Hướng dẫn Soạn Công nghệ 8 Chân trời sáng tạo Bài 5: Gia công cơ khí ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.
Bài 5: Gia công cơ khí
Lý thuyết Công nghệ 8 Chân trời sáng tạo Bài 5: Gia công cơ khí
Sơ đồ tư duy Công nghệ 8 Chân trời sáng tạo Bài 5
Mở đầu trang 34 Công nghệ 8: Muốn chế tạo bộ bàn ghế như Hình 5.1, ta phải sử dụng những phương pháp gia công nào? Quy trình thực hiện như thế nào?
Trả lời:
- Để gia công các chi tiết cơ khí, cưa và đục là những phương pháp gia công thô được ứng dụng khi lượng dư gia công lớn.
- Phương pháp cưa thường được thực hiện theo quy trình đơn giản gồm lắp lưỡi cưa vào khung cưa, lấy dấu trên vật cần cưa, kẹp vật cần cưa lên ê tô và cưa theo vạch dấu. Còn phương pháp đục cũng có quy trình tương tự bao gồm kẹp vật cần đục vào ê tô, neo đục vào vật và đục theo vị trí đã xác định.
- Để hoàn thiện sản phẩm cơ khí, phương pháp dũa được sử dụng phổ biến trong sửa chữa và chế tạo. Quy trình gia công bằng phương pháp dũa bao gồm kẹp vật cần dũa vào ê tô, dũa phá và dũa hoàn thiện.
Khám phá 1 trang 34 Công nghệ 8: Làm thế nào để đo và vạch dấu các đoạn thẳng có chiều dài lớn hơn chiều dài của thước lá?
Trả lời:
Sử dụng thước cuộn để đo và vạch dấu các đoạn thẳng có chiều dài lớn hơn chiều dài của thước lá.
Khám phá 2 trang 34 Công nghệ 8: Hình 5.3 cho thấy thước cặp có thể dùng để đo những loại kích thước nào của sản phẩm?
Trả lời:
Thước cặp dùng để đo các kích thước có độ chính xác cao, thường dùng để độ dày, đường kính, đo chiều sâu của lỗ.
Khám phá 3 trang 34 Công nghệ 8: Khi đo lỗ tròn, làm thế nào để bào đảm khoảng cách đo được chính là đường kính cần đo?
Trả lời:
Đo bằng thước cặp với thao tác đúng
Khám phá 4 trang 34 Công nghệ 8: Thước đo góc ở Hình 5.4 có điểm gì khác với thước đo góc thường sử dụng vẽ trên giấy?
Trả lời:
Độ bền sản phẩm cao, vật liệu cao cấp. Vạch chia và thang đo rõ nét, có vít vặn lớn để cố định vị trí cho kết quả đo nhanh và chính xác.
Khám phá 5 trang 37 Công nghệ 8: Khi muốn cưa gỗ hoặc kim loại, có thể sử dụng cùng một loại cưa được không? Vì sao?
Trả lời:
Không thể dùng cưa gỗ để cưa sắt được vì lưỡi cưa gỗ có răng cưa lớn hơn và thưa hơn so với cưa sắt. Nên khi sử dụng cưa gỗ để cưa sắt sẽ làm cho răng cưa dễ bị uốn méo hoặc gãy. Do đó, ta cần phải sử dụng cưa sắt, nó có lưỡi cưa làm bằng loại thép tốt, răng cưa nhỏ.
Khám phá 6 trang 37 Công nghệ 8: Quan sát Hình 5.7, em hãy mô tả vị trí chân và tay khi cưa.
Trả lời:
Chân phải hợp với chân trái 1 góc 75o, chân phải hợp với trục của êtô 1 góc 45o.
Tay thuận cầm cán cưa, tay còn lại nắm đầu kia của khung cưa.
Khám phá 7 trang 37 Công nghệ 8: Trong quá trình cưa kim loại có thể xảy ra những tai nạn như thế nào? Làm thế nào để phòng tránh?
Trả lời:
Những tai nạn xảy ra khi cưa kim loại:
Mạt cưa rơi vào mắt.
Vật cưa rơi vào chân.
Cưa vào bản thân.
Cách phòng tránh:
Mặc trang phục bảo hộ lao động.
Sử dụng cưa đảm bảo an toàn kĩ thuật.
Khi cưa gần đứt phải đẩy cưa nhẹ hơn và đỡ vật để không rơi vào chân.
Không dùng tay gạt mạt cưa hoặc thổi vào mặt cưa tránh vào mắt.
Khám phá 8 trang 38 Công nghệ 8: Quan sát Hình 5.9 và mô tả cách cầm đục và cầm búa.
Trả lời:
Cách cầm đục: Đặt phần thân đục vào khe tay giữa ngón cái và ngón trỏ cách đầu mút đập búa khoảng 20 - 30mm.
Cách cầm búa: Các ngón tay nắm chặt vừa phải, ngón tay út cách đuôi cán búa khoảng 20 - 30mm.
Khám phá 9 trang 38 Công nghệ 8: Khi thực hiện phương pháp đục có thể xảy ra những tai nạn như thế nào?
Trả lời:
Những tai nạn xảy ra khi sử dụng phương pháp đục:
- Búa, đục không đảm bảo (nứt, vỡ, đầu búa không tra vào cán chắc chắn), cầm bú, đục không chắc chắn dễ gây va đập vào người lao động.
- Tư thế đứng đục không đúng cách dẫn tới bệnh vẹo cột sống.
Cách phòng tránh:
- Mặc trang phục bảo hộ lao động.
- Chọn búa có cán không bị vỡ, nứt, đầu búa tra vào cán chắc chắn.
- Chọn đục không bị mẻ lưỡi.
- Phải có lưới chắn phoi ở phía đối điện với người đục.
- Cầm đục, búa chắc chắn, đánh búa đúng đầu đục.
Khám phá 10 trang 39 Công nghệ 8: Em hãy mô tả cấu tạo và công dụng của từng loại đũa trong Hình 5.10.
Trả lời:
a) Dũa tròn: có tiết diện hình tròn, toàn bộ thân giũa là hình nón cụt góc công nhỏ, dùng để gia công các lỗ tròn, các rãnh có đáy là 12 hình tròn.
b) Dũa dẹt: có tiết diện hình chữ nhật, dùng để gia công các mặt phẳng ngoài, các mặt phẳng trong lỗ có góc 90o.
c) Dũa tam giác: có tiết diện là tam giác đều, dùng để gia công các lỗ tam giác đều, các rãnh có góc 60o.
d) Dũa vuông: có tiết diện hình vuông, dùng để gia công các lỗ hình vuông hoặc các chi tiết có rãnh vuông.
e) Dũa bán nguyệt (giũa lòng mo): có tiết diện là một phần hình tròn, có một mặt phẳng một mặt cong, dùng để gia công các mặt cong có bán kính cong lớn.
Khám phá 11 trang 40 Công nghệ 8: Em có nhận xét như thế nào về tư thế đứng và cách cầm dũa (Hình 5.11) so với tư thế đứng và cách cầm cưa?
Trả lời:
Tư thế đứng và cách cầm dũa so với tư thế đứng và cách cầm cưa là gần giống nhau
Chân phải hợp với chân trái 1 góc 75o, chân phải hợp với trục của êtô 1 góc 45o.
Tay thuận cầm cán dũa, tay còn lại đặt lên đầu dũa, thân của người thợ tạo với góc 45o so với cạnh của má ê tô.
Khám phá 12 trang 40 Công nghệ 8: Vì sao cần giữ dũa luôn thăng bằng trong quá trình dũa?
Trả lời:
Nếu trong quá trình dũa mà dũa không được giữ thăng bằng thì bề mặt gia công sẽ không bằng phẳng, không mịn, chỗ thấp chỗ cao, không đạt đúng yêu cầu.
Khám phá 13 trang 40 Công nghệ 8: Theo em, cần thực hiện như thế nào để tránh gặp tại nạn trong quá trình dũa?
Trả lời:
- Mặc trang phục bảo hộ lao động.
- Bàn ê tô phải chắc chắn, vật dũa phải được kẹp chặt.
- Không được dùng dũa nứt cán hoặc không có cán.
- Không thổi phoi để tránh phoi bắn vào mắt.
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 41 Công nghệ 8: Cho một sản phẩm như Hình 5.12. Hãy nêu tên các loại dụng cụ đo và gia công cầm tay cần thiết để gia công sản phẩm này.
Trả lời:
Thước lá, thước đo góc, dụng cụ vạch dấu, cưa, đục, búa, dũa.
Luyện tập 2 trang 41 Công nghệ 8: Một người thợ cơ khí cần cắt một chi tiết có kích thước như Hình 5.13 trên một tấm thép nguyên liệu khổ 1 500 x 6 000 mm. Người thợ cần phải vẽ dấu lên tấm thép trước khi gia công. Vậy người thợ cần phải sử dụng các dụng cụ nào, kiểm tra điều gì và thực hiện công việc như thế nào?
Trả lời:
- Các dụng cụ cần thiết để thực hiện quá trình đo và vạch dấu tấm thép bao gồm thước đo độ dài - thước cuộn, thước cặp, thước đo góc và dụng cụ vạch dấu.
- Trước khi tiến hành sản xuất, cần thực hiện kiểm tra kích thước, độ dày của tấm thép và các góc để đảm bảo tính chính xác trong quá trình sản xuất.
- Để vạch dấu trên tấm thép, trước tiên cần bôi vôi hoặc phấn màu lên bề mặt tấm thép tại những vị trí cần vạch dấu. Sau đó, kết hợp các dụng cụ như thước cuộn và thước đo góc để vẽ hình dạng của chi tiết lên phôi. Cuối cùng, vạch các đường bao của chi tiết hoặc dùng chấm dấu chấm theo đường bao để hoàn thành quá trình vạch dấu.
Luyện tập 3 trang 42 Công nghệ 8: Nếu được cung cấp một hộp dụng cụ cầm tay với đầy đủ các dụng cụ cần thiết để gia công một hộp đồ chơi bằng gỗ như Hình 5.14, em sẽ gia công món đồ chơi này như thế nào?
Trả lời:
- Chuẩn bị dụng cụ:
Danh sách các công cụ cần dùng gồm thước đo độ dài, thước cuộn, thước cặp, thước đo góc, dụng cụ vạch dấu, cưa, đục, búa và dũa.
- Tiến hành gia công:
+ Để vạch dấu, ta sẽ bôi vôi hoặc phấn màu lên bề mặt vật liệu ở những vị trí cần đánh dấu.
+ Tiếp đó, ta sử dụng thước cuộn và thước đo góc để vẽ hình dạng của chi tiết lên phôi. Sau đó, ta vạch các đường bao của chi tiết hoặc sử dụng chấm dấu để đánh dấu theo đường bao.
+ Sau khi đã vạch dấu, ta sử dụng cưa để cắt theo đường vạch dấu.
+ Sử dụng búa và đục để tạo ra các chi tiết mong muốn. Cuối cùng, ta sử dụng dũa để dũa bề mặt đạt độ nhẵn như mong muốn.
Vận dụng trang 42 Công nghệ 8: Kể một dụng cụ trong cuộc sống xung quanh em mà theo em có thể sử dụng các loại dụng cụ gia công cầm tay để gia công. Trình bày các phương pháp gia công để tạo ra loại vật dụng đó.
Trả lời:
- Một vật dụng trong cuộc sống xung quanh tôi mà có thể sử dụng các loại dụng cụ gia công cầm tay để gia công đó là một chiếc bàn.
- Chuẩn bị dụng cụ và tiến hành gia công:
+ Để tạo ra một chiếc bàn, ta cần sử dụng nhiều dụng cụ gia công cầm tay khác nhau. Đầu tiên, ta sử dụng thước đo độ dài, thước cuộn, thước cặp và thước đo góc để đo và vẽ bản thiết kế chi tiết của chiếc bàn trên giấy. Tiếp theo, ta sử dụng dụng cụ vạch dấu để đánh dấu các điểm cắt, đục và mài trên các mảnh gỗ.
+ Để cắt gỗ thành các mảnh nhỏ hơn, ta sử dụng cưa. Sau đó, ta sử dụng dụng cụ đục và búa để đục và tạo hình các chi tiết của bàn, bao gồm chân, mặt bàn, tay vịn và các chi tiết khác. Để hoàn thiện chiếc bàn, ta sử dụng dụng cụ dũa để dũa và mài bề mặt của các mảnh gỗ để đạt được độ mịn và nhẵn.
+ Cuối cùng, ta sử dụng các loại dụng cụ khác nhau để lắp ráp các mảnh gỗ lại với nhau, bao gồm dụng cụ vặn bu lông, keo dán và đinh. Sau khi lắp ráp xong, ta sử dụng dụng cụ mài để mài bề mặt bàn một lần nữa để đạt được độ nhẵn tối ưu trước khi hoàn thành sản phẩm cuối cùng.
>>> Xem toàn bộ: Soạn Công nghệ 8 Chân trời sáng tạo
-------------------------------------
Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Chân trời sáng tạo Bài 5: Gia công cơ khí trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!