúng giỗ, ma chay, cưới hỏi…) => do đó, cần ghi thêm ngày âm lịch (tương ứng với ngày dương lịch) để người dân dễ dàng theo dõi.

1. Vì sao phải xác định thời gian trong lịch sử?

Tại sao phải xác định thời gian trong lịch sử? Con người thời xưa đã xác định thời gian bằng những cách nào?

Hướng dẫn giải:

- Cần xác định thời gian trong lịch sử vì:

• Lịch sử là những gì đã xảy ra trong quá khứ theo trình tự thời gian. Muốn hiếu và dựng lại lịch sử, cần sắp xếp tất cả sự kiện theo đúng trình tự của nó.
• Để đo đếm được thời gian, ta cần biết cách tỉnh. Từ xa xưa, các dân tộc đã sáng tạo ra nhiều cách đo thời gian khác nhau.

- Một số cách xác định thời gian của người xưa: đồng hồ cát, đồng hồ nước, đồng hồ mặt trời

2. Các cách tính thời gian trong lịch sử

1/ Muốn biết năm 2000 TCN cách đây bao nhiêu năm em sẽ tính như thế nào?

2/ Hãy cho biết các cách tính thời gian trong lịch sử ?

Hướng dẫn giải:

1/ Năm 2000 TCN cách đây 4021 năm. (Cách tính: ta lấy 2000 + 2021 (năm hiện tại) = 4021 )

2. - Dựa vào quan sát và tính toán, người xưa đã tính được quy luật chuyển động của Mặt Trăng quay quanh Trái Đất; Trái Đất quay quanh Mặt Trời và làm ra lịch. Có 2 loại lịch:

+ Âm lịch là cách tính lịch dựa và sự chuyển động của Mặt Trăng quay quanh Trái Đất. Mặt Trăng chuyển động một vòng quanh Trái Đất được tính là một tháng.

+ Dương lịch: là cách tính lịch dựa vào sự chuyển động của Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Trái Đất chuyển động một vòng quanh Mặt Trời được tính là một năm; về sau, dương lịch đã được hoàn chỉnh và thống nhất để các dân tộc đều có thể sử dụng, đó là công lịch.

Phần luyện tập và vận dụng

1. Các sự kiện dưới đây xảy ra cách ngày nay khoảng bao nhiêu năm?

• Khoảng thiên niên kĩ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch.
• Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40

2/ Các năm sau đây thuộc thế kỉ nào: 1792 TCN, 179 TCN, 40, 248, 542?

3/ Hãy kể những ngày nghi lễ theo âm lịch và dương lịch ở nước ta.

4/Hãy lựa chọn và sắp xếp những sự kiện quan trọng của cá nhân em trong khoảng năm năm gần đây theo đúng trình tự (có thể thể hiện trên trục thời gian).

Hướng dẫn giải:

1/ 

• Khoảng thiên niên kỉ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch: 3000 + 2021 = 5021 năm
• Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40: 2021 - 40 = 1981 năm

2/ - Năm 1792 TCN - thuộc thế kỉ XVIII TCN

- Năm 179 TCN – thuộc thế kỉ II TCN

- Năm 40 – thuộc thế kỉ I

- Năm 248 – thuộc thế kỉ III

- Năm 542 – thuộc thế kỉ VI

3/ Những ngày nghỉ lễ dương lịch: 1/1 (Tết dương), ngày Quốc khánh 2/9, 30/4 Ngày giải phóng miền Nam thống nhất Đất nước - 1/5 (Quốc tế lao động)

    Những ngày nghỉ lễ âm lịch: Tết âm, Giỗ tổ Hùng Vương 1/3

4/ Học sinh tham khảo các ngày liên quan đến các sự kiện sau: sinh nhật, ngày nhập học, được tặng món quà ý nghĩa, gặp lại bạn bè, người thân, ngày xem một bộ phim mà em thích nhất, ngày được điểm cao, ngày tâm trạng tệ nhất,...