Giải GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 7: Thích ứng với thay đổi

Giải GDCD 9 Chân trời sáng tạo Bài 7: Thích ứng với thay đổi ngắn gọn, hay nhất bám sát nội dung Sách giáo khoa GDCD 9 theo chương trình Sách mới. Bài soạn bao gồm 10 câu hỏi được trả lời chính xác, giúp học sinh hiểu kĩ hơn về bài học

Mở đầu trang 38 Bài 7 GDCD 9

Em hãy quan sát các hình ảnh sau và cho biết những thay đổi nào đã xảy ra đối với các nhân vật và hậu quả của những thay đổi đó.

Lời giải 1

- Tranh số 1:

+ Thay đổi xảy đến với nhân vật là: tai nạn, khiến sức khỏe bị giảm sút

+ Hậu quả: bạn nam bị chấn thương nên không thể tiếp tục học môn điền kinh.

- Tranh số 2:

+ Thay đổi xảy đến với nhân vật là: mất mát người thân.

+ Hậu quả: mọi người trong gia đình đều cảm thấy đau buồn.

Lời giải 2

- Hình 1: bạn nam vì chấn thương nên không thể tiếp tục học ngành Thể dục thể thao và dự tính sẽ chuyển sang học ngành khác

- Hình 2: người bà đã ra đi và để lại nỗi nhớ nhung cho người thân trong gia đình

Khám phá trang 39 GDCD 9

Em hãy đọc câu chuyện và các trường hợp sau để trả lời câu hỏi

Theo em, có những thay đổi nào đã xảy ra với các nhân vật trong câu chuyện và các trường hợp trên?

Lời giải 1

Có nhiều thay đổi đã xảy ra với các nhân vật trong câu truyện và các trường hợp trên:

- Trong câu chuyện: sau cơn bạo bệnh, Nguyễn Ngọc Ký đã bị liệt cả 2 tay.

- Trong trường hợp 1: mẹ bạn K bị tai nạn lao động; Bố bạn K phải xin nghỉ việc không lương để vào bệnh viện chăm sóc mẹ

- Trong trường hợp 2: bố bạn C làm ăn bị phá sản, phải bán nhà.

Lời giải 2

- Những thay đổi đã xảy ra với các nhân vật trong câu chuyện và các trường hợp trên là:

+ Trong câu chuyện, đôi tay của nhân vật “tôi” đã xảy ra chuyện nên không thể cử động được nữa

+ Trong trường hợp 1, mẹ của bạn K đã bị tai nạn lao động, bố của bạn phải xin nghỉ việc còn K thay bố mẹ quán xuyến công việc gia đình

+ Trong trường hợp 2, bố bạn C làm ăn bị phá sản

Khám phá trang 39 GDCD 9

Em hãy đọc câu chuyện và các trường hợp sau để trả lời câu hỏi

Những thay đổi đó đã ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của họ?

Lời giải 1

Những thay đổi trên đã ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của các nhân vật:

- Trong câu chuyện: Nguyễn Ngọc Ký đã bị liệt cả 2 tay; mọi sinh hoạt trong đời sống thường nhật bị đảo lộn; bên cạnh đó, Ký còn bị bạn bè kì kì, chế giễu

- Trong trường hợp 1: sức khỏe của mẹ bạn K sụt giảm; thu nhập của gia đình cũng giảm sút (do mẹ nằm viện; bố phải nghỉ việc không lương để chăm sóc mẹ); bạn K phải thay mẹ quán xuyến công việc gia đình.

- Trong trường hợp 2: thu nhập của gia đình bạn C sụt giảm nghiêm trọng (do bố C làm ăn thua lỗ, bị phá sản, phải bán nhà); cả gia đình C đều rơi vào tâm trạng buồn bã, lo lắng.

Lời giải 2

- Những thay đổi đó đã ảnh hưởng như rất lớn đến cuộc sống của họ, ảnh hưởng về cả tinh thần lẫn tài sản

Khám phá trang 40 GDCD 9

Em hãy đọc nội dung sau và trả lời câu hỏi

Anh B đã làm gì để thích ứng với sự thay đổi của bản thân?

Lời giải 1

Để thích ứng với sự thay đổi của bản thân, anh B đã:

- Chấp nhận thay đổi là tất yếu: Sau khi được bác sĩ kết luận gãy xương chân phải bắt vít sẽ không thể chạy điển kinh được nữa, anh B rất buồn và thất vọng. Bao nhiêu dự định của anh vẫn còn dang dở. Tuy nhiên, anh B tự nhủ rằng: “Có buồn hay thất vọng thì chân mình cũng đã gãy rồi. Mình không có cách nào ngoài việc đối diện với sự thật và vượt qua nó".

- Giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh: Khi bị ngã xe, anh B thấy chân trái của mình sưng tấy và đau nhức rất nhiều. Ngay lúc đó, anh cố gắng trấn an bản thân, nhờ người đi đường dìu lên vỉa hè để gọi điện thoại cho người bạn thân. Trong lúc chờ bạn đến đưa đi bệnh viện, anh B đã tìm cách cố định chân và hít thở sâu để giữ bình tĩnh.

- Chủ động tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng tích cực: Sau khi xuất viện, anh B tìm hiểu thông tin để chuyển ngành học. Nhận thấy bản thân có khả năng tin học khá tốt, ngành học phù hợp với tình hình sức khoẻ và có nhiều cơ hội việc làm sau khi ra trường nên anh B đã chuyển sang học công nghệ thông tin. Dần dần, anh B đã yêu thích ngành học này hơn.

Lời giải 2

- Anh B đã thích ứng với sự thay đổi của bản thân bằng cách: đối diện với sự thật và vượt qua nó, sau đó tìm hiểu thông tin để chuyển ngành học khác

Khám phá trang 40 GDCD 9

Em hãy đọc nội dung sau và trả lời câu hỏi

Để thích ứng với sự thay đổi, cần rèn luyện những kĩ năng nào?

Lời giải 1

Để thích ứng với sự thay đổi, em cần rèn luyện những kĩ năng sau:

- Chấp nhận thay đổi là tất yếu. Vì: cho dù có chấp nhận hay không thì sự thay đổi cũng diễn ra; chấp nhận là điều kiện tiên quyết để có thể đối diện và thích ứng với thay đổi. Đối với những sự thay đổi quá lớn, có thể cần nhiều thời gian để chấp nhận và đối diện.

- Giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh. Vì: chỉ khi bình tĩnh, chúng ta mới sáng suốt để giải quyết vấn đề. Khi sự việc, biến cố xảy ra, cần lắng nghe, tìm hiểu để có đầy đủ thông tin trước khi phản ứng; hít thở sâu để lấy lại sự bình tĩnh và ở bên cạnh người thân hoặc người mà mình tin tưởng để có thêm sức mạnh khi phải đối diện với sự thay đổi.

- Chủ động tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng tích cực. Vì: luôn có nhiều cách giải quyết cho một vấn đề; cần suy nghĩ, đề ra nhiều phương án khác nhau và cân nhắc để lựa chọn phương án tích cực, khả thi nhất. Bản thân cần chủ động giải quyết trước khi tìm đến sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè, thầy cô hoặc người có chuyên môn.

Lời giải 2

Để thích ứng với sự thay đổi, cần rèn luyện những kĩ năng: + Chấp nhận sự thay đổi + Giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh + Chủ động tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng tích cực

Khám phá trang 41 GDCD 9

Em hãy quan sát các hình ảnh sau để tư vấn cách thích ứng với thay đổi phù hợp cho các nhân vật

Lời giải 1

- Tranh số 1: Để vượt qua nỗi buồn, bạn học sinh nữ có thể thực hiện một số biện pháp sau:

+ Chấp nhận sự thật về tình trạng sức khỏe của ông nội và chuẩn bị tâm lí cho trường hợp xấu nhất là ông nội sẽ qua đời.

+ Nên chia sẻ, tâm sự cùng người thân, bạn bè. Hoặc có thể bộc lộ tình cảm của mình với ông nội thông qua các hoạt động như: vẽ tranh, viết nhật kí, sáng tác thơ, truyện ngắn,…

+ Hãy nhớ về những khoảnh khắc đẹp mà mình đã trải qua cùng ông nội. Giữ lấy những kỷ niệm ấy sẽ giúp bạn cảm thấy gần gũi và an ủi hơn.

+ Thử tham gia vào các hoạt động giúp giảm căng thẳng như yoga, thiền, đi dạo,…. Các hoạt động này có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn và giảm bớt đau đớn.

- Tranh số 2: Trong trường hợp này, bạn học sinh nam nên:

+ Trao đổi và xin lỗi bố mẹ vì sự bất cẩn của bản thân.

+ Đề xuất một số phương án giải quyết, ví dụ như: mong muốn bố mẹ hỗ trợ một phần tài chính để mua máy vi tính; phần còn lại, bạn có thể mượn trước bố mẹ (sau đó có thể tìm cách tăng thêm thu nhập để hoàn trả lại bố mẹ số tiền đã mượn. Một số việc làm tăng thêm thu nhập phù hợp với lứa tuổi học sinh, như: sản xuất, kinh doanh các sản phẩm hand made; làm cộng tác viên viết bài cho các tờ báo, tạp chí học tập,…)

+ Rút kinh nghiệm để tránh lặp lại lỗi sai trong tương lai.

Lời giải 2

- Hình 1: Bạn nữ nên thích ứng với hoàn cảnh hiện tại, từ đó chuẩn bị tinh thần ổn định và chăm sóc tốt cho bản thân cùng gia đình

- Hình 2: bạn nam nên xin lỗi, thành thật bảo bố mẹ rằng đã làm mất tiền, để từ đó tìm ra hướng giải quyết tốt nhất

Luyện tập 1 trang 41 GDCD 9

Em đồng tình hay không đồng tình với cách thích ứng với sự thay đổi nào dưới đây? Vì sao?

a) Bạn M luôn nhờ đến sự giúp đỡ của người khác khi bố hoặc mẹ bị ốm nặng.

b) Bạn A thích đọc sách về các danh nhân để tìm hiểu và học hỏi từ họ, nhất là cách họ đối diện với thất bại.

c) Bạn Y hay suy nghĩ theo hướng tiêu cực khi đối diện với khó khăn.

d) Bạn B luôn tự mình giải quyết mọi vấn đề xảy ra trong cuộc sống.

Lời giải 1

- Trường hợp a) Không đồng tình, vì: Khi sự việc, biến cố xảy ra, bản thân cần chủ động giải quyết trước khi tìm đến sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè, thầy cô hoặc người có chuyên môn.

- Trường hợp b) Đồng tình, vì: thông qua việc đọc sách về các danh nhân, bạn A có thể học hỏi được từ họ các kĩ năng, kinh nghiệm đối diện với thất bại.

- Trường hợp c) Không đồng tình, vì: luôn có nhiều cách giải quyết cho một vấn đề; Do đó, khi sự việc, biến cố xảy ra, chúng ta cần suy nghĩ tích cực, đề ra nhiều phương án khác nhau và cân nhắc để lựa chọn phương án tích cực, khả thi nhất.

- Trường hợp d) Không đồng tình, vì: trong quá trình giải quyết các biến cố, chúng ta có thể tham khảo ý kiến/ lời khuyên hoặc nhờ đến sự giúp đỡ của người thân, bạn bè, thầy cô hoặc người có chuyên môn.

Lời giải 2

a) Em có thể đồng ý với trường hợp này vì khi bố mẹ bị ốm nặng mình vẫn còn là trả nhỉ chưa đủ điều kiện kinh tế để giải quyết nên cần nhờ đến sự giúp đỡ của người khác như hàng xóm và bạn bè xung quan. Điều này sẽ giúp chúng ta giải quyết vấn đề nhan hơn và tránh để lâu dài khiến bệnh nặng hơn.

b) Em đồng tình với ý kiến trên vì Đọc những loại sách này có thể học hỏi những kinh nghiệm của những ngoài đi trước để lại. Việc này không chỉ mở rông kiến thức mà còn truyền cảm hứng, giúo bản thân phát triển tư duy tích cực, học cách đối diện với thất bại và kiên trì trong cuộc sống.

c) Em không đồng ý với ý kiến trên vì gặp thất bại không nên có những suy nghĩ tiêu cực mà nên nghĩ đó là một kinh nghiệm để tích lũy cho bản thân chứ không nên chán nản, nến nhưng chán nản hay gục ngã ngay lúc đó thì người đó sẽ mãi không thể thành công được thay vào đó chúng ta nên coi đó là một hành trang để chúng ta có thể bước tiếp và vướn tới thành công.

d) Em không đồng tình với ý kiến trên vì có những vấn đề mà mình không thể giải quyết được mà cần nhờ đến sự trợ giúp của người khác để có thể hoàn thành công việc một cách hoàn chỉnh hơn. Sự giúp đỡ từ người khác không chỉ giúp giải quyết vấn đề nhanh chóng hơn mà còn mang lại góc nhìn mới, sáng tạo hơn.

Luyện tập 2 trang 42 GDCD 9

Em hãy quan sát hình ảnh dưới đây để xây dựng bài thuyết trình về sự thích ứng và ý nghĩa của việc thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống.

Lời giải 1

Bài thuyết trình tham khảo

Thế giới không ngừng vận hành thay đổi mỗi ngày và con người chúng ta cũng vậy. Khi đứng trước cùng một vấn đề, mỗi người lại chọn cho mình một cách ứng xử, xử lý khác nhau, nên thay đổi thế giới hay là thay đổi bản thân mình, đây là câu hỏi mà nhiều người băn khoăn khi chạm vào vấn đề của cuộc sống, là câu hỏi luôn canh cánh trong lòng bất cứ ai. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rằng, hoàn cảnh sinh ra là để thử thách con người ta, thay đổi bản thân, thay đổi quan niệm của mình để phù hợp với hoàn cảnh mới là điều làm cho chúng ta khác biệt và tốt đẹp hơn.

Cuộc sống là bức tranh tổng hòa của muôn vàn màu sắc, hình dạng, và chúng ta là một một màu sắc, một hình thái trong bức tranh đó. Vì thế của chúng ta trong bức tranh đó chỉ là một chấm nhỏ xíu và ai cũng mong tạo được một dấu ấn thật đậm nét của riêng mình. Thế nhưng, không phải ai cũng có thể làm được điều đó, bởi để làm được, ta cần có sự thay đổi mạnh mẽ, quyết liệt ở bản thân mình. Bởi hoàn cảnh có thể giống nhau, nhưng cách giải quyết của mỗi người lại khác nhau và cách giải quyết, xử lý tình huống ấy chính là một cách để chúng ta tạo nên dấu ấn của riêng mình. Nếu hiện tại bạn đang băn khoăn tự hỏi, như thế nào là thay đổi, khái niệm của thay đổi là gì thì hãy cùng nhau tìm hiểu điều này nhé!

Thay đổi trong tiếng Anh được gọi là Change có nghĩa là một hiện tượng, một quá trình nào đó không lặp lại hiện tượng hay quá trình trước đấy, là đổi mới, khác biệt. Như trong chúng ta, mỗi tế bào luôn được thay mới mỗi ngày, đó là một sự thay đổi, tuy rằng chúng ta không thể nhìn thấy nhưng chúng luôn vận hành để duy trì cơ thể chúng ta. Thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh tức là mỗi con người chúng ta phải luôn đổi mới để phù hợp với môi trường sống, điều kiện sống, để phát triển tốt hơn, để hoàn thiện bản thân mình và sau cùng là để cuộc sống của chúng ta thêm phần tốt đẹp hơn. Có thể nói, khái niệm thay đổi có lẽ không còn quá xa lạ, thế nhưng, việc thực hiện thay đổi, hiểu được tầm quan trọng của việc thay đổi bản thân thì không phải ai cũng làm được.

Cuộc sống là sự biến chuyển mỗi ngày, ngày hôm nay khác ngày hôm qua và khác những ngày sau đó. Chúng ta không thể áp dụng một cách xử lý lặp lại liên tục giống nhau mà mong chờ những kết quả khác nhau, lần sau tốt hơn lần trước được. Để thích nghi trong cuộc sống này, hãy biến đổi bản thân sao cho phù hợp với hoàn cảnh của chính mình! Thay đổi giúp con người ta trở nên chủ động trong hoàn cảnh, tiến bộ hơn nhờ những đổi mới trong cách sống, trong suy nghĩ, tạo nên những giá trị tích cực hơn trong cuộc sống. Có thể bạn cho rằng, chỉ đơn giản lặp lại những việc làm như trước, mỗi ngày đều trải qua như vậy là được thì liệu cuộc sống của bạn có phong phú, có tươi đẹp như bạn mong muốn hay không? Hay là bạn sẽ phải trải qua những tháng ngày đơn điệu, mòn mỏi và vô ý nghĩa, sống một kiếp "đời thừa"? Có câu danh ngôn nước ngoài nói rằng: "Có những người chết ở tuổi hai mươi bảy nhưng đến năm bảy mươi tuổi mới được đem chôn", bạn có hiểu ý nghĩa của câu nói này không? Cuộc sống luôn thay đổi, vậy nên con người cũng phải thay đổi linh hoạt để thích nghi với cuộc sống, nếu cứ quẩn quanh, sống một cuộc đời nhàm chán thì bạn đã “sống mòn” rồi, chỉ là thân xác còn tồn tại mà thôi. Nếu như bạn rơi vào hoàn cảnh bế tắc, liệu bó gối ngồi khóc lóc có giúp bạn cải thiện được tình hình, có làm hoàn cảnh khác đi chăng? Không, không có một điều gì thay đổi nếu như chính bạn không đứng lên mà đổi thay nó.

Cuộc sống là một quá trình, một con đường đầy những chông gai, thế nhưng không phải ai cũng bước được tới đích, chạm được đỉnh vinh quang. Hoàn cảnh có thể được định sẵn, thế nhưng bản thân bạn như thế nào, bạn mới là người hiểu rõ nhất, nên hay không nên thay đổi bản thân cho phù hợp với hoàn cảnh! Người ta nói rằng khi Thượng Đế đóng lại một cánh cửa thì Người sẽ mở ra một cách cửa khác, thế nên khi việc gì đó xảy đến, đó chỉ là bước khởi đầu, là thử thách cho lòng can đảm và nỗ lực của chúng ta. Mọi nỗ lực bạn làm hôm nay đều sẽ đem lại quả ngọt vào ngày sau đó, dành thời gian để phàn nàn về hoàn cảnh, chi bằng hãy dành thời gian để nỗ lực làm việc và học tập nhiều hơn. Hạnh phúc, trái ngọt chỉ đến khi ta ngừng việc dậm chân, than vãn cuộc đời, hãy tạo nên khác biệt bằng sự thay đổi của mình đừng để ngày sau là một ngày tiếc nuối về đã không làm điều xứng đáng. Thế nhưng, không ít những người khi gặp nghịch cảnh, điều đầu tiên họ nghĩ tới là thay đổi hoàn cảnh, mong muốn có được hoàn cảnh tốt hơn, chứ không phải là sự thay đổi bản thân mình để phù hợp với hoàn cảnh đó. Họ không hề biết rằng, hòa mình vào thế giới, thay đổi quan niệm của mình, tìm ra sức mạnh nội tại của bản thân mới là cách thức hoàn hảo cho việc thay đổi cuộc đời mình. Quả là vậy, thay đổi bản thân, liên kết với tập thể là cách thức để chúng ta nhận lại những điều kì diệu trong cuộc sống. Vậy nên, đừng lo lắng tìm cách thay đổi thế giới mà hãy tìm cách để bản thân mình phù hợp với thế giới đó.

Muốn thay đổi bản thân cho phù hợp với thế giới, hãy bắt đầu thay đổi từ những việc làm, thói quen nhỏ nhất, thay đổi từ lượng cho đến chất để trở thành một phiên bản tốt hơn của bản thân mình ở hoàn cảnh hiện tại. Thay đổi về chất là cách thức thay đổi về tư duy, về suy nghĩ, thay đổi những thói quen trong cuộc sống hàng ngày để tạo nên những thay đổi tích cực hơn của bản thân. Nếu bạn còn băn khoăn về cách thức thay đổi bản thân mình thì hãy nhận định về hoàn cảnh xung quanh bạn trước khi quyết định thay đổi bản thân. Bởi sự thay đổi bản thân của bạn phải phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố xung quanh.

Marth Washington đã từng nói rằng: "Phần lớn hạnh phúc và đau khổ của chúng ta phụ thuộc vào các định hướng chứ không phải hoàn cảnh", hoàn cảnh chỉ là điều kiện để chứng tỏ năng lực của chúng ta mà thôi. Hãy nhìn ra thế giới xem, hãy nhìn vào tấm gương của Stephen Hawking - người đã đặt nền móng cho khoa học vũ trụ, nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng nhất. Chúng ta không thể nói rằng Hawking có một hoàn cảnh thật tốt để tạo nên một cá nhân xuất sắc đến như thế. Bởi cuộc đời của Hawking là một chuỗi những sóng gió bất ngờ. Năm hai mươi mốt tuổi, ở cái tuổi có bao hoài bão và ước mơ thì ông bị chẩn đoán chỉ còn có thể sống được hai năm nữa, sức khỏe của ông bị suy giảm nghiêm trọng. Nếu đặt chúng ta vào hoàn cảnh đó, khi được chẩn đoán chỉ còn có thể sống được thêm hai năm, chúng ta sẽ như thế nào? Chúng ta sẽ gào khóc, bất lực, tuyệt vọng hay thậm chí nản lòng mà suy nghĩ đến những điều tiêu cực chăng? Phải là một người bình thường, chắc hẳn ai cũng sẽ rơi vào trầm cảm như thế. Và Hawking cũng chẳng phải ngoại lệ, ông rơi vào trạng thái trầm cảm, cảm thấy cuộc sống chỉ là một chuỗi những ngày dài vô nghĩa. Thế nhưng, ở trong cái hoàn cảnh đó, ông mới nhận ra được cái ý nghĩa của cuộc đời, ông nhận ra mình cần làm nhiều hơn để khẳng định được ý nghĩa, giá trị của bản thân. Vậy là ông thay đổi suy nghĩ của mình, bắt đầu trở thành một nghiên cứu sinh, nghiên cứu về những định luật vũ trụ và cuối cùng là sự ra đời của các định lý vũ trụ, thuyết lượng tử nổi tiếng thế giới, chứng minh tên tuổi của Hawking. Nếu trong thời điểm đó, Hawking không thay đổi suy nghĩ của mình, chìm đắm trong nỗi tuyệt vọng của hoàn cảnh thì liệu ông có thể tìm được giá trị vĩ đại của bản thân mình hay chăng?

Hoàn cảnh có thể không cho phép bạn có được hạnh phúc như mong muốn, nhưng thay đổi bản thân tốt hơn cũng là một cách để vươn tới ước mơ của mình. Trí tuệ thông minh nếu có thể đi liền với một cơ thể khỏe mạnh sẽ có thể phát huy hết được khả năng của mình. Hãy tập cho mình những thói quen tốt như tập thể dục, ngủ sớm, không sử dụng quá nhiều điện thoại thông minh hay máy tính sẽ là những điều giúp cơ thể của chúng ta khỏe mạnh và xinh đẹp hơn. Thay đổi toàn diện, về chất về lượng là điều tất yếu, đừng nên cố gắng thay đổi hoàn cảnh, bởi hoàn cảnh là yếu tố chung, là ngoại cảnh tác động, hãy bắt đầu từ việc thay đổi bản thân mình để làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn.

Ngày nay, đại bộ phận những lớp thanh thiếu niên ý thức được, hiểu được giá trị của việc thay đổi bản thân mình cho phù hợp với hoàn cảnh để có thể phát huy được tốt nhất năng lực của mình. Thế nhưng bên cạnh đó, còn một bộ phận nhỏ không hiểu được giá trị của v

Lời giải 2

Trong hành trình sống, khả năng thích ứng là chìa khóa quan trọng cho mỗi cá nhân. Thích ứng với sự thay đổi giúp chúng ta vượt qua được sự thay đổi của hoàn cảnh; sống phù hợp với hoàn cảnh; không ngừng tự hoàn thiện và phát triển bản thân. Dù cuộc sống có biến đổi ra sao, ta vẫn mạnh mẽ đối mặt, tránh được những trở ngại. Thích ứng không chỉ rèn luyện bản lĩnh mà còn mài dũa quyết tâm, lòng tự tin, và sự trân trọng cuộc sống. Sự thích ứng là một kỹ năng cần phải rèn luyện mỗi ngày bởi nó xuất hiện ở mọi hoàn cảnh. Để học cách thích nghi, chúng ta cần phát triển lòng tự tin, sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, không ngừng nâng cao tri thức cũng như đạo đức để chuẩn bị tốt nhất cho hành trang trên con đường đời.

Luyện tập 3 trang 42 GDCD 9

Em hãy đọc các tình huống sau và đề xuất cách thích ứng với sự thay đổi một cách phù hợp, hiệu quả

Tình huống 1. Ngày cuối tuần, bạn N sang nhà bạn C chơi. Trong lúc cả hai đang chơi cờ vua thì có tiếng gọi thất thanh từ một người hàng xóm: "N đâu, về mau, nhà cháu cháy hết rồi kìa”. Vừa nghe xong, bạn N hốt hoang, bật khóc tức tưởi và luống cuống không biết phải làm gì.

Tình huống 2. Sau lần bị bỏng nước sôi, một phần ba khuôn mặt của bạn B bị sẹo. Bạn B rất buồn, tự ti, bế tắc và luôn tìm cách tránh mặt mọi người.

Lời giải 1

- Tình huống 1. Trong tình huống này, bạn N cần:

+ Giữ bình tĩnh.

+ Liên hệ tới số điện thoại đường dây nóng để tìm kiếm sự trợ giúp của lực lượng cứu hỏa/ cứu hộ, cứu nạn (số 114 hoặc 112); đồng thời, trong lúc chờ đợi lực lượng chức năng; bạn N cần nhờ cậy sự giúp đỡ của hàng xóm và mọi người xung quanh để cùng ứng phó với tình trạng hỏa hoạn.

+ Đảm bảo an toàn cho bản thân.

+ Liên hệ với người thân (bố mẹ,…) để thông báo tình hình.

- Tình huống 2. Việc bị bỏng nước sôi có thể gây ra sự tổn thương về thể chất và tinh thần đối với ai đó. Để giúp bạn B thích ứng và vượt qua tình trạng này, dưới đây là một số gợi ý:

+ Chấp nhận và học cách yêu thương bản thân mình.

+ Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý, nhằm giúp bản thân làm chủ cảm xúc, tăng cường tự tin và khích lệ tinh thần.

+ Trao đổi, tâm sự, chia sẻ cảm xúc của bản thân với người thân và bạn bè có thể giúp giảm bớt cảm giác cô đơn và cảm thấy được ủng hộ.

+ Bạn B có thể tìm cách cải thiện tình trạng da thông qua việc: sử dụng các loại dược – mĩ phẩm phù hợp (theo sự tư vấn, kê đơn của bác sĩ)

+ Thử tham gia vào các hoạt động giúp giảm căng thẳng như yoga, thiền, đi dạo,…. Các hoạt động này có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn và giảm bớt đau đớn.

Lời giải 2

- Tình huống 1: Trong tình huống này bạn N cần bình tĩnh sử lí và bình tĩnh gọi đến đường giây cứu hỏa để có thể điều xe tới xử lí kịp thời. Bạn N cần nhờ cậy sự giúp đỡ của hàng xóm và mọi người xung quanh để cùng ứng phó với tình trạng hỏa hoạn. Cần bảo đảm an toàn cho bản thân và gia đình. Bạn N nên liên hệ ngay với bố mẹ hoặc người thân khác để thông báo tình hình và hỏi họ cần làm gì.Nếu nhà bạn N ở gần đó, hãy nhanh chóng di chuyển đến nơi an toàn và tránh xa khu vực nguy hiểm.

- Tình huống 2: Bạn B cần chấp nhận và biết yêu thương bản thân mình hơn nữa không tự ti về ngoại hình của bản thân. Người thân, bạn bè và thầy cô giáo cần động viên hỗ trợ bạn để bạn bớt tự ti. hay vì tránh mặt mọi người, bạn B nên dần dần tham gia lại các hoạt động xã hội. Bạn có thể bắt đầu bằng những cuộc gặp gỡ nhỏ với bạn bè thân thiết, rồi dần mở rộng ra. Bạn B cần tìm hiểu thêm về các phương pháp chăm sóc da và điều trị thẩm mỹ nếu cần và duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất thông qua các hoạt động thể thao, ăn uống lành mạnh, và ngủ đủ giấc cũng rất quan trọng.

Vận dụng trang 42 GDCD 9

Em hãy sưu tầm một câu chuyện hoặc một trường hợp chưa thích ứng với sự thay đổi để xây dựng kịch bản và đề xuất cách giải quyết.

Lời giải 1

- Tình huống. Bạn T rất đau buồn vì sự ra đi đột ngột của bà nội. Từ nhỏ, T được bà chăm sóc, chỉ bảo. Lớn lên, bạn vẫn rất gần gũi và thường hay chia sẻ, tâm sự với bà. Giờ không còn bà ở bên cạnh, T không chấp nhận được sự thật này, bạn thường nhốt mình trong phòng, khóc và chìm đắm trong sự đau buồn.

- Cách ứng xử: Để vượt qua nỗi buồn, bạn T có thể thực hiện một số biện pháp sau:

+ Chấp nhận sự thật về sự ra đi của bà nội.

+ Không nên trốn một mình trong phòng mà nên chia sẻ, tâm sự cùng người thân, bạn bè. Hoặc T có thể bộc lộ tình cảm của mình với bà nội thông qua các hoạt động như: vẽ tranh, viết nhật kí, sáng tác thơ, truyện ngắn,…

+ Hãy nhớ về những khoảnh khắc đẹp mà T đã trải qua cùng bà nội. Giữ lấy những kỷ niệm ấy sẽ giúp bạn cảm thấy gần gũi và an ủi hơn.

+ Thử tham gia vào các hoạt động giúp giảm căng thẳng như yoga, thiền, đi dạo,…. Các hoạt động này có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn và giảm bớt đau đớn.

Lời giải 2

- Tình huống về hòa nhập khó khăn khi chuyển trường

M là một học sinh giỏi, năng động và được bạn bè yêu mến ở trường cũ. Khi gia đình chuyển đến thành phố khác vì công việc của bố mẹ, M phải chuyển sang một ngôi trường mới. Ở đây, M gặp rất nhiều khó khăn trong việc hòa nhập với bạn bè mới. Các bạn trong lớp dường như đã có nhóm bạn riêng và không chào đón M. Mcảm thấy cô đơn, buồn bã và bắt đầu né tránh việc tham gia các hoạt động của lớp, thậm chí còn có suy nghĩ muốn quay về trường cũ.

- Cách ứng xử:

+ M nên tìm thầy cô giáo viên chủ nhiệm hoặc một giáo viên mà M cảm thấy tin tưởng để chia sẻ nhứng khó khăn mà mình mắc phải để thầy cô có thể ggiups đỡ bạn M với các bạn trong lớp và tạo nhiều cơ hội, hoạt động cho M có thể tham gia cùng các bạn trong lớp.

+ M có thể tự chủ động kết bạn khi tham gia những khoạt động chung của lớp. M cũng có thể bắt đầu bằng việc trò chuyện với một bạn có vẻ dễ gần trong lớp để dần dần mở rộng mối quan hệ.