Trả lời 6 câu hỏi trong đề Đọc hiểu Câu trả lời của bầy kiến

 Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

CÂU TRẢ LỜI CỦA BẦY KIẾN

Anh có biết rằng có biết bao lần trong khuya khoắt tôi thường cúi cái đầu to nhưng nhiều ngốc nghếch của mình xuống nhìn những con kiến có cái tí hon vĩ đại và hỏi tại sao những con kiến lại biết được tất cả những con đường trên thế gian này kể cả những con đường chạy qua bóng tối. Và chúng chẳng bao giờ nhầm lẫn khi lựa chọn con đường.

Những con kiến là những kẻ mộng du, những kẻ cô đơn hay là những kẻ mất ngủ hay là những kẻ không muốn ngủ. Suốt đêm, bất cứ khi nào tỉnh giấc tôi đều nhìn thấy những con kiến đi lang thang. Tôi chưa bao giờ thấy chúng ngủ. Khi còn bé, tôi đã hỏi mẹ tôi vì sao những con kiến không ngủ. Mẹ tôi không trả lời được câu hỏi của tôi. Tôi đã hỏi câu hỏi này từ khi tôi năm tuổi. Bây giờ tôi đã là một lão già, nhưng tôi vẫn hỏi câu hỏi ấy và vẫn không có câu trả lời. Có một nhà khoa học đã giải thích cho tôi vì sao lũ kiến không ngủ. Nhưng mọi lời giải thích như vậy thật chẳng có ý nghĩa gì.

Bao đêm, tôi không ngủ ngắm nhìn bầy kiến. Và tôi ao ước nói được ngôn ngữ của bầy kiến. Như vậy, tôi có thể trò chuyện với chúng. Như vậy, tôi sẽ tìm được câu trả lời cho câu hỏi kéo dài hơn nửa thế kỉ của tôi từ chính bầy kiến. Tôi muốn kiếp sau là một con kiến để được hòa vào đội ngũ của chúng và thực hiện những cuộc hành hương vô tận trên thế gian này. Những cuộc hành hương như thế sẽ làm cho tâm hồn thường trống rỗng, vô cảm và nhạt nhẽo của tôi thay đổi.

Đã không ít lần tôi bò trên sàn nhà theo bầy kiến. Bây giờ nhớ lại, tôi thấy lúc đó tôi thực sự là một côn trùng nhưng lại chẳng có được một đặc tính nào của côn trùng. Tôi vừa bò theo chúng vừa lảm nhảm với những câu hỏi của tôi và nói đi nói lại ao ước của tôi như không có một chút khả năng kìm chế nào.
Khi thấy tôi như vậy, một con kiến không chịu nổi, dừng lại nhìn tôi bực mình và nói: “Này lão già, có im đi không. Cho dù ước mong của lão được thực hiện thì cũng chẳng giải quyết được việc gì đâu. Lão không thấy là có biết bao kẻ quanh lão nói cùng ngôn ngữ với lão nhưng chưa bao giờ hiểu đúng lão là cái quái gì à?”.

Nói xong nó lại kiên nhẫn bò đi như chưa bao giờ dừng lại. Tôi chợt nhận ra một điều gì đó thật lớn lao. Điều đó bỗng thay đổi tôi. Và lần đầu tiên tôi đã tìm ra được một trong những câu trả lời của mình. Mà có khi đó cũng là câu trả lời cho câu hỏi mà anh đã đợi chờ suốt bao năm tháng. Chỉ có điều anh đã giấu được câu hỏi ấy trước những đám người đang nói cùng ngôn ngữ với anh.

Câu chuyện đã để lại cho ta một bài học sâu sắc: “Con người được sinh ra với đôi tai để có thể nghe nhiều hơn và một cái miệng để nói ít hơn”. Biết lắng nghe, dù chỉ là những khoảng lặng, bạn vẫn sẽ là một người may mắn bởi biết lắng nghe – điều kì diệu của cuộc sống! Cuộc sống có những biến đổi bất thường, dòng đời cũng lắm xoay chuyển không nguôi. Có những biến cố xảy đến làm ta sợ, có những bất ngờ không lường trước làm ta bơ vơ. Vì thế, không phải lúc nào con người cũng đủ tự tin để làm chủ bản thân, đủ vững chãi để bước đi trong cuộc sống. Lúc bơ vơ ta cần có ai đó để chia sẻ, lúc không vững chãi cần có một người để lắng nghe. 

(Thep http://cstc.cand.com.vn/Phong-su-Tieu-diem/Chum-tan-van – Nguyễn Quang Thiều)

Câu 1. Đoạn văn đã sử dụng những phương thức biểu đạt nào? Xác định nội dung của văn bản.

Trả lời

– Phương thức biểu đạt: phương thức tự sự và phương thức biểu cảm.

–  Đề tài: Bầy kiến. 

+ Thắc mắc về việc không ngủ của bầy kiến.

+ Câu trả lời về sự im lặng và thấu hiểu.

Câu 2. Theo văn bản, loài kiến có những đặc tính nào?

Trả lời

Theo văn bản, Loài kiến là những kẻ mộng du, những kẻ cô đơn, hay là những kẻ mất ngủ hay là những kẻ không muốn ngủ.

Câu 3. Những con kiến không bao giờ ngủ. Qua đó chúng ta thấy được những đặc tính tuyệt vời gì từ chúng?

Trả lời

– Cần cù chăm chỉ: những con kiến không ngủ; những con kiến đi lang thang.

–  Bền bỉ mạnh mẽ: đi qua những con đường chạy qua bóng tổ.

–  Thông minh, hiểu biết: biết được tất cả con đường trên thế gian; không bao giờ nhầm lẫn khi lựa chọn con đường.

Câu 4. Câu trả lời của bầy kiến: Lão không thấy là có biết bao kẻ quanh lão nói cùng ngôn ngữ với lão nhưng chưa bao giờ hiểu đúng lão là cái quái gì à? Hàm ý nội dung gì?

Trả lời

– Bầy kiến:

+  Thực chất không có tiếng nói và ngôn ngữ riêng.

+  Giao tiếp bằng cử chỉ và tín hiệu đặc biệt.

+  Luôn làm có trật tự và đoàn kết.

+  Do thấu hiểu và hành động cùng chí hướng.

–  Con người:

+ Có cùng chung một ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày.

+ Nhưng không thấu hiểu bản chất thực sự của nhau.

+ Con người cần có sự thấu hiểu chính đồng loại mình.

Câu 5. Thông điệp nào trong văn bản có ý nghĩa nhất với anh/chị? Lí giải

Trả lời

Thông điệp có ý nghĩa nhất với em đó chính là thông điệp rằng con người cần biết lắng nghe và được lắng nghe trong cuộc đời. Khi được lắng nghe, những muộn phiền và lo lắng sẽ nguôi ngoai giảm bớt. Khi biết lắng nghe, con người sẽ lắng nghe, san sẻ, cảm thông, đồng cảm với người khác. 

Câu 6. Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 6 – 8 dòng) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về lắng nghe và thấu hiểu.

Trả lời

Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo những ý cơ bản sau:

–  Nhận thức: 

+ Lắng nghe không chỉ là đối đáp mà còn là thấu hiểu.

+ Cần sự thấu hiểu thì mọi việc đều tiến triển thuận lợi.

+  Con người sẽ sống vị tha nhân ái hơn khi biết lắng nghe.

–  Hành động:

+  Đặt mình vào vị thế của người nói để hiểu theo cách của họ.

+  Lắng nghe không chỉ bằng tai bằng mắt mà bằng cả trái tim.

+ Tránh sự áp đặt, xét đoán, điều khiển hành vi của người khác.