[Chân trời sáng tạo] Giải Lịch Sử 6 Bài 16: Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương bắc và sự chuyển biến của Việt Nam thời kì Bắc thuộc

Hướng dẫn Giải Lịch Sử 6 Bài 16: Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương bắc và sự chuyển biến của Việt Nam thời kì Bắc thuộc chi tiết, đầy đủ nhất, bám sát nội dung bộ SGK Chân trời sáng tạo, giúp các em học tốt hơn.

A. Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

I. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc

Câu 1: Tại sao nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành Giao Châu?

Trả lời:

   Nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành Giao Châu để nhằm mục đích dễ cai trị và dần dần thu phục người Việt.

Câu 2: Đọc thông tin trong bài, quan sát sơ đồ 16.1 và 16.2 và hình minh họa 16.3, em hãy cho biết chính quyền đô hộ phương Bắc đã thi hành những chính sách cai trị gì đối với nước ta?

Trả lời:

Hình 16.1, 16.2 và 16.3 thể hiện những chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nước ta về chính trị và kinh tế:

- Về chính trị: 

+ Sáp nhập nước ta vào lãnh thổ Trung Quốc; chia thành các đơn vị hành chính như: châu – quận, dưới châu – quận là huyện.

+ Cử quan lại người Hán tới cai trị, đứng đầu các đơn vị hành chính từ cấp huyện trở lên.

+ Xây đắp thành lũy lớn ở các châu, quận và bố trí lực lượng quân đồn trú để bảo vệ chính quyền.

+ Áp dụng luật pháp hà khắc và thẳng tay đàn áp các cuộc đấu tranh của người Việt.

- Về kinh tế: bắt người Việt phải cống nạp nhiều sản vật quý, như: ngọc trai, lông trả, tê, voi, đồi mồi, hương lạ, gỗ tốt để đưa về Trung Quốc…

Câu 3: Tại sao chính quyền phong kiến phương Bắc thực hiện chính sách đồng hóa với dân tộc Việt Nam?

Trả lời:

   Chính quyền phong kiến phương Bắc thực hiện chính sách đồng hóa với dân tộc Việt Nam để âm mưu đồng hóa dân tộc và thôn tính nước ta vĩnh viễn

II. Những chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội

Câu 1: Em hãy xác định những chuyển biến của nông nghiệp nước ta trong thời Bắc thuộc?

Trả lời:

Những chuyển biến của nông nghiệp nước ta trong thời Bắc thuộc:

+ Trồng lúa vẫn là ngành chính, ngoài ra người dân còn chăn nuôi và trồng nhiều loại cây khác như: cây ăn quả, cây dâu, cây bông…

+ Việc dùng cày và sử dụng sức kéo trâu bò đã phổ biến

+ Người dân biết đắp đê phòng lũ lụt.

Câu 2: Việc đồ đồng Đông Sơn vẫn phải phát triển ở nhiều nơi trên đất nước ta trong thời Bắc thuộc có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

Việc đồ đồng Đông Sơn vẫn phát triển ở nhiều nơi trên đất nước ta trong thời Bắc thuộc có ý nghĩa:

+ Thể thiện trình độ phát triển kỹ thuật luyện đồng và quy mô sử dụng phổ biến, thông dụng của dụng cụ bằng đồng trong cuộc sống người dân.

+ Đồ đồng Đông Sơn rất phong phú, nhiều hình vẻ, bao gồm công cụ, vũ khí, đồ đựng, đồ trang sức phục vụ chính cho cuộc sống con người

Câu 3: Quan sát tư liệu 16.5, nêu những chuyển biến trong cơ cấu xã hội nước ta thời Bắc thuộc so với thời Văn lang, Âu Lạc.

Trả lời:

- Các thành phần trong xã hội thay đổi căn bản so với thời Văn Lang, Âu Lạc:

+ Tầng lớp trên của xã hội là Lạc Tướng, Lạc Hầu và sau này là hào trưởng người Việt có thế lực về kinh tế và uy tín trong nhân dân nhưng vẫn bị chính quyền đô hộ chèn ép.

+ Nông dân công xã bị ảnh hưởng nặng nề bởi chính sách cướp đoạt ruộng đất và tô thuế, nhiều người bị phá sản trở thành nông dân lệ thuộc hoặc nô tì.

- Mâu thuẫn bao trùm trong xã hội là mâu thuẫn giữa nhân dân ta với chính quyền cai trị phương Bắc

Câu 4: Theo em, thành phần nào trong xã hội sẽ lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa giành độc lập của người Việt? Tại sao?

Trả lời:

   Theo em, thành phần nông dân công xã trong xã hội sẽ lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa giành độc lập của người Việt vì đây là thành phần chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi chính sách cướp đoạt ruộng đất và tô thuế của phong kiến Bắc thuộc

B. Hướng dẫn trả lời câu hỏi luyện tập- vận dụng

I. Luyện tập

Câu 1: Hoàn thành sơ đồ tư duy về chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc đối với Giao Châu- An Nam trong thời kì Bắc thuộc

Trả lời:

Hoàn thành sơ đồ tư duy:

Câu 2: Em hãy xác định những chuyển biến sau về kinh tế, xã hội, văn hóa của nước ta trong thời kì Bắc thuộc theo bảng sau:

Lĩnh vực	Chính trị	Kinh tế	Văn hóa
Chuyển biến

Trả lời:

Hoàn thành bảng:

Lĩnh vực	Chính trị	Kinh tế	Văn hóa
Chuyển biến	- Lãnh thổ nước ta bị sáp nhập vào lãnh thổ Trung Quốc. - Các triều đại phong kiến phương Bắc thi hành chính sách cai trị hà khắc, khiến đời sống nhân dân cực khổ. - Mâu thuẫn xã hội dâng cao, nhiều cuộc đấu tranh chống lại chính quyền đô hộ của nhân dân ta đã nổ ra.	- Nông nghiệp có sự chuyển biến mới về phương thức canh tác. Ví dụ: sử dụng phổ biến công cụ bằng sắt, sức kéo của trâu bò … - Nghề thủ công truyền thống tiếp tục phát triển với kĩ thuật cao hơn. - Xuất hiện nghề thủ công mới: giấy, thủy tinh… - Một số đường giao thông thủy, bộ được hình thành.	- Một số thành tựu của nền văn hóa Trung Quốc được du nhập vào Việt Nam. Ví dụ: chữ Hán, Nho giáo, phong tục – tập quán… - Người Việt tiếp thu có chọn lọc văn hóa Trung Quốc để phát triển văn Việt; đấu tranh để bào tồn bản sắc văn hóa dân tộc…

II. Vận dụng

Câu 1: Em hãy hoàn thành bảng dưới đây để rút ra những hậu quả từ chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nước ta

Lĩnh vực	Thông tin chính sách	Suy luận hâu quả
Chính trị	Sát nhập nước ta thành các châu, quận của Trung Quốc, áp dụng luật pháp hà khắc	Âm mưu xóa bỏ quốc gia-dân tộc Việt, biến nước ta thành châu, quận của Trung Quốc
Kinh tế	Chiếm đoạt ruộng đất, đồn điền áp trại	?
	Bắt dân ta cống nạp sản vật quý: thuế khóa nặng nề, giữ độc quyền muôi sắt
Xã hội	Cau trị hà khắc, đưa người Hán sang nước ta sinh sống	?
Văn hóa	Truyền bá Nho giáo, bắt dân ta thay đổi phong tục, luật pháp theo người Hàn, xóa bỏ những tập quán của người Việt,….	?

Trả lời:

Lĩnh vực	Thông tin chính sách	Suy luận hâu quả
Chính trị	Sát nhập nước ta thành các châu, quận của Trung Quốc, áp dụng luật pháp hà khắc	Âm mưu xóa bỏ quốc gia-dân tộc Việt, biến nước ta thành châu, quận của Trung Quốc
Kinh tế	Chiếm đoạt ruộng đất, đồn điền áp trại	Khai thác kiệt quệ tất cả các sản vật quý hiếm của đất nước ta, bóc lột đến tận cùng
	Bắt dân ta cống nạp sản vật quý: thuế khóa nặng nề, giữ độc quyền muôi sắt
Xã hội	Cai trị hà khắc, đưa người Hán sang nước ta sinh sống	muốn đồng hóa dân tộc ta, nhân dân chịu áp bức xã hội nặng nề
Văn hóa	Truyền bá Nho giáo, bắt dân ta thay đổi phong tục, luật pháp theo người Hàn, xóa bỏ những tập quán của người Việt,….	Muốn người Việt tiếp nhận văn hóa của họ, xóa bỏ nét đẹp truyền thống lâu đời, đồng hóa người Việt thành người Hán