Con đường tế bào chất là gì?

Đáp án chi tiết, dễ hiểu của Top lời giải cho câu hỏi: “Con đường tế bào chất là gì?” cùng với những kiến thức mở rộng hay nhất là tài liệu dành cho các bạn học sinh tham khảo để học tập tốt hơn

Câu hỏi: Con đường tế bào chất là gì?

Trả lời:

Con đường tế bào chất là một trong hai con đường mà dòng nước và ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ. Theo con đường này, nước và ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ sẽ đi xuyên qua tế bào chất của các tế bào.

Kiến thức tham khảo về sự hấp thu nước và muối khoáng ở rễ

1. Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng

a. Hình thái của hệ rễ

- Tùy từng loại môi trường, rễ cây có những hình thái khác nhau để thích nghi với chức năng hấp thụ nước và muối khoáng.

b. Rễ cây phát triển nhanh bề mặt hấp thụ

- Rễ cây phát triển đâm sâu, lan tỏa hướng đến nguồn nước trong đất.

- Rễ sinh trưởng liên tục hình thành nên số lượng khổng lồ các lông hút, làm tăng bề mặt tiếp xúc giữa rễ và đất giúp rễ cây hấp thụ ion khoáng và nước đạt hiệu quả cao nhất.

- Rễ cây trên cạn hấp thụ nước và ion khoáng chủ yếu qua miền lông hút.

- Lông hút rất dễ gãy và tiêu biến ở môi trường quá ưu trương, quá axit hay thiếu oxi.

2. Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ

a. Hấp thụ nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút

- Hấp thụ nước: theo cơ chế thụ động (cơ chế thẩm thấu). Nguyên nhân:

+ Quá trình thoát hơi nước ở lá làm giảm lượng nước trong cây và tế bào lông hút

+ Nồng độ các chất tan cao (sản phẩm của quá trình chuyển hóa)

- Hấp thụ ion khoáng theo 2 cơ chế:

+ Cơ chế thụ động

+ cơ chế chủ động: tiêu tốn năng lượng ATP

b. Dòng nước và ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ

- Theo 2 con đường: gian bào và tế bào chất.

- Vai trò của đai Caspari: Đai Caspari chặn cuối con đường gian bào giúp điều chỉnh, chọn lọc các chất vào tế bào. Có thể coi đây là một vòng đai ngăn cản sự di chuyển của nước và muối theo chiều ngang trong thân cây.

Xem thêm:

>>> Tìm hiểu thêm về cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ

3. Ảnh hưởng của các tác nhân môi trường đối với quá trìn hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ cây

- Nhiệt độ: nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hô hấp của hệ rễ → ảnh hưởng đến nồng độ các chất và lượng ATP tạo ra. Nhiệt độ tăng ở mức độ giới hạn làm tăng sự thoát hơi nước → tăng sự hấp thụ các chất khoáng.

- Ánh sáng: Ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình quang hợp của cây → ảnh hưởng đến nồng độ các chất hữu cơ được tổng hợp nên, ảnh hưởng đến hô hấp, tính thẩm thấu của nguyên sinh chất. Ví dụ cây để trong tối sẽ không có khả năng hấp thụ photpho.

- Độ ẩm của đất: đất có độ ẩm cao trong giới hạn giúp hệ rễ sinh trưởng tốt và tăng diện tích tiếp xúc của rễ với các hạt keo đất, lượng nước tự do trong đất cao hòa tan được nhiều muối khoáng → sự hấp thụ nước và muối khoáng thuận lợi.

- Độ pH của đất: ảnh hưởng đến sự hòa tan các chất khoáng trong đất → ảnh hưởng đến sự hấp thụ nước và muối khoáng. Đất có pH = 6 – 6,5 là phù hợp với việc hấp thụ phần lớn các chất khoáng. Đất quá axit hay quá kiềm đều không tốt cho việc hấp thụ các chất khoáng do các chất khoáng dễ bị rửa trôi hoặc gây ngộ độc cho cây.

- Đặc điểm lí hóa của đất: đất tơi xốp, thoáng khí giúp cho việc hấp thụ nước và muối khoáng thuận lợi hơn. Đất ngập úng tích lũy nhiều CO₂, N₂, H₂S... thường ức chế sự hoạt động của hệ rễ.

- Nồng độ oxi trong đất giảm→ sự sinh trưởng của rễ giảm, đồng thời làm tiêu biến các TB lông hút → sự hút nước giảm. Ngoài ra khi thiếu oxi → quá trình hô hấp yếm khí tăng sinh ra chất độc với cây