[Chân trời sáng tạo] Giải Lịch Sử 6 Bài 19: Bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X

Hướng dẫn Giải Lịch Sử 6 Bài 19: Bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X chi tiết, đầy đủ nhất, bám sát nội dung bộ SGK Chân trời sáng tạo, giúp các em học tốt hơn.

A. Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

I. Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc, họ Dương

1. Họ Khúc xây dựng nền tự chủ

Câu 1: Việc nhà Đường công nhận chức Tiết độ sứ cho Khúc Thừa Dụ thể hiện điều gì?

Trả lời:

Việc nhà Đường công nhận chức Tiết độ sứ cho Khúc Thừa Dụ thể hiện:

- Nhà Đường phải buộc thừa nhận người Việt có quyền cai quản đất nước của mình.

- Chế độ đô hộ của phong kiến phương Bắc đối với nước ta chấm dứt về danh nghĩa.

Câu 2: Hãy cho biết những việc làm của Khúc Thừa Dụ và Khúc Hạo để xây dựng nền tự chủ cho dân tộc?

Trả lời:

Những việc làm của Khúc Thừa Dụ và Khúc Hạo để gây dựng nền tự chủ cho dân tộc:

+ Nhân cơ hội nhà Đường suy yếu, năm 905, Khúc Thừa Dụ nổi dậy đánh chiếm thành Tống Bình, lật đổ chính quyền đô họ rồi tự xưng là tiết độ sứ, xây dựng chính quyền tự chủ của người Việt.

+ Năm 907, con của Khúc Thừa Dụ là Khúc Hạo lên thay cha, nắm quyền tiết độ sứ và tiến hành cải cách đất nước.

=> Đặt nền móng cho việc xây dựng chính quyền tự chủ của một nhà nước độc lập với phương Bắc.

2. Dương Đình Nghệ chống quân Nam Hán, củng cố nền tự chủ

Câu 1: Dựa vào lược đồ 19.2 kết hợp với thông tin trong bài học, em hãy trình bày những điểm chính về diễn biến và kết quả cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán do Dương Đình Nghệ lãnh đạo.

Trả lời:

* Diễn biến:

- Mùa thu năm 930, quân Nam Hán xâm lược nước ta, Dương Đình Nghệ lãnh đạo nhân dân đấu tranh chống giặc.

- Dương Đình Nghệ xây dựng lực lượng ngày càng lớn mạnh tại làng Ràng ( Thiệu Dương, Thanh Hóa)

- Năm 931, ông đem quân ra tấn công thành Đại La

- Quân Nam Hán xin viện binh nhưng viện binh không kịp đến thì đội quân của Dương Đình Nghệ chiếm được Đại La, chủ động đón đánh quân tiếp viện do Trình Bảo cầm đầu

- Quân Nam Hán đại bại, chủ tướng bị chém đầu.

* Kết quả: Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi. Đất nước ta giành lại được quyền tự chủ, Dương Đình Nghệ tự xưng là Tiết độ sứ tiếp tục xây dựng nền tự chủ.

II. Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

Câu 1: Dựa vào thông tin và các tư liệu bên dưới , em hãy:

Tóm tắt kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền ( nhận định điểm mạnh, điểm yếu của kẻ thù, địa điểm đón đánh, dự kiến về thời gian và cách đánh....)

Trả lời:

Kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền:

- Ngô Quyền phân tích điểm mạnh – thế yếu của quân Nam Hán:

+ Điểm mạnh: có chiến thuyền (do đó, nếu quân ta không phòng bị trước thì khó có thể thành công).

+ Điểm yếu: háo thắng nên chủ quan, khinh địch.

- Lựa chọn vùng cửa sông Bạch Đằng để xây dựng trận địa quyết chiến với quân Nam Hán.

- Sai người đem cọc vạt nhọn, đầu bịt sắt đóng ngầm trước cửa biển.

- Cho thuyền nhẹ ra khiêu chiến, nhử địch vào trận địa cọc ngầm.

- Chế ngự quân giặc để không cho chiến thuyền nào của địch thoái được.

Câu 2: Nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc

Trả lời:

Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc:

Trận thắng lớn ở sông Bạch Đằng năm 938 có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với lịch sử Việt Nam, nó đã giúp chấm dứt 1000 năm Bắc thuộc trong lịch sử Việt Nam, mở ra một thời kỳ độc lập tự chủ lâu dài

B. Hướng dẫn trả lời câu hỏi luyện tập - vận dụng

I. Luyện tập

Câu 1: Điền sự kiện vào các mốc thời gian trong sơ đồ bên dưới? Tại sao những sự kiện đó lại tạo nên bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X?

Trả lời:

Các sự kiện theo mốc thời gian:

- Năm 905: khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ

- Năm 907: Khúc Thừa Dụ mất, con trai là Khúc Hạo lên thay, tiến hành nhiều cải cách tiến bộ

- Năm 931: Dương Đình Nghệ đem quân ra tấn công thành Đại La

- Năm 938: chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng

=> Những sự kiện đó tạo nên một bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X, chấm dứt thời kì Bắc thuộc, mở ra thời kì mới trong lịch sử dân tộc ta, thời kì độc lập tự chủ dân tộc lâu dài của dân tộc.

II. Vận dụng

Câu 1:  Em hãy tra cứu thông tin để biết hiện nay có những con đường, trường học, làng xã hay di tích lịch sử,.... nào mang têm các vị anh hùng dân tộc trong thời Bắc thuộc ờ nơi em đang sống.

Trả lời:

- Địa chỉ em đang sống: Quận 3 – Thành phố Hồ Chí Minh

- Những địa điểm mang tên các vị anh hùng dân tộc trong thời Bắc thuộc:

+ Trường THCS Hai Bà Trưng, phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh.

+ Đường Hai Bà Trưng, phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh.