Đọc hiểu văn bản Bà ốm của Vũ Tú Nam (2 đề)

Hướng dẫn trả lời 2 đề Đọc hiểu văn bản Bà ốm của Vũ Tú Nam tự luận chi tiết, chính xác giúp bạn ôn luyện đề thi Ngữ văn Đọc hiểu đạt kết quả cao.

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi: 

Bà ốm

Loan tưởng bà nội chỉ bị cảm cúm sơ sơ. Thế mà chiều hôm ấy, Loan đi học về, giật mình thấy mẹ rơm rớm nước mắt bảo bố và bác Xuân đã cảng bà đi cấp cứu ở bệnh viện huyện. Suốt đêm, mẹ và Loan ít ngủ, thương bà, lo cho bà.
Hôm sau, bố ở huyện về, báo tin bà đã tỉnh, không có gì đáng ngại nữa. Bà dặn Loan phải chăm học, nhớ cho mái mơ ăn thêm rau (nó thích ăn rau lắm) và nhốt riêng con gà ri ra, kẻo nó hay bị con gà khác bắt nạt, tội nghiệp nó.
Ôi, mới vắng bà có mấy ngày mà đàn gà cứ ngơ ngác cả ra. Bà chăm chúng nó thế thảo nào! Còn Loan thì nhìn vào đâu, sờ vào cái gì cũng thấy thiếu bà. Cái bình vôi ăn trầu của bà kia. Cái chổi bà thường luôn tay quét. Cái rế, cái nồi, cái rổ bát, bao giờ cũng chùi cũng xếp gọn gàng. Đến cây cối ngoài vườn cũng nhớ bà, các ngọn mướp cứ ngóc đầu lên chờ đợi được bàn tay tưới tắm. Cái giường bà nằm mà trống vắng buồn thiu, con cóc ở trong gầm cũng như sốt ruột, cứ nhẩy ra rồi lại nhẩy vào.
Vì phải đi thi, Loan không lên huyện thăm bà được. Nó chọn đúng mười quả trứng gà tươi nhất, do con gà mái hoa của nó đẻ - gửi bố mang đi biếu bà. Nó không quên viết gửi bà mấy chữ: Bà yêu quý của cháu.
Bà cứ yên tâm chữa bệnh, mẹ cháu mải làm đồng, cháu tưới vườn và chăm đàn gà đúng như lời bà dặn. Cháu làm bài thi tốt lắm, bà ạ.
Cháu Loan của bà.
Trong thư nó không nói gì về mười quả trứng nó đã gửi biếu bà cả. Nó vốn là đứa trẻ tế nhị. Hôm ấy đúng ngày chủ nhật, bố đón bà ở bệnh viện huyện về. Bà còn xanh lắm, tay phải chống gậy, nhưng bà cười từ ngoài sân cười vào. Loan chạy ra ôm lấy bà, giụi đầu vào ngực áo bà, khóc òa lên. Bà xoa xoa tóc Loan mắng yêu:
- Bố mày! Bà có chết đâu mà khóc! Nín đi, bà cho quà đây....
Loan nắm lấy tay bà, dắt bà vào giường. Bà bảo bố đưa cho bà cái bị. Bà xếp ra hai quả cam, sáu quả chuối và năm quả trứng gà. Bà bảo:
- Đây bà thưởng cho.... Nín đi, nín đi nào!...
Loan ngước nhìn bà, khúc khích cười, nhưng miệng nó cười, mà mắt thì vẫn khóc. Vì nó biết bà đã dành dụm không ăn hết trứng và các thứ quà của nó cùng mọi người gửi biếu bà. Bà ơi, cháu yêu bà, cháu thương bà quá!

(Trích Những truyện hay viết cho thiếu nhi, Vũ Tú Nam (*), NXB Kim Đồng, năm 2019, tr 215-217)

(*) Vũ Tú Nam (1929 - 2020) được xem là cây bút gạo cội, một cây đa cây đề thành công trong làng văn Việt Nam ở cả hai lĩnh vực, viết cho người lớn và trẻ em. Ông viết cả truyện ngắn, ký và thơ nhưng sở trường là truyện ngắn. Những áng văn của ông đẹp, giàu cảm xúc, cô đọng được viết nên từ chính tấm lòng yêu quý và trân trọng thế hệ trẻ. Năm 2001 là một trong những nhà văn được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học và nghệ thuật.

Đọc hiểu văn bản Bà ốm của Vũ Tú Nam (Tự luận) – Đề 1

Câu 1: Văn bản trên được kể theo ngôi kể nào?

Câu 2: Tìm và giải thích nghĩa của từ láy tượng hình trong câu: Thế mà chiều hôm ấy, Loan đi học về, giật mình thấy mẹ rơm rớm nước mắt bảo bố và bác Xuân đã cáng bà đi cấp cứu ở bệnh viện huyện. 

Câu 3: Hành động bà “xoa xoa tóc Loan” và câu mắng yêu: “Bố mày! Bà có chết đâu mà khóc! Nín đi, bà cho quà đây...” giúp em hiểu bà là người thế nào?

Câu 4: Qua truyện ngắn, em rút ra những bài học nào trong cách cư xử với người thân trong gia đình? (Trả lời ngắn gọn khoảng 3 đến 5 câu)

Đáp án

Câu 1:
Văn bản trên được kể theo ngôi thứ 3.

Câu 2:

Từ láy tượng hình trong câu trên là “rơm rớm”

Từ láy trong câu này có nghĩa là nước mắt đang chảy ra nhưng ít, chảy ra một cách từ từ, cách sử dụng từ láy rơm rớm này diễn tả cảm xúc buồn bã của mẹ Loan khi biết tin bà bị ốm.

Câu 3:

Hành động bà “xoa xoa tóc Loan” và câu mắng yêu: “Bố mày! Bà có chết đâu mà khóc! Nín đi, bà cho quà đây...” giúp em hiểu bà là người sống tình cảm, yêu thương cháu, bà mắng yêu Loan khi cô bé lo lắng cho mình.

Câu 4:

Từ đoạn trích trên em có những bài học về cách cư xử với người thân trong gia đình đó là:

- Học cách tôn trọng và yêu thương, những người thân yêu của chúng ta chính là những người gần gũi với chúng ta nhất, lo lắng cho ta mỗi khi ta gặp khó khăn, chính vì vậy chúng ta cần biết tôn trọng những tình cảm này và càng thêm yêu thương những người thân yêu 

- Biết cách lắng lo và thấu hiểu những người chúng ta yêu quý

- Biết tha thứ và bao dung cho những lỗi lầm

- Dành cho những người thân yêu những tình cảm chân thành.

Đọc hiểu văn bản Bà ốm của Vũ Tú Nam (Tự luận) – Đề 2

Câu 1: Xác định thể loại của văn bản trên

Câu 2:  Xác định thán từ trong câu văn: Ôi, mới vắng bà có mấy ngày mà đàn gà cứ ngơ ngác cả ra. 

Câu 3: Tìm từ ngữ miêu tả tâm trạng của Loan khi biết tin bà ốm? Qua đó, em hiểu gì về Loan?

Câu 4: Chỉ ra và phân tích tác dụng của một phép tu từ có trong câu văn sau: Đến cây cối ngoài vườn cũng nhớ bà, các ngọn mướp cứ ngóc đầu lên chờ đợi được bàn tay tưới tắm. Cái giường bà nằm mà trống vắng buồn thiu, con cóc ở trong gầm cũng như sốt ruột, cứ nhẩy ra rồi lại nhẩy vào nhân hóa

Đáp án

Câu 1: 

Thể loại của văn bản trên là Truyện ngắn

Câu 2:

Thán từ trong câu văn trên là “Ôi”

Câu 3:

Từ ngữ miêu tả tâm trạng Loan khi biết tin bà ốm là:

-Mẹ và Loan ít ngủ, thương bà, lo cho bà

- Loan nhìn vào đâu, sờ vào cái gì cũng thấy thiếu bà.

-> Từ những từ ngữ miêu tả tâm trạng của Loan, ta có thể thấy Loan là cô bé sống rất nội tâm, tình cảm, yêu thương bà, khi nghe tin bà ốm cô bé rất buồn, rất nhớ bà.

Câu 4:

Phép tu từ có trong câu văn:
“ Đến cây cối ngoài vườn cũng nhớ bà, các ngọn mướp cứ ngóc đầu lên chờ đợi được bàn tay tưới tắm. Cái giường bà nằm mà trống vắng buồn thiu, con cóc ở trong gầm cũng như sốt ruột, cứ nhẩy ra rồi lại nhẩy vào”

- Phép tu từ có trong câu văn trên là: Nhân hóa, nhân hóa sự vật có những cảm xúc như con người “cây cối ngoài vườn cũng nhớ bà” “ngọn mướp cứ ngóc đầu lên chờ đợi được bàn tay tưới tắm” “Cái giường bà nằm mà trống vắng buồn thiu, con cóc ở trong gầm cũng như sốt ruột, cứ nhẩy ra rồi lại nhẩy vào”

- Tác dụng: Giúp cho sự vật hiện tượng trở nên sinh động, gần gũi, gợi cảm hơn. Gợi tả những cảm cảm xúc, ý nghĩ một cách tinh tế, sâu sắc.