Đọc hiểu Mươi ngày trước, hai anh em thằng Mên

Mươi ngày trước, hai anh em thằng Mên đã trốn bố mẹ lội ra dải cát nổi giữa sông. […] Hai anh em thằng Mên tìm đến cái ổ chim chìa vôi. Thấy động, những con chim chìa vôi non kêu líu ríu. Hai đứa bé ý tứ quỳ xuống bên cạnh. 

– Anh bảo bao giờ thì chúng nó bay được? 

– Thằng Mon hỏi. – Mấy ngày nữa. 

– Thế mẹ chúng đi kiếm ăn à? 

– Ừ. 

– Chim chìa vôi có ăn được hến không?

 – Tao không biết, nhưng bố mẹ nó vẫn lội kiếm ăn ở ven sông. 

– Mình bắt hến bỏ vào tổ cho chúng ăn anh nhé? 

– Ừ thì đi. 

Hai đứa bé đi ra mép nước. Chúng tìm những cái lỗ hang nhỏ. Trong những cái hang nhỏ ấy luôn luôn có một con hến hoặc một con trùng trục. Chỉ một loáng hai đứa đã bắt được một nắm hến. Chúng xếp những con hến dính đầy đất cát bên tổ chim. Trước khi rời dải cát, Mên nói với em nó: 

– Mày không được nói cho đứa nào biết cái tổ chim này nhé. Mày mà nói tao không cho mày ra đây nữa. 

(Nguyễn Quang Thiều, Bầy chim chìa vôi,

 in trong Mùa hoa cải bên sông, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2012, tr. 138 – 139)

Câu hỏi: 

1. Đoạn trích trên nằm ở vị trí trước hay sau đoạn kể về sự việc hai anh em Mên và Mon chèo đò ra bãi cát giữa sông để cứu bầy chim chìa vôi trong SGK? Nhờ đâu em nhận biết được vị trí của đoạn trích? 

2. Trong đoạn trích trên, tính cách của hai nhân vật Mên và Mon chủ yếu được nhà văn khắc hoạ qua những chi tiết nào? 

3. Tìm trong đoạn trích trên một câu có thành phần trạng ngữ là một cụm từ. 

4. Xác định trạng ngữ trong các câu sau: a. Mươi ngày trước, hai anh em thằng Mên đã trốn bố mẹ lội ra dải cát nổi giữa sông. b. Chỉ một loáng hai đứa đã bắt được một nắm hến

Trả lời: 

1. Em đọc kĩ đoạn trích trong SGK và đoạn trích đã cho. Chú ý các chi tiết miêu tả thời gian và hình ảnh bầy chim chìa vôi non để tìm câu trả lời:

– Thời gian: Mươi ngày trước, hai anh em thằng Mên đã trốn bố mẹ lội ra dải cát nổi giữa sông…

– Hình ảnh bầy chim chìa vôi: những con chim chìa vôi non kêu líu ríu và nằm yên trong tổ đợi chim bố mẹ về mớm mồi…

2. Em có thể chọn phân tích một vài chi tiết miêu tả lời nói hoặc cử chỉ, hành động để nhận biết đặc điểm tính cách của một trong hai nhân vật. Ví dụ:

– Các chi tiết miêu tả lời nói: Mon hỏi anh những con chim chìa vôi non bao giờ bay được và bố mẹ chúng đi đâu, chúng có ăn được hến không, rủ anh tìm thức ăn cho chúng; Mên giải thích cho em và đồng tình với em;…

– Các chi tiết miêu tả cử chỉ, hành động: ý tứ quỳ xuống bên cạnh tổ chim để bầy chìa vôi non không sợ hãi; đi tìm những con hến và xếp cẩn thận bên tổ chim;…

Căn cứ vào các chi tiết đã phân tích, em có thể khái quát đặc điểm tính cách của từng nhân vật.

3. HS tự làm.

4. Đáp án:

a. Mươi ngày trước.

b. Chỉ một loáng.

>>> Xem đầy đủ: Soạn SBT Ngữ Văn 7 Bài 1: Bầu trời tuổi thơ - KNTT